Yiyeceklerle alınan enerji miktarı, fiziki aktiviteler ve metabolizma tarafından harcanan enerjiden fazla olduğunda, zamanla vücutta fazla yağ birikmesiyle şişmanlık ya da obezite meydana gelmektedir. Yani normalde olması gerekenden daha fazla kilolu olmak şişmanlık anlamına gelmektedir.
Obezite (şişmanlık) bireylerin ideal vücut kilosunun üzerinde bir kiloya sahip olmalarıdır. İdeal kilo ve obezite ayrımı Vücut Kitle İndeksi ( BMI: Body Mass İndex) hesaplanarak kolayca tespit edilebilir. Vücut Kitle İndeksi kilonun boya göre oranıdır.
Beden Kitle İndeksi = Ağırlık (kg) / Boy (m)2 formülü ile hesaplanır.
Örneğin; 160 cm boy, 29 yaş, 105 kg olan Merve Hanım için
BKİ= 105 (kg) / 1.6 (m) x 1.6 (m)
105 (kg) / 2.56
41 kg/m 2 ‘dir.(Morbid Obez)
| <18.5 | ZAYIF |
| 18.5 – 24.9 | NORMAL |
| 25 – 29.9 | HAFİF ŞİŞMAN |
| 30 – 34.9 | 1.DERECE ŞİŞMAN |
| 35 – 39.9 | 2.DERECE ŞİŞMAN |
| 40- ↑ | MORBİD OBEZ |
Dünya Sağlık Teşkilatı ‘na göre Morbid Obez olarak sınıflandırma yapabilmek için BMI= 40 ve üzerinde olması ( yada 35 üstü olup diyabet ve hipertansiyon gibi kiloya bağlı sağlık şikayetlerinin başlamış olması) gerekir. Morbid obezite metabolik hastalık olarak kabul edilir. Fazla kilo kalp hastalıkları, kanser ve diyabet gibi hastalıklara zemin hazırlar. Obezitenin belirlenmesinde başka bir skala Bel- Kalça Oranı ( BKO) hesaplanmasıdır. Ayakta iken belin en ince kısmı ile kalçanın en geniş olan kısmı ölçülerek. Bel / kalça oranı erkeklerde 1.0. kadınlarda 0.8 ‘in altında olması risk oluşturmaktadır. Çünkü bel çevresi, karın bölgesi yağının (abdominal yağın) göstergesidir.
Bel çevresi ölçümü erkeklerde 94 cm olduğunda artmış riskten, 102 cm olduğunda yüksek riskten bahsedilmektedir.
Bel çevresi ölçümü kadınlarda 80 cm olduğunda artmış riskten, 88 cm olduğunda yüksek riskten bahsedilmektedir.
Morbit obezite son yüz yılda epidemik sorun haline gelmiş olup, ölüme neden olan önlenebilir hastalıklar arasında sigaradan sonra ikinci sıradadır. Dünyada erişkin obez sayısı 2005 yılında 400 milyon iken 2015 yılında bu sayının 700 milyon olacağı tahmin edilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) nü- füsunun % 67’si fazla kilolu veya obez grubuna girmekteyken birçok Avrupa ülkesinde bu oran % 40-50 dir.
