Varikoseli olan infertil hastaların kan tahlillerine bakıldığında total testosteron seviyesinin düşük olduğu belirlenmiş, varikoselektomi operasyonu yapılan bu hastalarda ameliyat sonrası testosteron düzeylerinin yükseldiği tespit edilmiştir. Total testosteron düzeyinin düşük olması sertleşme sorunu ve cinsel istek azalma gibi sorunlara yol açabilir. Bu sebeple varikosel hastalığı görülen bazı hastalarda sertleşme sorunu ve cinsel isteksizlik gibi durumlar görülebilir. Çok ileri düzey grade 3 düzeyinde varikoselin tedavi edilmemesi sonucu testiküler atrofi oluşabilir ve buna bağlı olarak testosteron üretimi etkilenmekte ve dolaylı olarak sertleşme sorunu ortaya çıkabilmektedir.
VARİKOSEL KISIRLIK YAPAR MI? Varikosel testis çevresindeki damarların genişlemesi durumuna verilen isimdir. Varikoseli olan hastalarda sperm sayı ve hareketinde azalma görülürken, testis boyutunun çok etkilenmesine bağlı olarak testosteron üretimide etkilenmektedir. Sperm üretiminin azalması yanında varikosel hastalığı spermde kromatin hasarına yol açarak da hamilelik oluşumunu engellemektedir. Varikosel tüm bu etkileri sonucu kısırlığa yol açabilir. Erkek kısırlığının en sık tedavi edilebilir nedeni varikoseldir.
VARİKOSEL HASTALIĞININ TANISI NASIL KONULUR? Varikosel hastalığı olan hastalar ya testis ağrısı ya da çocuk olmaması sebebiyle doktora başvuran hastalarda tespit edilir. Üroloji doktorunun muayenesi sonucu varikosel tanısını koyabilir fakat skrotal doppler ultrasonografi ile damar çapları ve reflü belirlenerek varikosel varlığı dökümante edilmiş olur. Varikosel tespit edilen hastalara 2 adet sperm tahlili yapılarak sperm sayı ve kalitesi değerlendirilmelidir. Sperm tahlili sonucu sperm sayısı 10 milyonun altında olanlarda hormon tetkikleri (total testosteron, FSH, LH, prolaktin) bakılmalıdır. Eğer sperm sayısı 5 milyon ve altında ise karyotip analizi ve Y kromozom mikrodelesyonunun değerlendirildiği genetik testler yapılmalıdır.
VARİKOSEL AMELİYATINDA MİKROCERRAHİNİN AVANTAJLARI NELERDİR? Varikosel cerrahi olarak veya damarların embolizasyonu yöntemi ile tedavi edilebilir. Varikoselin cerrahi tedavisinde mikrocerrahi varikoselektomi yöntemi en ideal tedavi şeklidir. Mikrocerrahi varikoselektomi yönteminde spermatik kord içerisindeki pleksus pampiniformise ait venler mikroskop altında 8-10 büyütmede ince diseksiyonlarla bağlanırlar. Mikrocerrahi yönteminde arter, ven ve lenfatik ayrımı kolayca yapılabilmektedir. Mikroskop kullanılmayan operasyonlar sonrası lenfatiklerin bağlanmasına bağlı hidrosel görülebilmektedir. Ayrıca tüm venlerin bağlanamadığı durumlar daha sık görülüp varikoselin tekrar etme ihtimali artmaktadır.
VARİKOSEL HASTALARINDA KROMOZOM TAHLİLİ YAPILMASI GEREKİR Mİ? Varikosel hastalarında her hastaya kromozom analizi yapılmasına gerek yoktur. Tahliller sonucu sperm sayımı yapılan ve sperm sayısı 5 milyonun altında olan hastalarda genetik değerlendirme yapılması gerekir. Çocuk olmama sebebiyle başvuran hastaların değerlendirmesinde sperm tahlili mutlaka görülmeli ve sonuçlardaki anormalliğe göre gerekli hastalarda karyotip tayini ve Y kromozom mikrodelesyonu yapılmalıdır.
VARİKOSEL AMELİYATI SPERM TAHLİL SONUCU BAKILMADAN YAPILABİLİR Mİ? Eğer varikosel hastalığı tespit edilmişse ve hasta sperm verebilecek yaşta ise sperm tahlili mutlaka görülmelidir. Çünkü ameliyat kararını hasta sperm sayı ve hareketine göre vermekteyiz. Eğer hasta sperm veremeyecek adölesan yaş grubunda ise sperm tahlili olmadan testiküler hacimde azalma ve testisteki yumuşama ameliyat kararını vermede yönlendirici olmaktadır.
Op.Dr.Murad ÇELTİK
