Laparoskopi nedir? Laparoskopi karın ön duvarına açılan küçük delikler vasıtasıyla karın içinin görüntülenmesi ve gereken cerrahi işlemin bu deliklerden uzatılan aletler yardımıyla gerçekleştirilmesidir.
Nasıl yapılır? Laparoskopi işleminde karın ön duvarına 0.5-1 cm boyunda 2 ila gerekliliğine göre 4 delik açılır. Bu deliklerden önce gaz verilerek karın şişirilir. Ardından kamera ve cerrahi aletler yardımıyla karın içi görüntülenir ve gereken operasyon yapılır. İşlem bittiğinde gaz deliklerden dışarı çıkarılır.
Neden yapılır? Laparoskopi jinekolojide;
Uterusun (rahim) vajinal yolla çıkarılmasına yardım etmede
Over (yumurtalık kistleri ) operasyonlarında
Dış gebelik operasyonlarında
Yapışıklıkların açılmasında
Tanısal amaçlı (kısırlık, pelvik ağrı nedenlerini araştırmak)
Sterilizasyon (tüplerin bağlanması)
Uygun myomların çıkarılması
Erken dönemdeki jinekolojik kanser operasyonlarında uygulanır.
Anestezi
Anesteziye bağlı riskler için anestezi ve analjezi bölümüne bakınız.
Genel Riskler
Akciğerdeki küçük alanlar kollabe (büzüşebilir) olabilir, akciğer infeksiyonu riski artabilir. Bu durum antibiyotik ve fizyoterapi gerektirebilir.
Bacak damarlarında tıkanıklık gelişebilir. Bu ağrı ve şişmeye neden olur, antibiyotik kullanılması gerekebilir. Nadiren bu tıkanıklıktan kopan bir parça akciğerlere giderek ölümcül olabilecek bir tıkanıklığa neden olabilir.
Kalp krizi veya şok nadiren gelişebilir.
İşleme bağlı ölüm çok nadir fakat olasıdır.
Operasyona Özel Riskler
Fazla kanamalar olabilir. Rahim ya da vajinadaki büyük damarlardan oluşabilecek kanamalar sık değildir ancak bu damarları bağlamak için tekrar operasyon gerekebilir. Kan transfüzyonu gerekebilir.
İnfeksiyon gelişebilir. Operasyon bölgesinde, karın içinde ve idrar yollarında infeksiyon oluşabilir. Yara infeksiyonları cerrahi pansuman gerektirebilir, antibiyotik verilmesi gerekebilir. Bütün bunlar hastanede kalış süresini ve iyileşme süresini uzatabilir.
Mesane, ureter ve barsak yaralanması olabilir. Ortalama risk 140 vakada 1 dir. Bu yaralanmaları tedavi etmek için yeni operasyonlar gerekebilir. Mesane (idrar torbası) yaralanmalarında idrar sondası mesane iyileşene kadar takılı kalır. Ureter (böbrek ile mesane arasındaki tüp şeklinde yapı) yaralanmalarında plastik bir boru (stent) ureter içine yerleştirilerek 6 hafta sonra sistoskopi ile çıkarılır. Bazen açık operasyon ile ureterik reimplantasyon gerekebilir. Barsak yaralanmasında bir kısım barsak çıkarılabilir, geçici ya da kalıcı kolostomi (kalın barsağın karın ön duvarı ile ağızlaştırılması) uygulanabilir.
Mesane ile vajina arası fistül (delik) nadirde olsa oluşabilir. Vajinadan kontrol edilemeyen idrar akışı gelebilir. Bu durumda tekrar operasyon uygulanır.
Operasyon dikiş yerine çevredeki damarlardan kanama olabilir. Dikiş yerine drenaj uygulanır ve antibiyotik verilir.
Barsaklarda geçici çalışma bozukluğu oluşabilir. Bazen uzun süreli bozukluk ya da tıkanıklık gelişebilir. Bu durumun tedavisinde oral gıdalar kesilir ve hastaya yeterli sıvılar barsaklar çalışana kadar damardan verilir. Düzelme olmaz ise operasyon gerekebilir, geçici yada kalıcı kolostomi uygulanabilir.
Zayıf yara iyileşmesi oluşabilir. Operasyon yapılıp dikilen yerin iyileşmesi gecikebilir, ya da açılabilir. Uzun dönemde inzisyonel herni açık operasyonlara göre çok nadirde olsa (ameliyat yeri fıtığı) gelişebilir. Yara yeri açılması uzun zaman yara pansumanı ve antibiyotik gerektirebilir. Fıtık gelişirse operasyon gerekebilir.
Yaranın anormal iyileşmesi olabilir. Operasyon yarası kalınlaşır, kırmızı-kahverengi görünür, ağrılı olabilir.
Obesite (şişmanlık) ile yaranın kötü iyileşmesi, akciğer infeksiyonu, kalp ve akciğer riskleri ve damar tıkanıklığı riskleri artar.
Sigara içenlerde yara yerinin kötü iyileşmesi, akciğer infeksiyonu, kalp ve akciğer riskleri ve damar tıkanıklığı riskleri artar. Operasyondan 6 hafta önce sigaranın bırakılması bu riskleri azaltır.
Olası riskleri gidermek için laparatomiye (açık operasyon) dönülebilir.
Uterusu hareket ettiren aletler uterusun delinmesine neden olabilir.
Dış gebelik operasyonlarında plasenta (eş) tam çıkarılamayabilir; bu durumda ilave tıbbi tedavi ya da operasyonlar gelişebilir.
Hastanede yatış ve iyileşme süresi beklenenden uzun olabilir.
Çok nadiren karın içine verilen gaz göğüs boşluğunu geçerek kalp ve akciğer sorunlarına neden olabilir.
Nadiren ağrının ya da operasyona neden olan semptomun kaynağı bulunamayabilir.
