Adet dönemi sancıları (DİSMENORE) kadın yaşamında bir hayli önemli bir sıkıntıyı ifade etmektedir. Varlığını üreme üzerine kurmuş olan muhteşem tabiatın boşa geçen bir yumurtlama döneminde gebelik olmadığı için adeta kadını cezalandırdığını düşündüren bu sancılar birçok kadın için dayanılmaz boyutlarda olabilen, mutlaka tıbbi yardımı gerekli kılan bir durum halini alabilmektedir.
Genelde genç erişkin dönemine geçen genç kızların % 50 sinde ağrılı adet olmaktadır. Çoğu kez adet kanaması ile birlikte bazen 1-2 saat önce başlayan ve 2 hatta 3 gün sürebilen şiddetli kramplara bazen bulantı ve kusma ve hatta bayılmalar bile eşlik edebilmektedir. Yumurtlamalı adet kanamalarında daha sıkça ağrılı adet olabildiği bilinmektedir. Ağrı mekanizmasında prostoglandin isimli rahimi şiddetle kasılmaya iten bazı hormon tabiatlı maddeler suçlanmaktadır.
Ebeveynlerin ve genç erişkinin bir jinekologla tanışma zamanı hakkında çoğu kez karar birliği zor sağlanmaktadır. Gerçekten de eğer adet sancıları basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınabiliyorsa, başkaca bir jinekolojik sorun yoksa, özellikle annede bu şekilde ağrılı adet öyküsü varsa genç kızı antipatik bulabileceği bir jinekoloji konsültasyonuna zorlamak gerekli değildir. Sancılar çok şiddetli olmaya, okul veya iş yaşamını etkilemeye başlamış ise (tüm ağrılı adetlerin % 15 kadarı bu şekilde olur), sancılar ilerleyen aylarda gittikçe artarak devam ediyorsa en azından pelvik ultrason tetkiki, laboratuar değerlendirme mutlaka planlanmalıdır. Endometriozis (kısırlığa yol açabilen ve tüm kısırlık olgularının yaklaşık %10-15 inde rastlanan bir hastalıktır), damarsal dolgunluk ağrıları, rahime ait tümörler, yumurtalık kistleri, genital sistem iltihaplanmaları, doğumsal bazı rahim anomalileri, rahim ağzı kanalındaki darlıklar rastlanabilecek bazı sebepler arasındadır. Bu tip hastalıkların erken tanısı, tedavi yöntemlerinin başarılı olabilmesi sebebiyle önem taşımaktadır.
Ayrıca alt karın bölgesine yapılacak sıcak tatbikatı, ağrılı dönemlerde ayakta uzun süre durmak ve yürüyüş gibi sporlardan uzak durmak, aşırı yorgunluğun ve üşütmenin yakınmaları arttırabileceğini unutmamak, kabızlığı engellemek için lifli gıdaları arttırmak sayılabilecek tedbirlerdendir.
Tabiat tüm organizasyonlarında gerçekten milyarlarca yılın deneyimi ile kusursuz mekanizmalar kurgulamıştır.
Adet sancıları, adet öncesi gerginlik sendromları aslında üreme mekanizmasının kendi içinde anlamlar taşıyan basamaklarıdır.
Ancak kendine hediye edilen olağanüstü vücudu amacına ve yaradılışına uygun kullanmayı , beslemeyi ve bakmayı bilemeyen insanoğlu bu küçük basamakları sorun olarak yaşamaya mahkum olacaktır.
Sağlıklı beslenme, toksinlerden arındırılmaya çalışılan bir yaşam şekli, düzenli spor ve egzersiz ile çalıştırılan bir vücut her konuda daha az problem üretecek, tabiatın bu olağanüstü organizasyonuna hayranlığımızı bir kez daha pekiştirecektir.
Sağlıklı ve huzurlu kalmanız dileği ile ,
Doç.Dr.Ömer SÜDEKAN
