Obezitenin Sonuçları :
Kronik kalp hastalıkları riski artar.
Ateroskleroz riski artar.
Hipertansiyon riski obez olmayanlara göre 3 kat artar.
Tip 2 diyabet görülme riski artmaktadır.
Depresyon ve gut a neden olabilir.
Obezite ölümcül inme riskini arttırır.
Libido ve potansta azalma meydana gelebilir.
Erkeklerde kolon, rektum ve prostat Ca riski artmıştır.
Reflü özofajit ve hiyatus hernisi daha sıktır.
Cerrahi Tedavi Seçenekleri
Sleeve gastrektomi (Tüp mide, Mide küçültme)
Bu yöntemde midenin 2/3 si laparoskopik olarak cıkarılmaktadır. Normalde mide hacmi 800-1000 ml dir. Sleeve gastrektomiden sonra mide hacmi 250-300 ml kadar küçülmektedir. Bunun anlamı hasta ameliyat öncesi yiyebildiğinin ancak 1/4 ini yiyebilmektedir. Sleeve gastrektominin diğer bir etkisi de ameliyet sonrası açlık hissinin azalmasıdır. Açlık hissi veren hormone (Ghrelin) büyük ölçüde midenin cıkarılan bölümünden salgılanmaktadır. Dolayısıyla ameliyat sonrası Ghrelin hormone seviyesi düşmekte ve iştah azalmaktadır.
Gastrik Bypass
Midenin yemek borusu ile birleşim yerinin hemen altından yaklaşık 50-60 ml. hacim kalacak şekilde mide zımbalanarak 2 ayrı parçaya ayrılır. Daha sonra ince barsağın yaklaşık 100 cm si sindirim dışı kalacak şekilde ince barsak ile bu yeni oluşturulan mide haznesi arasına yeni bir ağız yaratılır. Böylece hem midenin alabileceği gıda çok sınırlandırılır hem de ince barsağın emilim yüzeyi yaklaşık % 30 oranında azaltılmış olur. Alınan gıda küçük keseyi doldurduğunda hızlı doyma hissi oluşur.
Laparaskopik Roux-en-Y Gastrik Bypass (LRYGB)
En sık uygulanan hacim kısıtlayıcı (restriktif) yöntemdir. Uzun süreli kalıcı kilo kaybı sağlaması, morbidite ve mortalitesinin kabul edilebilir olması nedeniyle LRYGB morbit obezitenin cerrahi tedavisinde altın standart olarak gösterilmektedir
Batiyatrik cerrahide gastrik bypass yöntemi ilk olarak Edward E. Mason (15) tarafından gündeme getirilmiştir. Bu yöntemde mide hacminin % 90’ı küçültülürken, duodenum bypass edilerek malabsorbsiyon sağlanır.
Bu teknikte ana işlem proksimalde mideden tamamen ayrı küçük hacimde (<20 mL) bir mide poşu oluşturmaktır . Gastrojejunostomi için Roux bacağı kolon ve mide önünden, kolon önü ve mide arkasından ya da kolon ve mide arkasından yukarıya çekilebilir. Gastrojejunostomi için transoral dairesel stapler, lineer stapler, elle dikme veya transgastrik dairesel-stapler teknikleri uygulanabilir. Biliopankreatik bacak uzunluğu Treitz ligamanından distale doğru 50 cm ve Roux bacağının uzunluğu da 100-150 cm olarak hazırlanır. Mide lineer stapler (60 mm uzunluk ve 3.8 mm kalınlıkta) ile özofagogastrik bileşkenin 3-5 cm distalinden küçük kurvaturaya dik olarak kesildikten sonra his açısına doğru kesme işlemi tamamlanarak poş oluşturulur. Ameliyat sonrası sıvı desteği ve yeterli idrar çıkartılması çok önemlidir. Ameliyat sonrası 3. hafta, 3. ay, 6. ay ve 1. yıldaki takiplerde sonuçlar ve beslenme yetersizliği üzerine odaklanmalıdır
Bu hastalar ameliyattan sonra 1 yıl içinde fazla kilolarının % 60-80’ini kaybederler. Buna bağlı olarak komorbit hastalıklarda da bariz iyileşme görülür. Mortalite <% 1 ve mobidite % 15 oranındadır.
