Rahim ağzı bölgesinin ayrıntılı olarak incelenmesi ile kanser öncüsü durumlar ve kanser çok erken dönemde tespit edilebilmektedir.
Rahim ağzı (serviks) kanseri taraması için en sık kullanılan yöntemler Papanicolaou (Pap) smear yayma incelemesi ve Human papillomavirus (HPV) testidir. Bu testlerde kanser öncüsü durumlar açısından şüpheli bir bulgu ile karşılaşıldığında, rahim ağzı ayrıntılı olarak incelenmelidir. Bu inceleme yöntemine kolposkopi ismi verilmektedir.
Bu işlem, alanında uzman kişiler tarafından yapıldığında yüksek doğruluk payı ile erken tanı olanağı sağlamaktadır.
Kolposkopi için nasıl hazırlanılmalıdır?
Mümkünse adet dönemi haricinde kolposkopi yapılmalıdır.
Kan sulandırıcı ilaçlar (aspirin, kumadin, vb.) kullanılmamalıdır.
Gebelik durumu veya ihtimali varsa doktor bilgilendirilmelidir.
Vajinal enfeksiyon durumları varsa öncelikle bu hastalıklar tedavi edilmelidir.
Kolposkopi nasıl yapılır?
İşlemin tamamı 5-10 dakika arasında sürmektedir ve çoğunlukla anestezi gerekmemektedir. Hastaya güven veren ve rahat bir ortamda yapılır. İşlemden önce hasta inceleme hakkında ayrıntılı olarak bilgilendirilir.
Kolposkopi işlemi temel olarak aşağıdaki basamaklardan oluşmaktadır:
Hasta jinekolojik muayene masasına alınarak vajene spekulum uygulanır.
Rahim ağzı kolposkop ile büyütülmüş şekilde gözlemlenir.
Yeşil filtre ile rahim ağzının damarlanma yapısı değerlendirilir.
Seyreltilmiş asetik asit solüsyonu uygulanarak rahim ağzındaki hücrelerin çoğalma eğiliminde olduğu, protein yapımının arttığı bölgeler belirlenir.
Kanser öncüsü veya kanser lezyonlarından şüphelenilen bölgelerden biyopsiler (küçük doku örnekleri) alınır. Rahim ağzının vajene bakan kısmı (ektoserviks) ve rahmin içine doğru olan kısım (endoserviks) örneklenebilmektedir (endoservikal küretaj – ECC).
Biyopsi esnasında hafif şiddette kramp şeklinde bir kasık ağrısı olabilmektedir. Bu ağrı genellikle kısa sürede kaybolur.
Alınan dokular patolojik inceleme için gönderilir.
Kolposkopik incelemede alınan doku örneklerinde kanser veya ileride kansere dönüşme riski yüksek olan durumlar saptandığında, daha ileri operasyonlara gereksinim doğmaktadır. Eğer dokularda kanser riski düşükse, hastanın uygun zaman aralıkları ile takibine devam edilir.
Kolposkopiden sonra nelere dikkat edilmelidir?
Hafif lekelenme şeklinde kanamalar olabilmektedir.
Hafif kramp şeklinde kasık ağrısı olabilir, genellikle kısa bir süre sonra kendiliğinden geçer. Parasetamol gibi basit ağrı kesiciler kullanılabilir.
Eğer biyopsi alındıysa, cinsel ilişkiden 1 hafta kadar kaçınılmalıdır.
Ayakta duş şeklinde banyo hemen yapılabilir.
Patoloji sonucu takip edilmeli, sonuçlar çıktığında mutlaka işlemi gerçekleştiren doktor ile iletişim kurulmalıdır.
Kolposkopiden sonra hangi durumlarda hastaneye başvurulmalıdır?
Fazla miktarda (birkaç saatte bir pedi tamamen dolduran) veya uzun süreli (>7 gün) vajinal kanama
Kötü kokulu vajinal akıntı
Ağrı kesicilere yanıt vermeyen kasık ağrısı
Ateş yüksekliği (kol altından yapılan ölçümde >38 derece)
