Dişler nasıl oluşur?
Dişlerin oluşum evresi anne karnında 6. haftada başlar ve 20. yaşa kadar sürer.
Süt dişleri ne zaman sürer ve nasıl tanınır?
Süt dişleri, çocuk 6 aylıkken çıkmaya başlar ve 2,5 yaşında alt-üst çenelerde toplam 20 tane olarak tamamlanır. Süt dişleri sürekli dişlere daha küçük ve daha bombeli bir görünümdedir. Süt dişlerinin köklerinin altında sürekli dişlerin germleri bulunmaktadır.
Süt dişlerinin önemi nedir?
Süt dişleri sürekli dişlerle değişecekleri düşüncesiyle pek fazla önemsenmemektedirler. Toplumumuzda çok yaygın olarak görülen bu yanılsama çocuk sağlığı ve büyüme- gelişimi açısından tehdit oluşturmaktadır.
6 aylıkken sürmeye başlayan ve 3 yaşında sürmesi tamamlanan süt dişleri, 10-12 yaşına kadar ağızda kalmaktadır. Süt dişleri çocuğun dişlenmesinin temel yapısını oluşturmaktadır ve sürekli dişlerin düzgün bir şekilde sürebilmesi için rehber görevi görürler.
Konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır.
Bunların dışında bebeğin katı gıdalarla beslenmeye geçtiği zaman ısırma ve çiğneme işlemlerini gerçekleştirebilmesi için süt dişlerine ihtiyacı vardır. Süt dişlerinin varlığı ile besinler daha doğru bir şekilde sindirilir.
Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayı süt dişlerinin erken kaybı önemli problemlere yol açmaktadır.
Süt dişlerinin erken kaybını önleyebilmek için hangi tedaviler uygulanır?
Süt dişlerinin kaybına sıklıkla çürükler ve travmalar yol açmaktadır.
Süt dişlerinin erken kaybını önlemek için diş çürüğünün oluşmasını önleyen koruyucu yaklaşımlar uygulanmaktadır.
Koruyucu yaklaşımlar arasında ; çocuğun ve ailesinin ağız diş sağlığı ile beslenme konusunda eğitilmesi çok önemli bir yer tutar. Kliniklerde çocuğa ve ailesine diş fırçalama methodları uygulamalı olarak anlatılır.
Koruyucu yaklaşımlar arasında flor uygulamaları ve fissür örtücü işlemleri de yer alır.
Fissür örtücü ile diş yüzeyinde derin ve çürük oluşumuna eğilimli oluklar kapatılır. Bu işlemin uygulandığı dişler 6 ayda bir kontrol edilmelidir.
Flor diş yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Flor dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur.
Erken süt dişi kaybı gerçekleşirse ne yapılabilir?
Bu durumda alttan gelecek olan sürekli dişin yerini korumak amacıyla yer tutucu olarak adlandırılan apareyler kullanılmaktadır. Yer tutucu dişsiz bölgeye komşu olan dişlerin hareket etmelerini ve daimi dişlerin gömük kalmasını ya da farklı bir yerden çıkmasını dolayısıyla ileri dönemde ortodontik bozukluk oluşmasını önlemektedirler.
Hamilelik döneminde ağız ve diş sağlığı açısından nelere dikkat edilmeli?
Hamilelik, kadın vücudundaki hormonal değişimlerin görüldüğü ve bu değişimlerin sonucunda bölgesel ve genel değişimlerin meydana geldiği hassas bir dönemdir.
Hamilelik döneminde östrojen ve progesteron hormonlarında meydana gelen artış sonucunda diş ve diş etlerindeki bakteriyel plak dokusunda iltihap meydana gelir. Hamilelik gingivitisi olarak adlandırılan bu durumda ağız kokusu ile birlikte, diş etleri kırmızı ve kanamaya eğilimli bir hal alır. Eğer hamilelik öncesi ağız ve diş bakımı yapılmadıysa bu tablo daha ciddi boyutlara ulaşır.
Yetersiz ağız hijyeni hamilelik döneminde ortaya çıkan ‘hamilelik tümörü’ne de sebep olabilir. Hamilelik tümörü diş hekimi tarafından izlenir ve anneye çok ağrı vermiyor ise cerrahi müdaheleye gerek duyulmadan doğumdan sonra kendiliğinden iyileşebilir. Eğer annenin çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını olumsuz etkiliyorsa hamileliğin 2. üç aylık döneminde diş hekimi tarafından alınabilir.
Hamilelik döneminin başlarında görülen kusma, ağız asit-baz dengesini asit yönünde bozarak diş dokularında erozyonlara ve zayıflamaya yol açabilir.
Hamilelikte ideal ağız ve diş bakımı nasıl yapılır?
Hamilelik döneminde anne adayına her türlü tedavi uygulanamadığından ağız ve diş bakımı daha da fazla önem arz etmektedir.
Dişler günde 3 kez fırçalanmalı ve diş ipi kullanılmalıdır. Böylece çürüklere yol açan bakteri plağı ağız ortamından uzaklaştırılmış olur. Alkolsüz ağız gargaraları ile standart ağız bakımına destek olunabilir.
Hamilelikte çocuğun ağız ve diş sağlığı için nelere dikkat etmemiz gereklidir?
Bebeğin diş gelişimi anne karnında başlar. Anne adayı bu dönemde dengeli beslenmeye dikkat ederek hem kendi sağlını hem de bebeğin diş gelişimini korumalıdır. Diş sağlığı için protein, A vitamini, C vitamini, D vitamini ve kalsiyum içeren besinleri yeterli miktarda alınması gerekmektedir.
Bilinçsiz ilaç kullanılması kaçınılması gereken bir davranıştır. Özellikle ‘tetrasiklin’ türü antibiyotikler bebeğin dişlerinde renklenmelere yol açmaktadır.
‘Hamilelikte dişler daha çabuk çürür’
Hamilelik döneminde dişlerin daha çabuk çürümesine uygun bir ortam olduğu doğrudur. Ancak bunun sebebi yaygın olarak bilindiği gibi ‘’ dişlerden kalsiyum çekilmesi’’ değildir. Bu dönemde dişlerin daha çabuk çürümesinin nedenleri; annenin şekerli gıdalara aşırı istek duyması ve vücutta meydana gelen hormonal değişimlerdir. Hormonal değişim sonucu diş etlerinde kanamaya eğilim artan anne adayı zamanla diş fırçalamaktan kaçınabilir. İşte bu yüzden hamilelikte diş hekimi kontrolü daha büyük önem arz eder.
Hamilelikte diş hekimine ne zaman gidilmelidir?
Hamilelik planlanıyorsa veya hamilelik şüphesi mevcutsa diş hekimi ziyaret edilmelidir. Günümüzde tüm gebeliklerin planlı olması ve gebelik öncesi anne adayının sağlık kontrolünden geçmesi anlayışı hakimdir. Ağız ve diş sağlığı muayenesi hem anne adayı hem de çocuk için önem taşımaktadır.