Ameliyat sonrası kaçak (% 1-2), stenoz (% 1-19), ince bağırsak obstruksiyonu-internal herni (% 7), marjinal ülser (% 3-15) gibi komplikasyonlar görülebilir. Uzun segment nekrozlarla seyredebileceği için bağırsak obtruksiyonu düşünüldüğü zaman acil cerrahi müdahale gerekir.
Sleeve Gastrektomi (Vertikal Gastrektomi)
Sleeve gastretomi (SG) ilk olarak Duodenal swicth ameliyatının restriktif bileşeni olarak uygulanmaya başlanmıştır. Süper obez ve DS’in riskli olduğu hastalarda yalnızca SG ile erken dönemde yeterli oranda kilo verilir
Bu yöntem yüksek riskli ve uzun süreli prosedürleri tolere edemeyecek hastalarda risk azaltıcı bir yöntem olarak pratik uygulamaya girmiştir Laparoskopik sleeve gastrektomi (LSG) cerrahlar ve hastalar için popülaritesi yüksek, uygulama sıklığı artan güvenli ve etkin primer bir bariyatrik cerrahi yöntem haline gelmiştir Bariyatrik cerrahi işlemlerinin % 5’ini LSG oluşturmakta ve hasta sayısı hızla artmaktadır . Bu yöntemle dar tübüler bir mide oluşturulur Büyük kurvatura pilorun 2-3 cm proksimalinden His açısına kadar serbestleştirildikten sonra mide rezeksiyonu gerçekleştirilir. Antrumda 4.5 mm (kalın), diğer mide kısımlarında ise 3.8 mm (orta) doku stapleri kullanılır. Geniş fundus poşu bırkma En sık uygulanan bariyatrik cerrahi işlemleri Kısıtlayıcı(restriktif) Laparaskopik ayarlanabilir gastrik band(LAGB) Sleeve gastrektomi(SG) Vertikal band gastroplasti(VBG) Emilim bozucu Biliopankreatik diversiyon(BPD) Jejunoileal bypass(JIB) Kombine kısıtlayıcı ve emilim bozucu Roux-en-Y gastrik bypass(RYGB) BPD ile beaber duodenal switch(DS) Bariyatrik cerrahi başlangıç olarak ciddi hiperlipidemi sendromlarının tedavisi için emilim azaltıcı operasyonların yapıldı 1950’li yıllara uzanır. Bütün bariyatrik errahi işlemleri çoğunlukla laparaskopik yöntemle gerçekleştirilmektedir. En sık uygulanan bariyatrik cerrahi işlemler RYGB, SG sayılabilir
Orta Dereceli (%10) Kilo Kaybının Sağladığı Yararlar Şunlardır :
Tüm nedenlere bağlı ölümlerde %20 azalma
Diyabete bağlı ölümlerde %30 azalma
Açlık kan şekerinde %50 azalma
Kalp-damar hastalığına bağlı ölümlerde %20 azalma
Yaşam kalitesinde belirgin iyileşme
Depresyonda belirgin düzelme
Fazla kiloların %60-70 ‘inin verilmesiyle obeziteye bağlı oluşan aşağıdaki hastalıklarda % 60-85 oranında iyileşme olur.
Astım Hipertansiyon Reflü hastalığı Yüksek kolesterol |
Diz ve ayak ekleminde osteoartrit Uyku apnesi Tip 2 diyabet Depresyon |
Obezite hastalığı gibi obezitenin tedavisi de oldukça komplikedir. Bütün hastalara tek bir tedavi yerine her hastaya uygun bir tedavi düzenlenmelidir. Bu da multidisipliner bir ekip çalışmasıyla mümkündür.
SONUÇ
Morbit obez hastalarında uzun süreli kilo vermede bariyatrik cerrahinin en etkili yöntem olduğu kabul edilmektedir. Bariyatrik cerrahi; tip 2 diyabet ve dislipidemi gibi metabolik bozukluklar ve hipertansiyonda düzelme sağlar. Bu olumlu etkiler kilo kaybının yanında endokrin değişiklikler sonucu ortaya çıkar. Sonuç olarak da hastalarda ölüm oranı azalır. Tüm bu olumlu etkiler dikkatli hasta seçimiyle daha da artırılabilir.