Kan dolaşımı için gereken damar içindeki basıncın normalden fazla olmasına hipertansiyon denir. Nedenleri arasında genetik yatkınlık ve aşırı tuz tüketimi ilk sıralarda yer almaktadır. Ancak hastaların %85’inde yüksek tansiyon nedeni belli değildir.
Uzun dönemde kanın damar duvarlarındaki basıncı damarın iç yüzeyinde hasara yol açar. Yüksek tansiyon nedeniyle organları besleyen damarlarda tıkanma, genişleme veya yırtılma meydana gelebilir. Hipertansiyon organlara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine de neden olabilir. Uzun süre belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine zarar verebilir. Mutlaka uzman kontrolünde takip edilmelidir.
Hipertansiyon Belirtileri
Hipertansiyon yıllarca hiç belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar verebilmektedir. Bu nedenle belli aralıklarla kan basıncınızı ölçtürmeniz gerekir.
En belirgin hipertansiyon belirtileri arasında;
- Baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, görmede bozukluk oluşabilir. -Halsizlik, yorgunluk, burun kanaması, kulaklarda çınlama, yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, bazen çok sık idrara çıkma, gece uykudan uyanıp idrar yapma, bacaklarda şişlik olabilir.
-Çok yüksek kan basıncı durumda ise zonklayıcı baş ağrısı, bulantı, kusma, görme bozukluğu, baş dönmesi bazen de böbrek yetersizliği görülebilir. Bu acil bir durumdur ve organ hasarından korunmak için mutlaka hastaneye başvurulmalıdır.
-Çift görme, dilde peltekleşme, yüzde veya vücutta karıncalanma da hipertansiyon belirtisi olarak kendini hissettirebilir.
**Hipertansiyon belirtilerinden biri ya da birkaçı hissedildiğinde mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.**
Hipertansiyon Nedenleri
Hipertansiyon nedenleri arasında günlük yüksek tuz alımı, stres, obezite, ailede hipertansiyon öyküsünün bulunması gibi genetik faktörler, şeker hastalığı, hareketsiz yaşam tarzı, kalsiyum, potasyum, magnezyum gibi elementler içeren besinlerin günlük olarak yetersiz tüketilmesini sıralayabiliriz. Ayrıca tiroit hastalıkları, böbrek üstü bezi tümörleri, böbreğe giden damarlarda daralma, aort darlıkları, genetik bozukluklar da hipertansiyonu tetikleyici faktörlerle ortaya çıkabilmektedir. Doğum kontrol hapları, bazı ağrı kesici türleri de kan basıncını yükseltip, hipertansiyona neden olmaktadır. Hastaların büyük bir kısmında nedeni belirlenemese de yüksek kan basıncı mutlaka kontrol altına alınmalı ve hipertansiyon nedenleri iyi araştırılmalı ve kan basıncı ideal düzeye düşürülmelidir.
Hipertansiyon Tanısı Nasıl Konulur?
- Uzman kontrolünde yapılan tetkikler ile hipertansiyon tanısı hastalığınızın derecesini ve tedavi süreçlerini de belirler. Kan basıncının 140/90 mm hg üzerinde olması hipertansiyon hastası olabileceğinizi gösterir. Hipertansiyon tanısı koyarken detaylı bir fizik muayene, elektrokardiyogram, ekokardiyografi, 24 saatlik kan basıncı izlemi ve laboratuvar testleri yapılır. Tansiyon ölçümü öncesi bir saat içerisinde bir şey yememek, istirahat halinde olmak, sigara ve kahve içmemek gerekir.
Hipertansiyon Tedavisi
-Hipertansiyon tedavisinde amaç kan basıncını 140/90 mm hg altına düşürmektir. Eğer hastada şeker hastalığı, böbrek yetersizliği ve organ hasarı var ise kan basıncının daha düşük olması hedeflenir.
-Hipertansiyon tedavisinin temelinde yaşam tarzı değişiklikleri yatar. Düzenli egzersiz, kilo kontrolü, tuz alımının kısıtlanması çok önemlidir. Erken tanı koyulan ve kontrol altına alınan hipertansiyon yaşam kalitesini etkilemez.
-Günümüzde kullanılan ilaçlar, tansiyonu düzenlerken, kalp-damar sistemini korur ve böbreklerin bozulmasını da engeller. İlaç tedavisinde, sadece tansiyonun kontrol altına alınması değil, diğer organların da korunması amaçlanmaktadır.
*ÖNERİLER*
1-Tansiyonunuzu günde en az 3 kez ölçmeli ve doktorunuzla iletişim halinde olmalısınız.
2-Yağlı ve tuzlu besinlerden uzak durmalısınız.
3-Doktoru kontrolünde tansiyon ilaçlarına devam etmelisiniz.
4-Düzenli egzersiz yapmalısınız.
5-Fazla kilolarınızdan kurtulmalısınız.
6-Eğer şeker hastalığınız varsa kontrol altında tutmalısınız.
7-Rutin kontrollerinizi ihmal etmemelisiniz.
