Larenjitler, Akut ve Kronik olarak iki şekilde karşımıza çıkmaktadır.

a- Akut Larenjitleri, Erişkin ve çocuklarda olmak üzere gözden geçireceğiz.

Erişkinlerde:

1.Akut kataral larenjit (larenjitis simplex):

Ses kısıklığı ile bulgu veren, basit, selim bir hastalıktır.

Hemofilus İnfluenza > pnömokok > streptokok > stafikokok ve
diğer ajan patojenle etkendir. Viruslar daha sık olarak etken olabilir.

-Larinksde bir gıcık hissiyle beraber ses kısıklığı,
-38-38,5°C ateş, üst
-solunum yollarında da bir infeksiyon mevcuttur.
-Bunların dışında çalışılan ve oturulan ortamın hijyenik şartlarda olmaması,
-sesin kötü kullanılması,
-avitaminozlar ve
-bazı metabolik hastalıklar kolaylaştırıcı etkenler arasındadır.

Muayenede
-larinkste kord vokaller nisbeten daha açık pembe renkde görülür.
Sekresyon çok artmıştır.
-Kendi halinde 7-10 günde spontan iyileşir.
-Ses istirahati (mutlak konuşmamak!) tavsiye edilir.
-Yatak istirahati, nemli ve optimal ısıda (22°C ve % 50 higroskopik nem) bir
oda iyidir.
-Antibiotikler,
-efedrinli burun damlaları,
-mentollü inhalasyonlar tavsiye edilir.
-Sigara yasaklanır.

2.Gribal infeksiyon sonucu görülen larenjit:
-Salgın halindeki gripler sırasında hadisenin larinksde yerleşmesi
daha sıktır.
-Klinik tablo biraz daha ağırdır.
-Larinkste hemorajik, ülseratif, flegmonöz hatta nekrotizan karakterde
lezyonlarda görülebilir.
-Ödematö reaksiyonlara da çok sıklıkla rastlanır.
-Ses kısıklığı yanında dispne mevcuttur.
-Asfiksiye kadar varabilir.

Tedavi semptomatikdir. Asfiksi için yakin takip, gerekirse
kortikosteroidler hatta trakeotomiye başvurulur.

Çocukluklarda ortaya çıkan larenjitler:

1.Peudokrup:
Difteriye çok benzeyen bir tablo vardır. Adenoid vejetasyonla burnu tıkalı bir
çocukta, gece ani dispne asfiksi
meydana gelebilir. Birkaç (15-20) dakika içinde tamamen geçer. Ertesi
akşamlar daha hafif olarak tekrarlayabilir. Sedasyon (fenobarbital),
efedrinli damlalar, boynun etrafına ıslak kompresler tavsiye edilir.

2.Akut larengotrakeobronşit (Krup):
Larenks ile trakeobronşiyal ağacı ilgilendiren akut enfeksiyöz bir patolojidir.
Solunum sıkıntısına neden olan hastalıkların % 90'ından sorumludur. Tüm
çocukların % 3-5'i en az bir kez krup atağı geçirir. Krup özellikle sonbahar ve
kış aylarında ve 18-24 aylık bebeklerde görülür. Krup öncelikle viral bir
enfeksiyondur.

Tedavi:
-Krupta destekleyici tedavi esastır.
-Nemlendirme,
-epinefrin,
-kortikosteroid ve
-entübasyon sırayla uygulanır .

3.Akut supraglottit:
- Supraglottit sıklığı başvuru yaşı yükseldikçe azalır.
-Başvuruda ortalama yaş 3 ila 8'dir.
-Çocuklardaki sıklığı erişkinlere göre 3 kat fazladır.
-Semptomların nedeni bakteriyel enfeksiyona bağlı supraglottik bölgedeki
-ödemdir.
-Supraglottitte ilk etken Haemophilus influenza tip b'dir.
-Odinofaji,
-dispne ve
-ağızda sıcak patates varmış gibi konuşma görülür.

Tedavi:
-Antibiyoterapidir, bazı durumlarda
-entübasyon gerekebilir.

4.Gribal larenjit:
-Büyüklerdekinden farkı, asfiksinin sık olarak ortaya
çıkabilmesidir.
-Uzun sürelidir.
-Çocukların larinksinin çapı erişkinlerden çok daha dar olması olayın şidetini
arttır.

Tedavi:
-Semptomatik tedavi yanında,
-hafif ve başlangıç vakalarında odanın hafif nemlendirilmesi,
-efedrinli burun damlaları,
-sekresyonun kurutulması için adrenalin,
-antihistaminikler,
-ödem daha ağırsa kortikosteroidler,
-asfiksi oluşursa trakeotomi gerekir.

5.Difteri:
-Çoğunlukla burun, farinks difterisine sekonderdir.
-1/5 vakada primer olarak larinksde başlar.
-Farinkste ve larinks içerisinde de kirli sarı membranlar bulunur.
- Başlangıçta bir disfoni mevcuttur.
-Bazen daha sonra dispne ortaya çıkabilir. Bir dil basacağı ile dile basılınca
epiglot çocuklarda bir çıkıntı halinde olup, bunun üzerinde membranlar
mevcutdur (Variot'un karlı dağ belirtisi).
-Hastalarda son aşamada asfiksi ortaya çıkar. Stridor, tiraj görülür.

Tedavi:
-Antidifterik serum,verilmelidir.
-Penisilin (veya yerine eritromisin ve tetrasiklin) verilir.
-Kalp analeptikleri ve kardiyotonikleride eklenir.
-VAC ve sürrenal hormonları da gerekebilir.

İlerlemiş vakalarda ise
- entübasyon veya
- trakeotomi yapılmalıdır.

Kronik larenjitler:

a- Basit (kataral) kronik larenjit:

Kolaşlaştırıcı etyolojik faktörler:

- Hijyenik olmayan çevre şartları,
- sesin kötü kullanılması,
- üst solunum yollarında infeksiyon,
- metabolizma hastalıkları,
- avitaminozlardır. Ses kısıklığı en belirgin semptomudur.

b- Pakidermi:
Kırmızı ve beyaz (lökoplazi) cinsleri vardır.
Hipertrofi ve mukoza proliferasyonunun ileri derece artmasına bağlıdır.
Daha ileri derecede üst tabakaların kornifikasyonu ile beyaz pakidermi= lökoplazi teşekkül eder.
Bu hiperkeratoz, hücre anarşisi ile diskeratoza dönerse
prekanseröz olabilir.

Tedavi:
Kronik larenjit tedavisi çok güçtür.
-Kolaylaştırıcı faktörlerin ortadan kaldırılması,
-sesin uygun şartlarda kullanılması,
-tütünün yasaklanması;
-varsa büyük pakidermik plakların çıkarılması;
-beyaz lökoplazik plakların tüm olarak çıkarılması veya hiç dokunulmayıp
müşadahe altında tutulması.
www.drselcukonart.com

Prof.Dr.Selçuk ONART