Obezitenin ve diyabet sıklığının artmasına ek olarak doğurma yaşının da ilerlemesi ile birlikte kadınlarda gebelik öncesi ve gebelik sırasında diyabet önemli bir sorun olabilmektedir. Özellikle ailede diyabet öyküsü olan ve normalin üzerinde vücut ağırlığına sahip olan 25-30 yaş üstü kadınlar gebelik planlamadan önce şeker hastalığı açısından değerlendirilmelidir. Gebelik öncesinde şeker haslığı tanısı olan kadınlarda kan şekeri kontrol altına alınmadan gebelik planlanmamalıdır. Gebelik öncesinde şeker hastalığı açısından normal olan gebelerde 24-28. gebelik haftasında şeker yükleme testi yapılarak şeker hastalığı açısından taranmalıdır.
Şeker yükleme testi uzun deneyimi, testle ilişkili herhangi ciddi bir yan etki tanımlanmaması nedeniyle kolay uygulanabilir ve güvenli bir testtir. Gebelik diyabetin önlenebilir ciddi sonuçları ve taramanın güvenli özelliği birlikte düşünüldüğünde, gebelerin bu açıdan taranması bilimsel ve etiktir.
Gebelik sırasında kan şekerinin normalin üzerinde seyretmesi, ilk 3 ay içinde doğumsal anomali (gelişim bozukluğu) riskini arttırır. Annenin yüksek kan şekerinin bebeğe geçmesi nedeniyle bebeğin kanında insülin düzeyinin yükselmesi, bebeğin normalden fazla kilo almasına yol açar. Bebeğin aşırı büyümesi erken doğum ve erken doğuma bağlı sorunlara (bebekte enfeksiyon, beslenememe ve solunum problemleri), zamanında doğum olsa bile doğum ilişkili problemlere (zor doğum, gereksiz sezaryen doğumu) yol açabilir.
Gebelik diyabeti olan hastalarda zamanında tanı konularak ve iyi bir şeker kontrolü ile yukarıda bahsedilen sorunlar önlenebilir. Gebelik şekeri tanısı konulduktan sonra tedaviye tıbbi beslenmenin düzenlenmesi ile başlanmalıdır. Tıbbi beslenme tedavisi ile güvenli kan şekeri kontrolü yapılamayan annelerde ise tek güvenilir tedavi seçeneği insülin uygulamasıdır. Gebelik diyabeti gebelik sonrası sıklıkla düzelebilir bir durumdur. Bu nedenle insülin tedavisi de sıklıkla gebelikten sonraki dönemde bırakılır. Ancak gebelik diyabeti saptanan hastalarda gebelikten 6-8 hafta sonra şeker metabolizmasının tekrar değerlendirilmesi gerekir.
Gebelik şekeri ileriki yıllarda şeker hastalığı gelişimi açısından önemli bir risk faktörüdür. Bu öyküye sahip kadınların 3-5 yılda bir şeker metabolizmalarını değerlendirmeleri gerekir.
