Tiroit göz hastalığı görme kaybı yapar mı?

- TİROİT GÖZ HASTALIĞI NEDİR?

“Tiroit göz hastalığı” (diğer adıyla “tiroit orbitopati”), tiroit bezi bozukluğunun yol açtığı, göz etrafındaki kaslar ve göz arkasındaki yumuşak dokuları etkileyen bir hastalıktır. Hastalığın seyrinde önce  inflamasyon ve ödem, daha sonra  daha uzun süren bir iyileşme dönemi vardır. Tiroit bezinin fazla çalışması (hipertiroidi) ile birlikte daha sık görülmekle birlikte az çalışan bir tiroit bezi (hipotiroidi) de orbitopatiye neden olabilir. Hatta bazen tiroit göz hastalığı varlığında tiroit bezinin işlevi normal olabilir.

- TİROİT BEZİNİN HASTALIĞI NEDEN GÖZÜ ETKİLER?

Çoğunlukla tiroit bezi hastalıklarına kişinin bağışıklık sistemi tarafından beze karşı üretilen oto-antikorlar neden olur. Bu antikorların saldırısına tiroit bezinin cevabı daha fazla  veya daha az hormon salgılama şeklinde olabilir. Bu antikorlar aynı zamanda, vücutta tiroit bezine çok benzeyen dokular olan göz ve çevresindeki yumuşak dokulara da saldırır. Orbita kemik çukuru içindeki göz, gözü hareket ettiren kaslar, göz arkasındaki yağ dokuları ve gözyaşı bezinin bu saldırıya cevabı hücresel aktivasyon ve ödemdir.

- TİROİT GÖZ HASTALIĞI OLAN HASTALARIN NE GİBİ GÖZ PROBLEMLERİ OLUR?

Öncelikle göz yaşı bezi ve göz yüzeyinin etkilenmesi ile en sık “ kuru göz sendromu” oluşur.  Göz yüzeyinde yeterli kalınlıkta ve yağlı bir göz yaşı yastığı olmadığı için özellikle açık havada ve rüzgarda gözlerde refleks  yaşarma olur ve hastalar “gözlerinizde kuruluk var” sözlerine şaşkınlıkla “ama benim gözlerim çok sulanıyor, nasıl olur?” diye itiraz ederler.

Göz kapakları şiş, kızarık ve tiroit hormonu etkisiyle gergin ve açık bir görünüm alabilir. 

Göz çevresi doku ve kaslardaki şişme nedeniyle sabit hacimdeki göz çukuruna sığamayan göz öne doğru itilir. Bu durum göz arkasında basınç hissi, ağrı ve gözlerin ileri doğru yer değiştirmesine yol açabilir.

Göz kasları şişme nedeniyle hacim kazanır, kaslardaki “irileşme” dengeli bir şekilde olmadığı için gözler paralel hareket edemez, şaşılık ve çift görme ortaya çıkar. Çift görme okuma ve araba kullanmayı zorlaştırır. Bu durum artık kişinin dış görünüşündeki değişme nedeniyle sosyal hayatını da etkilemeye başlar.

Özellikle belirtmek gerekir ki bu ciddi tablo tiroid göz hastalarının sadece yaklaşık onda birinde gelişir. Sigara içenlerde ise ciddi orbitopati riski 8 kez artmaktadır.

- TİROİT GÖZ HASTALIĞINDA NEDEN GÖRME KAYBI OLUR?

Tiroit göz  hastalığının olguların yaklaşık 200’de birinde kalıcı görme kaybına yol açması bu hastalığın en korkulan komplikasyonudur.

Gözlerin aşırı derecede öne doğru itilmesi ve göz kapaklarının kapatılamaması göz yüzeyinde opaklaşma ve ülserlere neden olarak görme kaybı yapabilir. Bu durum acil olarak tedavi gerektirir.

Ayrıca; sabit hacimde artan doku miktarı nedeniyle göz arkasında basınç artar. Bu arada göz içi basıncı da artabilir.

Büyüyen kaslar  ve şişen yağ dokusu, aralarından geçip beyne doğru yol alan görme sinirini (optik siniri) sıkıştırırlar. Optik sinir lifleri basınca son derece duyarlıdır. Bası altında sinir iletimi yavaşlar veya durur. Sinir liflerinde iletimin yavaşlaması ile görme keskinliğinde azalma, kırmızı rengin soluklaşması ile başlayıp yavaş yavaş tüm renklerin kaybolmasına kadar gidebilen renk görme kaybı ve görme alanında daralma ortaya çıkar.

Tiroit göz hastalığında görme kaybı olması acil tedaviyi gerektirir. Bir an önce göz arkasındaki basınç düşürülmeli, göz orbita içindeki normal konumuna döndürülmelidir.

Tedavi ilaçlarla bağışıklık sisteminin baskılanması, göz arkasındaki dokuların radyoterapi ile küçültülmesi ve cerrahi olarak göz çukurunun yerleştiği kemik çukurun genişletilmesi şeklinde yapılır.

Tiroit orbitopatide, görme kaybı önlenebilir bir komplikasyondur. Erken safhada tiroit bezi ile ilgili işlev bozukluğu düzeltilmeli ve kesinlikle sigara içilmemelidir. Tiroit hastaları aynı zamanda göz hastalıkları uzmanının takibine girmelidir. Gelişebilecek orbitopatiye bağlı problemlerin yakın takibi ile görme kaybı önlenebilir.