Doğduğumuz andan itibaren iletişim kurarız. İletişim kurmanın bir yolu da konuşmaktır. Yetişkinler konuşarak duygularını, düşüncelerini ve isteklerini ifade ederler. Çocuklar da iletişim kurarken konuşurlar ama söylemek istediklerini her zaman konuşarak ifade edemeyebilirler. Söylemeye çekinebilirler ya da nasıl söyleyeceklerini bilemeyebilirler. Bu yüzden çocuklara varsa sorunlarını anlamak için sorular sorabiliriz veya onlara güvenli bir ortam oluşturup bizimle iletişime geçmesini bekleyebiliriz.

Çocuklar hayatlarında yolunda gitmeyen durumlar varsa ve bunu ifade etmekte güçlük çekebilirler. Özellikle büyüdüğü ortam çocuğun kendini ifade etmesine izin vermeyen, yargılayan ya da onu önemsiz gören bir ortamsa kendini ifade etmek istemeyecektir. Çünkü ifade ettiği duygu, düşünce veya davranışa karşılık bulamayacaktır. Sorunlar aktarılmadıkça ve çözüm bulmadıkça büyüyecektir. Bu sebeple uzmanlar oyun terapisini geliştirmişlerdir.

2.Oyun Terapisi Nedir?

Oyun Terapisi, çocukları onların diliyle anlamaya çalışan bir yaklaşımdır. Çünkü çocuğun dili yundur. Oyun terapisi’ nde özel oluşturulmuş bir oda ve odanın içinde birçok oyuncak vardır. Bu oyuncakların teker teker ve birbiri ardına oynanmalarına veya oynanmamalarına göre anlamları vardır. Oyun Terapisi’ nde terapist çocuğa güvenli bir ortam oluşturur. Çocuğu eleştirmeyen, yargılamayan sıcak bir dil ve tavırla yaklaşır. Çocuk kendini güvende hissettiği ortamda sorunlarını oyun yoluyla tekrar kurgulayacaktır.

Oyun Terapisi’ nde kullanılan tekniğe göre çocuk sorunları ile nasıl baş edeceğini öğrenir. Çocuklara genelde neyi nasıl yapacaklarını söylemek isteriz. Böyle yaptığımızda onu hazırladığımızı/yardımcı olduğumuzu düşünürüz. Aslında çocuğun öğrenmesi için en etkili yollardan birisi deneyimlemesidir. Oyun Terapisi’ ndeki çocuğun sorunlarını kendi çözümlemesi gerekliliği bundandır. Oyun terapisti çocuğa neler yapabileceğini söylemek yerine kendinin keşfetmesinde rehberlik eder. Oyun terapisi ’nde farklı yaklaşımlar vardır. En yaygın kullanılan türleri; Çocuk Merkezli Oyun Terapisi, Filial Oyun Terapisidir.

3.Çocuk Merkezli Oyun Terapisi Nedir?

Bu oyun terapisi tekniğinde odak nokta çocuktur. Terapist oyun odasında çocuğun kendini rahat hissetmesine odaklanır. Çocuk oyun odasını istediği gibi kullanabilir. Uyması gereken kurallar çerçevesinde tabi ki. Kurallar çocuğu kısıtlamaz.

Bir diğer önemli faktör ise oyun terapisti ile çocuk arasında kurulan ilişkidir. Bu ilişki terapötik bir ilişki değildir. Yani aradaki iletişimin de tedaviye katkı sağladığı söylenemez. Buradaki fark çocuğun terapistin yanında kendini rahat hissetmesi, ona duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını açmasını sağlamasıdır. Terapistin durumu önemsiz değil destekleyicidir.

4.Filial Oyun Terapisi Nedir?

