Prostat Büyümesi

Prostat bezi normalde üreme için erkekte sperm hücrelerinin hareketlenmesini sağlayan sıvıyı üretir, prostat idrar torbası (mesane) çıkışında olamasından dolayı büyüdüğü durumlarda idrar atılımının bozulmasına veya daha ileri durumlarda idrar yapamamaya sebebiyet verir. Prostat bezinin iki türlü büyümesi söz konusudur;

1. İyi huylu büyüme (Benign Prostat Hiperplazisi; B P H)
2. Prostat kanseri olarak adlandırılan kötü huylu büyüme.

İyi huylu (selim) prostat büyümesi : Benign Prostat Hiperplazisi (BPH) olarak da adlandırılan selim prostat büyümeside idrar torbası çıkışının tıkanmasından dolayı öncelikle mesane irritasyon bulguları ortaya çıkmaya başlar, bilahare tıkanıklık (obstruksiyon) bulguları belirginleşir.

Prostat büyümesi ve idrar yolunu tıkaması halinde;

Sık idrara gitme,

İdrar yaptıktan sonra damlama,

İdrar tazyikinde azalma,

Çatallı idrar yapma,

İnce idrar yapma,

İdrarı tam boşaltamama,

Gece sık idrara çıkma (noktüri),

İdrar çıkarmak için ıkınma

şikayetleri ortaya çıkar

Günümüzde prostat büyümesini tam anlamıyla durduracak ilaç tedavisi yoktur. Mevcut ilaçlar prostatın gevşemesini sağlayarak, kullanıldığı sürece idrar akımında bir rahatlama sağlarlar

İlaç tedavisinde ilaç sürekli kullanıldığı müddetçe prostatta bir gevşeme ve daha rahat idrar yapabilme söz konusudur. İlaç bırakıldığında yakınmalar geri gelir.

Medikal tedavi iki ayrı prensipte uygulanmaktadır:

Birinci seçenekte Alfa adrenoreseptör antagonistleri olan guruptan oluşmaktadır. Bu guruptaki ilaçlar idrar torbasının rahatlaması çıkış direncinin azalması prensibi ile semptomatik tedavi dediğimiz şikayetlerin azalması prensibine dayanır

İkinci grup ilaçlar (5 alfa redüktaz inhibitörleri) ise prostatı küçülterek, idrar akımını arttırmaya yönelik tedavilerdir; ancak bu gup ilaçların bilinen birçok yan etkisi mevcuttur. Bu yan etkiler:

Empotans (iktidarsızlık)

Libido azalması(cinsel isteğin azalması)

Sperm azalması

Cinsel konsantrasyonun azalması

Boşalma bozuklukları

Meni hacminin azalması, renginin saydamlaşması veya kuru boşalma.

Jinekomasti

İlişki sırasında istenmeyen olaylar: İlişki sırasında ani ereksiyon kaybı, ani isteksizlik, ilişkiye konsantre olamama gibi yan etkileri görülebilmektedir.

Ayrıca bu ilaçlar kesildiğinde, prostat hacmi kısa sürede eski boyutlarına gelebilmektedir.

Günümüzde yakınmaların şiddetli olduğu ve ilaçla tedaviye yanıt vermeyen prostat büyümesinde en iyi sonuç alınan tedavi açık cerrahi yapmadan idrar yolundan girilerek prostatın alınması (TUR) yöntemidir. Prostatın kesin tedavisinde, prostatın büyüklüğüne göre, öncelikle kapalı operasyonlar (Altın standart olan TUR-P ) tercih edilmelidir. Kapalı operasyonlar standart olarak 60 grama kadar olan prostatlarda uygulansa da deneyimli ellerde bu miktar 100 gram ve üzerine çıkabilmekte ve çok iyi sonuçlar alınmaktadır.

Kapalı transüretral olarak uygulanan teknikte kulanılan enerji kaynağına göre

Monopolar ve bipolar elektrik akımları

Radyofrekans

Laserler

kullanılmaktadır.

Klinik kullanımda olan laserler:

Neodymium: Yttrium Aluminium Garnet (YAG),

Holmium (Ho):YAG,

Potassium titanyl phosphate (KTP) = greenlight laser (yeşil ışık)

Lithium triborate (LBO):YAG,

Thulium (Tm) ve diode laserler(kırmızı ışık)

Bunlar arasında en fazla reklamı yapılan ve en çok bilinen Green light laser denilen yöntemdir. Oysa ki bu yöntem ile prostat dokusu kesilerek dışarı alınamamaktadır. Green light laser ile prostata bir enerji verilerek, prostat dokusunun büzüşmesi amaçlanmaktadır. Bu tedaviden sonra prostat büyümesi birkaç yıl içerisinde nüksedebilmektedir

Yurtdışında bu yöntem derin ve uzun anestezi alamayacak ağır kalp, damar vb. rahatsızlıkları olanlara uygulanmaktadır.

Prostatın kötü huylu büyümesi ise prostatın kanserleşmesidir. Ancak prostat kanserinde erken teşhis hayat kurtarıcıdır.

Prostatın kanserleşmesinde hastanın idrar şikayeti hiç olmayabilir.

Erken teşhis edilirse kesin tedavi sağlanır.

Erken teşhis için 45 yaş üstü erkeklerde yılda bir kez olmak üzere;

1. Prostatın makattan parmakla muayenesi,

2. Prostat kanser göstergesi olan bir maddenin (PSA) kan tahlili ile ölçülmesi gereklidir

PSA (prostat spesifik antijen) kan tahlilinde, olması gerekenden yüksek bir değer çıkarsa prostat kanseri şüphesi nedeniyle hastaya ileri tetkik yapılmalıdır. PSA tahlili ve parmakla prostat muayenesinde prostat kanseri şüphesi olan hastalarda transrektal (makattan) ultrason kılavuzluğunda biyopsi uygulamak gereklidir.

Prostatın İltihabi Hastalıkları (Prostatit)

Prostatın genel olarak iyi huylu prostat büyümesi ve prostat kanseri daha yaşlı erkeklerde görülmesine karşın, prostatit genç erkekleri de etkileyen bir durumdur. Bu hastalıkta prostatta idrar yolunu tıkayan bir büyüme söz konusu olmamakla birlikte bir yangı (enflamasyon) süreci vardır, bu yangı mikrobik enfeksiyon veya mikrop olmaksızın prostatı tahriş eden başka bir faktöre bağlı olabilir.

Bu hastaların tamamı yaşam kalitelerini şiddetli ölçüde etkileyen uzun süreli şikayetleri vardır

Belirtileri:

Ateş (akut yani ani ve kısa süreli mikrobik prostat iltihabında)

Ağrı,

İdrar yapma bozuklukları

Meni boşalmasında ağrı

Cinsel işlev bozuklukları, mevcuttur

Tedavisi:

Baharatlı gıdalar,asitli gıda ve içeçekler,alkol ve kafeinden uzak durulması

Stress ve anksiyete uyandıran durumlardan uzak durulması

Bisikletle binmek, ata binmek,sert sandalyeye oturmak gibi faaliyetlerin yapılmaması

Sıcak oturma banyosu yapmak