Oral-Motor Egzersizler, hastanın ihtiyacına uygun olan ağız-yüz-motor hareketlerini geliştirmek ve hastanın yutmasını sağlamaktır.
Termal Terapi, bolusu oral fazdan faringeal faza geçirmede zorlanan hastalarda uygulanan, geçişi kolaylaştıracak kasları uyarmayı hedefleyen bir yöntemdir.
Diadokinezi, artikülatörleri belirli bir düzende çalıştırmak amacıyla, kelime ve cümle okutarak yutma kaslarını güçlendirmeyi hedefleyen bir yöntemdir.
Postür ve Manevralar, yeme-içme esnasında hastanın alacağı pozisyonla ya da yapacağı belirli manevralarla yiyeceklerin daha kolay ve güvenli şekilde yutulmasını sağlamaktır.
Elektro (VitalStim) Terapi, Bu tedavi yutma tedavileri içinde etkili sonuçlar veren tedavi olarak nitelendirilebilir. Orofarengeal yutma bozukluklarının tedavisi amacıyla geliştirilen, deri üstünden düşük elektrik akımı vererek özellikle farengeal, larengeal ve suprahyoid bölgelerdeki zayıf olan kasları harekete geçirmeyi hedefleyen, non-invaziv(acısız) bir yöntemdir.Zayıf kasları kuvvetlendirerek ve yeniden eğiterek motor kontrolün sağlanmasına yardım eder.
Elektro terapi, yutma sorunu yaşayan ve yutma anatomisindeki sinirlerinde herhangi bir paralizi olmayan tüm bireylerde uygulanır. CP’li bireyler; İnme ya da kafa travması geçirmiş hastalar; MS, Demans, Parkinson, Huntington, Wilson, ALS, Miyastenia gravis ve Motor Nöron hastaları; Guillain Barre sendromu, Down sendromu, Prader Willi sendromu, Plummer-Vinson sendromu, Foix-Chavany-Marie sendromu, Worster-Drought Sendromu, Bulbospinal Muskuler Atrofi (Kennedy Sendromu), Brown-Vialetto-van Laere Sendromu, Fazio-Londe sendromu, Edward’s sendromu, Eagle Sendromu, Pierre Robin Sekansı, DiGeorge Sendromu gibi sendromlar ve bir çoklarındaki yutma sorunları için uygulanmaktadır.
Elektro terapi ile ilgili yapılan çalışmalar etkili olduğunu göstermektedir. Freed ve arkadaşlarının 2001’de yaptığı bir araştırmada, 99 stroke sonrası hastayla, elektro terapi (63 kişi) ve termal duyusal terapi (36 kişi) karşılaştırılmıştır. Ortalama her hastaya 15 hafta elektro terapi uygulanmış ve %98 başarı sağlanmıştır (sadece bir hastada yutma sorunu devam etmiştir.). Termal terapi uygulanan hastaların %27 si ilerleme göstermemiş, %11’i daha kötüye gitmiştir. Lim ve arkadaşlarının yaptığı başka bir araştırmada, 28 disfaji hastasıyla, elektro terapi +Termal-dokunsal uyarım tedavisi uygulananlarla sadece Termal-dokunsal uyarım tedavisi uygulananlar karşılaştırılmıştır. 4 haftalık uygulamadan sonra her iki grupta da iyileşme görülmüş fakat elektro terapi +Termal-dokunsal uyarım tedavisi uygulanan hastalarda iyileşme oranı anlamlı derecede daha iyi olmuştur. Gallas ve ark. 2010 yılında yaptığı diğer bir çalışmada ise 11 stroke hastasına 5 gün birer seans elektro terapi uygulanmış ve etkili olduğu rapor edilmiştir.
Savaş Çelik
Uzm. Dil ve Konuşma Terapisti
KAYNAKÇA
Freed ML, Freed L, Chatburn RL, Christian M (2001). Electrical stimulation for swallowing disorders caused by stroke. Respiratory Care Department, University Hospitals of Cleveland 46(5):466-474. http://europepmc.org/abstract/MED/11309186
Gallas, S., Marie, J.P., Leroi, A.M., Verin, E., (2010). Sensory Transcutaneous Electrical Stimulation Improves Post-Stroke Dysphagic Patients. Dysphagia. 25; (4); pp 291-297. http://link.springer.com/article/10.1007/s00455-009-9259-3
Lim, K.., Lee, H.J., Lim, S.S., Choi, Y.I., (2009). Neuromuscular electrical and thermal-tactile stimulation for dysphagia caused by stroke: A randomized controlled trial.Journal of Rehabilitation Medicine, Volume 41, Number 3, pp. 174-178. http://www.ingentaconnect.com/content/mjl/sreh/2009/00000041/00000003/a
