'Sıfır Kalori’ yada ‘Diyet’ ürün olarak lanse edilen, güya daha sağlıklıymış gibi gösterilen yapay tatlandırıcı içeren ürünlerin sağlıkla uzaktan yakından bir alakası olmadığını biliyoruz. Tatlandırıcılar kalori alımını azaltmak için tercih edilmektedir. Kalori alımını azaltmaya çalışırken sağlığı nasıl kötü etkilediğini ve kilo alımını tetiklediğini bu yazımda öğreneceksiniz.
Yapay tatlandırıcılar hazır paketlenmiş ürünlerde, sakızlarda, içeceklerde, spor içeceklerinde, şuruplarda ve bazı ilaçlarda, hazır meyveli yoğurtlarda ve konserve meyveler bir çok ürünün içinde bulunabilmektedir.
Şeker vücuda ne kadar zararlıysa yapay tatlandırıcılarda en az şeker kadar zararladır. Çoğu yapay tatlandırıcılar sıfır kalori olmasına rağmen şekerden yaklaşık olarak 200-300 kat daha tatlıdır. Bu ne anlama geliyor? İnsan vücudu şekerle yapay tatlandırıcıyı aynı şekilde algılıyor. Vücuda şeker geldi sinyali geldiği için pankreastan fazla insülin salgılanmasına yol açıyor ve dolayısıyla da yağlanmaya yol açıyor. Özellikle de diyabetli bireylerin bu konuda daha da bilinçli olması gerekmektedir.
Aspartam gibi yapay tatlandırıcılar nelere sebep olur?
-İştahı stimüle eder
-Karbonhidrat isteğini tetikler
-Yağlanmayı ve kilo alımını stimüle eder
Yapılan araştırmalar aspartam ve sakarin gibi tatlandırıcıların, şekerden daha fazla kilo aldırdığını göstermiştir.
Yaşlı bireylerin yer alığı bir kohort çalışmasının sonuçlarını açıklamak istiyorum; bu çalışmanın sonuçları bize tatlandırıcı kullananların kullanmayanlara göre visseral obezite ve yağlanma oranının daha fazla olduğunu görüyoruz. Bunun dışında tatlandırıcıların kalp-damar hastalıklarını ve mortaliteyi arttırdığı da görülmektedir.
Massachusetts General Hospital’da daha yeni yapılan bir araştırma bize aspartamın nasıl glikoz intoleransına ve obeziteye yol açtığını gösteriyor. Intestinal alkaline phosphatase (IAP) enzimi vücudumuzda diyabeti ve obeziteyi koruyucu görev görür. Bu araştırma da aspartamın IAP enzimini bloke ederek hastalıklara yol açtığını göstermektedir.
Aspartam insülin rezistansı, bozulmuş glikoz tolaransı ve dislipidemiye yol açmaktadır.
Aspartamın tip 2 diyabet ve metabolik sendrom riskini arttırdığı görülmüştür (Nettleton et al. 2009).
Aspartam nelere yol açar:
-Baş ağrısı
-Migren
-Depresyon
-Obezite
-Konsantrasyon Eksikliği
-Lupus
-Alzheimer Hastalığı
-Fibromiyalji
-Multiple Skleroz
Vücudumuzun yapay tatlandırıcıya ihtiyacı yok. Yediğiniz besinlerin gerçek besin mi yoksa çöp mü olduğu önemli. Vitamin-minerallerden zengin, doğasıyla oyanmamış vücudun gereksinim duyduğu besinleri tercih edin. Bir günde hasta olmuyoruz; vücuda zarar veren maddelerin tüketimi zamanla çeşitli problemlere yol açıyor. Bu yüzden sağlıklı beslenmek çok önemli. Düşük kalorili yiyecek-içecekler yada diyet ürün demek sağlıklı demek anlamına gelmiyor. Sağlıklı Günler…
Diyetisyen Tuğba CİCİ
-Appetite January 1, 2012, Volume 60, Pages 203-207
-Mattes RD, Popkin BM. Nonnutritive sweetener consumption in humans: effects on appetite and food intake and their putative mechanisms. Am J Clin Nutr. 2009;89(1):1–14. pmid:19056571. doi: 10.3945/ajcn.2008.26792.
-Chia CW, Shardell M, Tanaka T, Liu DD, Gravenstein KS, Simonsick EM, et al. (2016) Chronic Low-Calorie Sweetener Use and Risk of Abdominal Obesity among Older Adults: A Cohort Study. PLoS ONE 11(11): e0167241. doi:10.1371/journal.pone.0167241
