Zeytinyağı, sadece zeytin ağacının olgun meyvelerinden elde edilen ve hiçbir işlem görmeden de rahatlıkla tüketilebilen sıvı yağ çeşididir. Akdeniz mutfağının ayrılmaz bir parçasıdır. Son dönemlerde sağlığa olan olumlu etkileri nedeniyle sofralarda hak ettiği yere ulaşmış ve baş tacı edilmeye başlamıştır.
Zeytinyağının bu kadar değerli olmasının bir nedeni de zeytin ağaçlarının olgunlaşma süreçlerinin uzun olması bu nedenle de zeytinyağı üretiminin sabır isteyen uzun bir süreç olması ve 5 kg zeytinden sadece 1 litre zeytinyağı elde edilmesidir.
Ülkemizde yıllık kişi başına ortalama zeytinyağı tüketimi yıllık ortalama 0.9 litredir. Avrupa ülkelerine kıyasla bu miktar oldukça düşüktür. Çünkü Yunanistan’da kişi başına düşen ortalama yıllık tüketim 19.5 litre, İspanya ise 12.1 litredir.
Zeytinyağı nasıl satın alınmalı, nasıl saklanmalı?
- Satın alacağınız zeytinyağı şişesi koyu renkli olmalıdır.
- Satın alırken mutlaka besin etiketini kontrol edilmelidir.
- Zeytinyağı, karanlık ve serin ortamda saklanmalıdır.
- Kullanıldıktan sonra saklandığı kabın ağzı hava geçirmeyecek şekilde sıkıca kapatılmalıdır.
ZEYTİNYAĞI VE SAĞLIĞA MUCİZE ETKİLERİ
Akdeniz insanlarında kalp-damar hastalıklarının nadir görülmesi bilim adamlarının ilgisini zeytinyağının üzerine çekmiştir. Yapılan bilimsel araştırmalarda zeytinyağının kalp-damar sağlığı başta olmak üzere genel sağlık üzerindeki mucize etkilerini gözler önüne sermiştir.
Zeytinyağı, damarları tıkayan kötü huylu kolesterol (LDL) oranını düşürürken, iyi huylu kolesterol olan HDL’yi yükseltici etki gösterir. Kanda pıhtılaşmayı azaltır, böylece damarlarda pıhtılaşma riskini azaltır. Ayrıca, zeytinyağı yüksek tansiyon açısından da olumlu etkiler yaratır. Zeytinyağı tüketen kişilerde, kan basıncının daha düşük olduğu bilinmektedir.
Zeytinyağı, içerdiği antioksidan öğeler sayesinde vücutta yaşlanma sürecini yavaşlatmaktadır. Beta-karoten, C ve E vitamini içeriğinin yüksek olması hücre yapılarının korunmasını sağlar ve hücrelerin yıkımını yavaşlatır. İşte bu nedenle, toplum içindeki yaygın kanı zeytinyağının insanları güzelleştirdiğidir.
Sindirilmesi kolay olan zeytinyağı, tüketildikten sonra hafiflik hissi yaratmayı başarır. Bunun nedeni, zeytinyağının diğer yağlara göre mideyi daha çabuk terk etmesidir. Yapılan bazı bilimsel çalışmalar, düzenli zeytinyağı tüketiminin safra taşı oluşum riskini azalttığını ortaya koymuştur.
ZEYTİNYAĞI ANNE KARNINDAKİ BEBEĞİN BEYİN GELİŞİMİNE YARDIMCI OLUR
Gebelik döneminde tüketilen zeytinyağı bebeklerin doğum sonrası gelişimine de olumlu etki eder. Bebeklerin doğum sonrasında psikomotor gelişiminin daha iyi olmasına yardımcı olur.
ZEYTİNYAĞI ANNE SÜTÜNE GEÇER
Emziklilik sürecinde tüketilen zeytinyağı anne sütüne geçer. Böylelikle bebeğin gelecekte yüksek kolesterol sorunu yaşama riski azalır ve E vitamini ihtiyacını anne sütünden karşılamayı başarır.
NASIL YARARLANALIM?
Zeytinyağının yararlı öğelerini yok etmemek adına çiğ tüketilmesi daha yararlıdır. Bu nedenle zeytinyağlı yemek yapılırken, zeytinyağının yemek ateşten alındıktan sonra çiğden eklenmesi daha sağlıklıdır. Ayrıca salatalara da birer kaşık zeytinyağı eklenmelidir.
KRİTİK NOTLAR
- Ne kadar yararlı olursa olsun, zeytinyağının da bir gramı diğer yağ çeşitleri gibi 9 kaloridir. Bu nedenle aşırı tüketiminden kaçınılması gerekir. Aşırı tüketimi; kalp sağlığı açısından oluşturacağı yararlı etkileri yok edeceği gibi şişmanlamaya da yol açabilir.
- Yağ çeşitleri beslenme düzeni içerisinde belli bir oranda yer almalıdır. Bu nedenle sadece zeytinyağı tüketmek ve başka hiçbir çeşit yağa beslenmede yer vermemekte, sanıldığının aksine doğru bir davranış değildir. Ayçiçeği, mısır özü, fındık ve zeytin yağı birlikte kullanılmalıdır.
