SAĞLIKLI BESLENME
Beslenme: Bireyin büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besinleri vücuda alıp kullanabilmesidir. Beslenme, açlık duygusunu bastırmak, karın doyurmak ya da canının çektiği şeyleri yemek içmek değildir.
Yeterli ve Dengeli Beslenme: Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin her birinin yeterli miktarda düzenli olarak alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumudur.
Beslenme ile İlişkili Metabolik Hastalıklar
Yetersiz, dengesiz veya aşırı besin tüketimi sonucu oluşabilecek birçok metabolik hastalık vardır. Bunlardan bazıları:
Obezite (şişmanlık)
Malnutrisyon (zayıflık)
Diyabet (şeker hastalığı)
Kardiyovasküler hastalıklar (kalp-damar hastalıkları)
Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
Osteoporoz (kemik erimesi)
Sağlıklı Beslenme Önerileri
Günlük tükettiğiniz besinlerin çok çeşitli olmasına özen gösterin
Günlük beslenmenizde yeterli oranda ekmek ve tahıl grubu besinlerin (bulgur, mısır, pirinç, makarna v.b.) bulunmasına dikkat edin
Her gün birkaç kez çeşitli taze sebze ve meyveler tüketin
Her gün orta düzeyde fiziksel aktivite / egzersiz yaparak vücut ağırlığınızı normal (ideal) sınırlarda tutun
Günlük tükettiğiniz yağ miktarını kontrol edin. Yemeklerinizde hayvansal kaynaklı yağlar yerine, doymamış yağ asitlerinden zengin bitkisel sıvı yağlar (zeytinyağı, fındık yağı vb.) kullanın
Yağlı et ve et ürünleri (sucuk, salam, sosis vb.) yerine balık, tavuk, hindi eti tercih edin
Yarım yağlı süt ve süt ürünlerini (süt, yoğurt, peynir, kefir vb.) tüketin
Az şekerli besinleri tercih edin, çay şekeri, akide şeker gibi rafine şekerleri mümkün olduğunca tüketmeyin, tatlıların ve şekerli içeceklerin tüketimini sınırlandırın
Günlük tuz alımınızı azaltın (ortalama 1 çay kaşığı) ve iyotlu tuz kullanın. İyot kaybını önlemek için iyotlu tuzu nem ve ışıktan etkilenmeyecek koyu renk kapaklı cam kavanozlarda muhafaza edin. Yemeklere tuzu en ocak ateşi kapatılacakken ekleyin.
Alkol ve sigara kullanmayın, eğer kullanıyorsanız en aza indirin
Besinlerinizin hazırlanması ve pişirilmesi sırasında hijyen kurallarına dikkat edin. Yiyeceklerinizi pişirirken haşlama, fırında ve buharda pişirme yöntemlerini tercih edin, kızartmalardan kaçının. Böylece yemeklerinize ekleyeceğiniz yağ, tuz ve şeker miktarını da azaltmış olursunuz
Günlük ortalama 2 litre su için.
Bebeklerinizi mümkünse ilk 6 ay sadece anne sütüyle besleyin ve 6 aydan sonra uygun ek besinlere başlayarak yeterli ve dengeli beslenmelerini sağlayın.
Unutulmamalıdır ki yetersiz ve dengesiz beslenme nedeniyle zihnen ve bedenen iyi gelişmemiş, yorgun, isteksiz ve hasta bireyler toplum için bir güç ve kuvvet değil bir yüktür.
Uzm.Dyt. Özge KARAARSLAN
