Kist nedir?

Kist anlam olarak içi sıvı dolu ve ince bir zarla çevrili keseciklere verilen genel isimdir.

Yumurtalık kisti nedir?

Kadında yumurtalık üreme çağı boyunca hormonal olarak çok aktiftir ve çok değişik tipte hücrelerden oluşur.Yumurtalık Kistleri değişik nedenlerle yumurtalıktan köken alan,fonksiyonel veya patolojik yani habis(kanser) ve selim(iyihuylu) olabilen içi genellikle sıvı materyalden oluşan kitlelerdir.

Yumurtalık kistlerinin çeşitleri nelerdir?

Basit fonksiyonel kistler : Yumurtalıkta, yumurtlama döngüsünde genellikle hormonal bir anormallikten oluşan ve patolojik bir hücresel değişim göstermemiş kistlerdir. Yumurtalıkta en sık görülen kistlerdir. Folikül kistleri, hemorajik korpus luteum kistleri bu gruptandır. Folikül kistleri bir zar ile çevrili içinde berrak sıvı olan kistlerdir. Hemorajik kistler içinde kanama oluşmuş kistlerdir. Değişik boyutlarda olabilirler fakat 8 - 10 cm'yi nadiren geçerler. Çok büyük olasılıkla 2 ay içinde geçerler. Kanserleşme özellikleri yoktur. Tedavide ultrason ile aylık takip yapılır. Tedavide doğum kontrol haplarının kullanılmasının bir anlamı yoktur.

Çikolata kistleri, endometriomalar : Bu kistler endometriozis denilen kronik bir kadın hastalığının yumurtalıklarda oluşturdukları kistlerdir. Kistler içine doğru kanadığından dolayı pıhtılaşmış, siyahlaşmış çikolata görünümünde materyalle doludur. Tek veya birbirine yapışık birden fazla kistten oluşmuş kitle halinde olup değişik boyutlarda olurlar. Kendiliklerinden geçmezler. Şiddetli kasık ağrısı, şiddetli ağrılı adet, derin cinsel ilişkide ağrı en tipik belirtileridir. Tedavilerinde 4 cm altındaki kistler genellikle takip edilir, daha büyük kistler ise cerrahi olarak çıkarılır. Kronik bir hastalıktan oluştuklarından tedavi sonrası tekrarlama eğilimindedirler. Tekrarlama riskini azaltmak için GnRH Anaolgları, progesteron hormonu gibi çeşitli ilaç tedavisi uygulanır.

Dermoid kistleri (Matür kistik teratom) : <span [removed]="" 19.6px;"="" style="box-sizing: border-box;">Kökenini embriyolojik kalıntı hücrelerden alan iyi huylu tümörlerdir. İçlerinde saç teli, kemik, diş, yağ dokusu, kıkırdak kalıntıları bulunur. Çocukluk yaşlarından veya 60-70'li yaşlarda olabilirler ancak en sıklıkla genç erişkin kadınlarda 20'li, 30'lu yaşlarda görülür. Tedavide cerrahi olarak çıkarılırlar. Tekrarlama olasılığı azdır.

İyi huylu kistik tümörler : Bu grupta seröz veya müsinöz kist adenomlar bulunur. Bunlar kistik tümoral kitlelerdir ancak kanser gibi davranmazlar. Tek veya 2 taraflı olabilirler. Tedavi daima cerrahi yapılır. Kist veya büyük kitlelerde yumurtalık çıkarılır.

Yumurtalık kanserleri ve borderline kistler : Yumurtalık kanserleri zaman zaman kistlere benzeyebilir ancak genellikle bu tip hastalıkların farklı görüntüleri ve belirtileri vardır.

Nasıl tanı konur?

Yumurtalık kistleri genellikle belirti vermez. Kist büyürse bulunduğu bölgede ağrı veya dolgunluk hissi verebilir. Bazende hormonal dengede bozulmaya bağlı olarak adet düzensizliğine neden olabilir. Yumurtalık kistleri çoğu zaman rutin jinekolojik kontroller sırasında fark edilir. Tanıda klasik jinekolojik muayene ve ultrason kullanılır.

Ultrasonda kanser riskini arttıran bulgular nelerdir?

Kistin iki taraflı olması

Kistin çapının 8 - 10 cm'den fazla olması

Kistin içinde bölmelerin özellikle kalın olması

Kistin içinde katı alanların olması

Kistin duvarlarında çıkıntılar olması

Karın içinde serbest sıvı olması

Tümör belirteçleri nelerdir?

CA 125

CA 19.9

CEA

AFP