Topuk ağrısı, en sık görülen ayak şikayetlerinden birisidir. Topuğumuzun üstüne yürürken ağırlığımız kadar, koşarken ise ağırlığımızın iki katı kadar ağırlık biner. Her gün ayakta durduğumuzu ve yürüdüğümüzü düşünürsek topuk ağrısının ne kadar rahatsız edici olduğunu anlayabiliriz. Genel olarak topuk ağrısı = topuk dikeni şeklinde bir inanış olmasına rağmen topuk dikeni topuk ağrılarının sadece % 10 undan sorumludur. Normal ağırlıktaki kişilerde ileri yaşta kilolu kişilerde daha erken olmak üzere röntgen ile de gösterilebilen topuk dikenini görebiliriz ve bunların bir çoğu ağrıya sebebiyet vermez.
Topuk Ağrısı neden kaynaklanır?
Topuk ağrısının nedenlerini ortaya koymanın en doğru yeri öncelikle ağrının hissedildiği bölge değerlendirilmesidir.
Topuğun alt kısmında olan ağrılar; başlıca plantar fasiitis, topuk dikeni, topuk yağ yastıkçığı, ayak tabaına giden sinir sıkışması kökenli olabilir.
Plantar fasya, ayak tabanında yer alan kasların altında yer alan topuk kemiğinden ayak uç kısmına uzanan fibröz bant şeklinde bir yapıdır. Tekrarlayan travmalar, normalde yapılanın üzerinde uzun süreli yapılan yürüyüşler, sportif aktiviteler, farklı uygun olmayan ayakkabılar kullanımı plantar fasyada, plantar fasciitis dediğimiz imflamasyona yol açar. Plantar fasciitis ağrısı genelde sabah ilk kalkışta, uzun süreli oturma sonrası ilk ayağa kalkma sırasında ve gün içerisinde yorulmayla belirgin olarak hissedilir. Hastalar topuklu ayakkabı ile rahat ederler.
Topuk dikeni, topuk alt kısmında diken şeklinde kemik çıkıntı oluşumu ile karakterize olup, topukta diken batması gibi ağrı ile karakterizedir.
Topuk yağa yastıkçığı topuk kemiği ile topuk derisi altında yer alan yağ dokusudur. Herhangi bir travma, darbe gelmesi sonrasında topukta yağ yastığı bölgesinde morluk, hassasiyet ve şişlik ile karekterizedir. Ayrıca, yaş ilerledikçe topukta yağ yastığında incelme olur ki buda ağrıların ileri yaşlarda hissedilmesinin bir diğer nedenidir.
Ayak bileği, iç kısmından iki ana dala ayrılarak ilerleyen sinirin bir dalı da ayak iç kısmından dolanarak ayak tabanında en dıştaki adeleyi inerve eder. Bu sinirdeki sıkışmada ayakta topuğun iç kısmında daha belirgin hissedilir.
Topuğun arka kısmındaki ağrılar; Aşil tendiniti, Aşil tendinosizi ve kalkaneal kemik çıkıntıları oluşumu ile Haglund hastalığı dediğimiz topuk kemiği (kalkaneus) arka kısmının dörtgenimsi yapıda olması durumlarında görülür. Sıklıkla neden olarak, uzun süreli koşu, tenis, raketbol, basketbol gibi sporların belli bir düzen ve antreman dışında aşırı yüklenerek yapılması, uygunsuz ayakkabı kullanımı ve yapısal farklılıklar sayılabilir.
Topuk Ağrısının Tedavisi nasıl yapılır?
Sıklıkla,antiemflamatuvar ilaçlar, germe eksersizleri ve topuk desteği ile hastaların büyük kısmında şikayetlerde gerileme olmaktadır. Israr eden ağrı durumlarında ileri tetkikler yapılarak ağrının nedeni tam olarak ortaya konulur. Saptanan neden göre; eksersiz, fizik tedavi, ağrı kontrol edici ilaçlar, cerrahi tedavi gündeme gelebilir.
