Prostat bezi, tüm erkeklerde idrar torbasının hemen çıkışında yer alan yaklaşık kestane büyüklüğünde bir organdır. Asıl görevi, spermin yumurtayı dölleyebilmesi için gerekli olan materyallerin meni sıvısına katılmasıdır. Ayrıca prostat bezi, boşalma esnasında spermlerin idrar torbasına gitmesini engelleyip dışarı çıkabilmesini de sağlar. Yine idrar yollarını dışarıdan gelebilecek olan mikroplara karşı koruma görevi de vardır.
Anne karnında gelişimi sırasında iki ayrı dokunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Genel olarak portakal gibi düşünülürse, iç kısmında içinden idrar yollarının geçtiği etli kısmı, dışında da ise kabuk bölümü bulunur. İki ayrı dokudan oluşmuş olması nedeni ile bu iki dokunun da hastalıkları farklıdır. İç bölümdeki etli kısmın yaş ile birlikte büyümesi ile idrar yollarının tıkanmasına yol açan iyi huylu prostat büyümesi gelişirken, dış kabuk kısmından da prostatın kanser hastalığı gelişir.
Prostat Büyümesi
Prostat bezi belli bir yaştan sonra büyümeye başlar. Her ne kadar prostat büyümesi olarak adlandırılsa da asıl şikayetlere yol açan değişiklikler hücresel bazda olmaktadır. Yani şikayetler küçük prostatlı kişilerde gelişebileceği gibi prostat hacmi büyümüş kişilerin idrar akımında bir bozulma olmayabilir de. Prostat hacmini büyüten sebepler ve kimlerde şikayet yaratacağı tam olarak bilinmemekle birlikte östrojen, testesteron hormonları oranındaki değişlikler suçlanmaktadır. Küçük yaşlarda hadım edilmiş erkeklerde prostat büyümesi ve kanserinin gelişmemesi yine testesteronun rolünü desteklemektedir.
Prostat bezinin büyümesi ile idrar torbasının çıkışı daraltmaya başlar. İlk başlarda idrar torbası idrarı atabilmek için kasılma gücünü arttırarak bu durumu dengelemeye çalışır. Zaman içinde idrar akım hızında azalma ve idrarın tam boşaltılamaması ile birlikte şikayetler ortaya çıkmaya başlar.
Prostat Büyümesinin Belirtileri
İdrar akım hızında azalma, idrarı bitirememe, damla damla idrar yapma
Sık tuvalete çıkmak, geceleri idrara kalkma,
Çatallı idrar yapma
İdrar kaçırma, sıkışarak tuvalete zor yetişme
İdrarını tam boşaltamama hissi
İdrar yaparken yanma.
Prostat hastalığı olan kişilerde hastalığın ilerlemesi durumunda tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonları, idrar torbasında taş oluşumu, idrar torbasının tam olarak fonksiyonlarını yerine getirememesi, idrarda ani tıkanıklık ve sonuç olarak sonda uygulanması gerekliliği oluşabilir.
Prostat Büyümesi Tedavisi
Prostat büyümesi şikayeti olan hastaların muayenesi parmakla yapılan muayene ile başlar. PSA tahlilini de içeren kan testleri, ultrasonografi ve idrar akım hızının ölçülmesi (üroflovmetri) ile teşhis konulur. Uluslararası prostat semptom skoru (IPSS sorgulama formu) da tanı esnasında kullanılmaktadır.
Prostat tedavisinde öncelikli olarak ilaçlar denenir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda kapalı prostat ameliyatı ile son derece yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır.