Filial oyun terapisi ailenin de işin içine girdiği yaklaşımdır. Filial oyun terapisi terapistin çocuk-ebeveynler arasındaki ilişkinin gelişmesini istediği zaman uygulanabilir. Bu yöntem çocuk merkezli oyun terapisinden çokta farklı değildir. Ayrıldığı nokta ailenin de çocuğuyla oyun terapisi seansları yapmasıdır.

Ülkemizde aileler sorunları sadece çocuklarında olduğunu ve çözümün sadece çocukta olduğuna inanırlar. Sorumluluk almak istemezler. Sorunu fark etmiş olmak ve çocuğu terapiye getirmiş olmak yeterli diye düşünürler. Ama çocuk- ebeveyn ilişkisi de çok önemlidir. Bu yüzden terapist bir yandan çocukla oyun seansları gerçekleştirirken diğer yandan da aileyi oyun terapisi hakkında eğitir. Evde uygulayabilecekleri oyun terapisi seansları için aileyi bilgilendirir. Nasıl davranacaklarını açıklar.

Gerek görüyorsa aile çocuk seansları düzenler. Rehberlik eder. Evdeki ortamın nasıl düzenleneceğine dair ipuçları ve ev ödevleri verir. Ev ödevlerinin kontrolünü sağlar, yolunda giden ve gitmeyen noktaları belirleyerek geri bildirim sağlar. En sonunda ailenin seansları tek başına yapabileceği zaman seansları sonlandırır.

5.Oyun Terapisi Ne İşe Yarar?

Her çocuğun sorunu kendine hastır. Benzer sorunları olsa da şiddeti, sorunu algılayışları ve verdikleri tepkiler eşsizdir. Bu yüzden oyun terapisi seansları çocuğa göre ayarlanır. Genel başlıklar altında topladığımızda oyun terapisi;

Özgüven sorunlarında

Tırnak yemede

Kardeş kıskançlığında

Zorbalığa maruz kaldığında

Travmatik yaşantıların atlatılmasında

Boşanmanın olumsuz etkilerinde

Alt ıslatma(Enürezis Nokturna)

Öfke sorunlarında

Davranış sorunlarında ve bunun dışında birçok sorunda işe yarar.

Oyun terapisinde çocuğun kendinin duygularının, davranışlarının farkına varması sağlanır. Kendine ait farkındalığı arttıkça neyi neden yaptığını anlayacaktır. Bunları anlamlandırması değişmesi gereken şeylerin olduğunun farkına varmasını ve değiştirmek için harekete geçmesini sağlayacaktır.

6.Oyun Terapisi Ne Kadar Sürer?

Oyun terapisinin süresi birçok faktöre kadar değişir. Yukarıda söylediğimiz gibi her çocuğun problemi özel olduğu için seans programları da değişkenlik gösterir. Terapist tecrübesi ile tahmini olarak benzer problemleri sonlandırdığı seans sayısını söylese de çocukta başka problemlerin ortaya çıkması ya da uyum sorunları seans sayılarını uzatabilir. Bu noktada seans sayısına odaklanmak yanlış olacaktır. Çocuğun gelişimi odaklanılması gereken yegâne noktadır.

7.Oyun Terapisinde Hangi Oyuncalar Kullanılır?

Aslında aklınıza gelebilecek her türlü oyuncak kullanılır. Oyun odasının zenginliği önemlidir. Aynı zamanda oyuncaklar çocuğun kendinin ulaşabileceği boyda olmalı ki özgürce istediği oyuncakla oynayabilsin. Temizlik ürünleri oyun odasında olmalı ki temizlenmek için odadan çıktığında seans bölünmesin. Yani bütün ihtiyaçlarının oda içerisinde olması önemlidir. Bunların dışında oyun odasında

Mutfak malzemeleri

Asker oyuncakları

Bebekler

Kuklalar

Kahraman kıyafetleri

Boya malzemeleri

Hikâye kitapları

Oyun hamurları

Kinetik kum

Vahşi ve evcil hayvanlar

Kümes hayvanları

Meslek eşyaları