Menapoz kadınlarda doğurganlık yeteneğinin kaybolduğu dönemdir. Yaşamın doğal bir parçasıdır. Vücutta bazı hormonları azalmasıyla kilo alımında artış, kemik zayıflığı (osteoporoz), kalp damar hastalıkları gibi sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır. Menapoz yaşı kişiden kişiye değişmektedir ancak genelde 48-55 olarak belirtilmektedir. Yetersiz beslenme, sosyal etmenler, psikolojik yapı, aşırı alkol ve kafein tüketimi menapozu etkileyen faktörler arasında ilk sıralarda yer almaktadır.
Menapoz döneminde bir çok semptom hayatın kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Menstürasyon döneminin düzensizliği, uyku sorunları, aşırı terleme, yorgunluk, deride kuruma, sık idrara çıkma gibi fiziksel ve fizyolojik etkiler görülmektedir.
Biz kadınları 50 li yaşlara kadar bir çok hastalıktan koruyan östrojen hormonunun azalmasıyla kollojen yapımı azaltmakta derimiz kurumakta ve gevşemeler olmaya başlamaktadır. Bu değişimler psikolojik olarak da etkilemekte depresyon, sinirlilik ile kendini göstermektedir.
Menapoz döneminde yağsız kütle (kas kütlesi )azalırken, yağ kütlesinde artış olmaktadır. Bununla birlikte fiziksel aktivite azlığı, iştah seviyesinin bozulması ve psikolojik etmenler ile ağırlık artışları olmaktadır.
Daha önce de belirttiğim gibi östrojen bizi her şeyden koruyordu. Östrojenin azalmasıyla kandaki lipit seviyesi değişmekte kolesterol düzeyi kanda artmakta bu da kalp hastalıklarına zemin hazırlamaktadır.
Menapoz döneminde beslenme alışkanlıkları yukarıda bahsettiğim durumların etkisi altında değişmektedir. Bu dönemde sağlıklı ve yeterli bir beslenme programı ile görülebilecek hastalık risklerini en aza indirmek bizim elimizdedir. Bu dönemde koruyucu ve tedavi edici diyet programları uygulanmalıdır. Yeterli ve dengeli beslenmenin yanı sıra fiziksel aktivite yapılmalı, ideal vücut ağırlığı korunmalıdır.
Menapoz döneminde kaliteli kompleks karbonhidrat, sebze ve meyve tüketimi arttırılmalı, kalsiyum ve vitaminlerden zengin beslenilmelidir. Her öğünde 4 besin grubu (et, süt, ekmek ve tahıllar, sebze ve meyveler) tüketilmelidir. Aşırı yağlı ve tuzlu besinlerin tüketiminden uzak durulmalıdır. Besin çeşitliliği sağlanmalıdır. 45-55 yaş aralığında yılda 0,5 kg dan fazla kilo alınmamalıdır.
Basit şekerlerden (çay şekeri, bal, marmelat, reçel vb ) besinlerden uzak durulmalıdır. Sebze ve meyve tüketimi arttırılmalı dolayısıyla posa tüketimi de artacağından bağırsak sağlığı korunmuş yeterli vitaminlerde alınmış olacaktır. Tam buğday unundan yapılmış ekmek tüketilmelidir. Özellikle bu dönemde kemik sağlığını korumak amaçlı kalsiyumdan zengin besinler tüketilmelidir. Süt ve süt ürünleri kalsiyumun zengin kaynaklarıdır. Ayrıca yeşil sebzelerde bol miktarda kalsiyum içermektedir.
Havanın güneşli olduğu saatlerde yürüyüş yapılarak D vitamini sentezi arttırılmalıdır. Günde 2500 ml sıvı tüketilmesi metabolik işlevler için önemlidir. yaş ilerledikçe susama duygusu azalmaktadır. Susama ihtiyacı olmada su içmek alışkanlık haline gelmelidir.
Menapoz bir hastalık değildir. Doğanın bir kanunudur. Sağlıklı bir yaşam şeklinin belirlenmesi ile yaşam kalitesi arttırılabilir. Sağlıklı ve keyifli bir ömür için kendinize iyi bakın…
