Korku ve korku türleri

Korku; kişinin otonom sinir sisteminin ‘’ Savaş ya da kaç ‘’ tepkisinin etkinleştiği temel ilkel bir duygusudur. Kişideki bu ilkel duygu saldırgan bir hayvan ya da silah tutan biri gibi yakın bir tehlikeye neredeyse anında verilen bir tepkidir. Görülen tehlikeye karşı bu ilkel tepkimiz kaçmamızı sağlar. Korku tepkisi belirgin bir dış tehlike olmadığı halde ortaya çıkıyor ise kendiliğinden ya da ipucuna bağlı olmayan bir panik atak yaşanıyordur. Panik atak belirtileri neredeyse korku durumunda yaşananlarla aynıdır ancak buna sadece kişinin hissettiği yaklaşan bir felaket hissi, ölüm korkusu, çıldırma ya da kendini kaybetme korkuları eşlik eder. Kişinin yaşadığı sadece bir korku ise bu panik atak belirtileri ortaya çıkmaz.

 Korku ve Panik üç öğeden oluşur;

Bilişsel/öznel öğeler ( ‘’korkuyorum, öleceğim)

Fizyolojik öğeler(kalp atışlarının ve soluk almanın hızlanması)

Davranışsal öğeler (güçlü bir kaçma ve kurtulma isteği)

Bu maddeler arası bağlantı gevşektir. Şöyle ki; insan öznel öğe olmadan korku ya da paniğin fizyolojik ve davranışsal semptomlarını sergileyebilir ya da bunun tersi de olabilir.

Korkular öğrenilmiş bir süreçtir. Mesela altı yanmakta olan bir ocağın üstüne elini koyan bir çocuğun eli yandığında bir daha elini ateşin üstüne koymaz çünkü ateşin canını yakacağını bilir ve artık ateşten korkar, ya da depremde evi yıkılan bir kişi herhangi bir eve girmekten korku duyabilir. Burada korkunun nedeni olayın kendisi değil, bu olayın kişi tarafından nasıl yorumlandığıyla ilgili olduğu ortaya çıkmaktadır.

Fobik türde olan bütün korkular, korkusu nedeniyle kaçınma davranışlarının ortaya çıkar bunun sonucu ise insan yaşamını zorlaştırır, kendisine olan inancını ve güvenini düşürür, işlevselliğini düşürür, sosyal ilişkilerini olumsuz etkiler dolayısıyla sıkıntılı bir süreç kaçınılmaz olur.

Aşağıda en sık rastlanan korku türleri bulunmaktadır;

KORKU TÜRLERİ

AGORAFOBİ

Bir çeşit anksiyete bozukluğudur. Bu korku türü genellikle kalabalık ortamlarda ortaya çıkar. İnsanlarda paniğe yol açar. Yalnız başına dışarıya( sokağa) çıkma, yalnız başına kalma korkusu agorafobi belirtilerindendir.

KLOSTROFOBİ

Kapalı bir alanda kalma korkusudur. Asansör gibi küçük ve dar alanlarda kapalı kalma korkusu veya bir yerde kilitli kalma korkusu yaşarlar. Eğer böyle bir alanda kalırlar ise panik atak geçirebilir ya da bu tip yerlerde panik atak geçirmekten, nefes alamamaktan, boğulmaktan korkarlar.

ZENOFOBİ

Yabancılardan korkma ya da yabancılardan nefret etmedir. Kişi yabancılardan ya da kendisine farklı gelen insanlardan korkar ya da nefret eder. Farklı olanın tehlikeli olacağını düşünerek bu korku oluşur.

AKROFOBİ

Yükseklik korkusudur. Yüksek bir yerde kaldığı zaman panik atak ve çarpıntıya neden olabilir.

ARAKNOFOBİ

Örümcek korkusudur. En çok görülen korku türüdür. Kişi örümcek gördüğünde tuhaf hareketler sergiler, Kendisine ve çevresindekilere zarar verebilir. Örümcek görünce panik atak geçirebilirler.

KOULROFOBİ

Kişinin Palyaçolardan korkmasıyla oluşan bir fobidir. Genellikle çocuklarda daha sık görülse de yetişkinlerde de görülmüştür.

NİKTOFOBİ

Kişinin geceden ve karanlıktan korkmasıdır. Sık görülen bir fobidir.

EMETOFOBİ

Kişinin kusma korkusudur. Bu insanlar başka insanların kustuğunu görmekten ve zehirlenip kusmaktan da korkarlar. Genelde sınava girecek öğrencilerde rastlanan bir korku türüdür.

HEMATOFOBİ

Kana karşı duyulan engellenemeyen bir korku durumudur.

HİDROFOBİ

Kişinin sudan korkmasıdır. Yüzmekten ve boğulmaktan korkarlar.

ZOOFOBİ

Kişinin hayvan korkusudur. Bir ya da birçok hayvandan korkulabilir. Korkulan hayvanların saldırgan ve zarar veren türden olması gerekmez küçük bir sineğe karşı bile bu korku gelişebilir.

Psikolog Duygu Yakupoğlu