VARİSLER VE TEDAVİSİ
Varislerin sebebleri nelerdir?
Normalde atardamarlar aracılığı ile doku ve organlara gönderilen kan toplar damarlar aracılığı ile yeniden kalbe getirilir. Toplar damarlarda kan yürüme esnasında kasların etkisi ile bacaktan kalbe kapakcıklar aracılığı ile tek yönde ilerler. Kapakcıklardaki yapısal bozukluğa bağlı kan geriye kaçarak yüksek basınç oluşturur. Buna bağlı toplardamarlarda büklüntülü mavi renkli variköz genişlemeler oluşur
Varislerin görülme insidansı ve sebebleri nelerdir?
Varisler çeşitli şekillerde bayanların yaklaşık %40 erkeklerin ise %25'ini etkilemektedir.
Varis gelişiminde risk faktörleri nelerdir?
- Kalıtsal
- Gebelik
- Hormonal faktörler
- Obesite
- Uzun süreli oturma veya ayakta durma
- İleri yaş
Varislerin semptomları nelerdir?
- Ağrı,
- Şişlik,
- Kramp
- Ayak bileğinde Renk değişikliği
- Ülser, egzema, yara
- Kaşınma
- Damar içi pıhtılaşmalar gibi problemlere de neden olmaktadır. Varislere bağlı kişilerin yaşam kaliteleri düşmektedir. Özellikle ayakta durma esnasında tahammülsüzlüğe neden olmaktadır.
Varisler çaplarına göre kaç tipe ayrılır?
1) Telenjektazi : kırmızı veya mavi renkli kıl kalınlığında varisler
2) Retiküler varis: telenjektazilerin bağlandığı daha kalın varisler
3) Trunkal varis: orta veya daha geniş çaplı varisler
Varis gelişimini nasıl engelleyebiliriz?
- Kullanılan ayakkabı topuk yüksekliği5 cm altında olmalı
- Gün içrisinde bacaklar yukarı kaldırılarak dinlendirilmeli
- Düzenli yürüyüş ve egzersiz yapılmalı
- Uzun süreli hareketsiz oturmamalı
- Fazla kilolardan kurtulmalı
- Bel bölgesini daraltan sıkı kyafetler giyilmemeli
Varisler nasıl tedavi edilir?
Preoperatif variköz venlerin nedenleri ve derin ven trombozu araştırılır.
Tedavide esas olarak kapakcıklardaki kaçağın giderilmesi amaçlanmaktadır. Varisli damarların kaybolmasını ve toplar damar yetmezliğine bağlı bacakta oluşan yüksek basınç kaybolarak, ağrı ve huzursuzluk hissinin ortadan kalkmasını sağlamaktadır. Tedavide çeşitli alternatif yöntemler söz konusudur. Her birinin avantaj ve dejavantajları bulunmaktadır. Gerekli klinik muayene ve Doppler ultrasonografik değerlendirmeden sonra hastanın durumuna uygun yöntem önerilmektedir.
Endovenöz Lazer ve radyofrekans tedavisi
Bu yeni yöntemler varis tedavisinde hastaların önemli kısmında geleneksel cerrahinin yerini almıştır. Bu işlemler ince ve flexibil kataterler aracılığı ile gerçekleştirilir. Genel veya spinal anestezi gerektirmezler, lokal anestezi ile yapılabilmektedir. İşlem sonrası hemen mobilizasyon sağlanır. Daha az ağrı gelişir, daha az komplikasyon görülür, iş hayatına erken dönüş sağlanır. İşlem sonrası 2 hafta süreyle varis çorabı giyilmesi gerekmektedir.
Lazer tedavisi sonrası başarı oranı nedir?
Bu tedavilere bağlı hastalar daha kısa sürede günlük normal yaşamına dönebilmektedir. Tedavi sonrası çok daha az komplikasyon gelişmekte ve uzun dönem başarı oranı ise %95 gibi oldukça yüksektir.
Cerrahi / Mikrocerrahi flebektomi
Endovenöz lazer tedavisinin uygun olmadığı küçük bir hasta grubunda geleneksel cerrahi tedavi uygulanmaktadır. Bu tedavide kaçak bulunan damar bölümü yalnızcabağlanabilir veya çıkarılabilmektedir.
Kapaklardaki kaçağa yönelik olarak yapılan lazer veya cerrahi tedaviyi takiben aynı seansta mikrocerrahi girişimle yan dal varisleri çıkartılmaktadır. Bu işlem sonrası herhangi bir iz kalması söz konusu değildir. Bu uygulama ile hastada çok kısa sürede varis tedavisi sağlanmış olmaktadır.
Köpük skleroterapi
Büyük venlerdeki kaçak lazer ile tedavi edildikten sonra, retiküler varislere köpük skleroterapi uygulanmaktadır. Geriye kalan telenjektajiler ise takip eden seanslarda daha düşük konsantrasyonda köpük skleroterapi ile tedavi edilmektedir. İşlem sonrası uygulama bölgelerinde çeşitli derecelerde kalıcı olmayan morluklar gelişebilmektedir.
Telenjektazilerde lazer veya radyofrekans tedavisi
Bacakta ve ayak bileğindeki telenjektazilerde, yüzeyel soğutmalı lazer veya radyofrekans: skleroterapiye alternatif olarak veya skleroterapi sonrası kalan lezyonlara uygulanmaktadır.