MEME KANSERİ ÖNLENEBİLİR Mİ ?
Meme kanserini tamamen önleyecek bir yöntem ne yazık ki henüz yoktur.
Ancak hastalıktan korunmak mümkündür.Korunmaktan kastettiğimiz,hastalık oluşmadan yürütülen stratejiler ile hastalığın oluşma olasılığının düşürülmesidir.Bu amaçla yapabileceklerimiz şunlardır:
*Düzenli egzersiz ve fizik aktivite
*Sağlıklı beslenme ; yağdan fakir,bol lifli ve bol sebze ve meyva
*Kilo almaktan kaçınma
*alkol tüketiminin azaltılması
*emzirmenin teşvik edilmesi
*yüksek riskli ve genetik testi pozitif olanlarda,koruyucu ilaç tedavileri ve koruyucu mastektomiler (memenin ameliyatla boşaltılması)
Meme kanserinden korunmak ve riski azaltmak için yapılabilecekler son derece önemlidir ancak riski azaltsakta bu hastalığa yakalanma olasılığı her zaman vardır.Bu nedenle erken tanı en az korunmak kadar önemlidir.Bu konuda bilinçli olup yapılması gerekenleri uygulamamız çoğu zaman hayat kurtarıcı olmaktadır.
ERKEN TANI NEDİR ?
Erken tanıdan kastedilen,hastalık belirtileri ortaya çıkmadan,sağlıklı kişilerde meme kanserinin tesbit edilmesidir.Erken tanı ile hem hastalığın tedavi edilebilme oranı artar hemde hastanın yaşam süresi ve kalitesi artar.
ERKEN TANI NASIL YAPILABİLİR ?
MAMOGRAFİ NE ZAMAN VE NE SIKLIKTA YAPILMALIDIR ?
Erken tanıda kullanılan en iyi yöntem tarama mamografisidir.Ancak mamografi her yaşta uygulanmaz bunun nedeni gençlerde meme dokusu fazla sıvı içerdiğinden mamografide görüntü net olmaz,bulanık ve buzlu cam görüntüsü hakimdir.Bu nedenlede mamografinin duyarlılığı düşüktür yani kabaca hata payı çok yüksektir.Yaş ilerledikçe meme dokusunun suyu azalır bu da görüntünün netleşmesine neden olur.40 yaş ve üzerinde mamografi meme kanseri tanısı için güvenle kullanabileceğimiz bir tetkiktir.Yoğun tipte veya kistik memesi olanlarda mamografi ile birlikte ultrason yapılması hata payını en aza indirir.
Meme kanseri sıklığı yaş ilerledikçe artmaktadır fakat genç yaşlarda da bu hastalığa giderek artan bir sıklıkta raslamaktayız peki geçlerde erken tanı için hangi yöntemleri uygulamalıyız ?
Normal risk gurubundaki hastalar için önerilen protokol şöyledir:
*20 yaş ve üzerinde her ay kendi kenine meme muayenesi
*35 yaş ve üzerinde yıllık doktor kontrolleri ve ultrasonografi
*40 yaş ve üzerinde tarama mamografileri
MAMOGRAFİ ZARARLI MIDIR ?
MAMOGRAFİ ÇOK AĞRILI MIDIR ?
Sanılanın aksine ,mamografi ile verilen ışın dozu kanser oluşturucu dozun çok altındadır.Kanser oluşturucu doza ulaşmak için senede, 20 mamografi çektirmek gerekir.Kabaca ağustos ayında saat 12 de, 10 dakika güneşte kalındığında bir mamografiye eşdeğer ışın alınmaktadır.
Mamografi çekilirken netlik elde edebilmek için meme dokusunun inceltilmesi gerekmektedir.Bu nedenle,meme dokusu 2 plaka arasında sıkıştırılır.Bu işlem sırasında yoğun,sert memesi olan kadınlar bir miktar ağrı hisedebilmektedirler.Son yıllarda kullandığımız digital teknoloji ile ,sıkıştırma işlemi en aza indirilmiştir.Yani artık eskisi kadar baskı yapılmamaktadır.Yinede işlemden yarım saat önce ağrı kesici içilmesini,özellikle bu konuda endişe duyan hastalara önermekteyiz.
KENDİ KENDİNE MUAYENE NASIL YAPILIR ?
KENDİ KENDİNE MUAYENE NE ZAMAN VE SIKLIKTA YAPILMALIDIR ?
Kendi kendine meme muayenesi nin , 20 yaş üzerinde her ay yapılması önerilmektedir.En uygun zaman göğüslerin en yumuşak olduğu regl sonrası dönemdir.Önce ayna karşısında çıplak olarak memeler gözlemlenir.Ciltte kızarıklık ,meme başında değişiklik çekinti,sonradan oluşan iki meme arasındaki asimetrik değişiklikler araştırılır.Bu belirtiler varlığında mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Sonra el meme üzerinde dairesel olarak gezdirilerek,meme içerisinde göğüs dokusundan daha sert kitle araştırılır.Bu işlem sırayla iki göğüs içinde uygulanır ve sonrasında koltuk altlarında aynı şekilde muayene edilerek beze açısından değerlendirilir.Kitle veya sertlik saptanırsa yine mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
