Jinekolojik muayene ve ultrason

Jinekolojik muayene ve ultrason
JİNEKOLOJİK ( KADIN-DOĞUM) MUAYENESİ
Jinekolojik muayene bu amaçla geliştirilmiş özel muayene masalarında yapılmaktadır.
Muayeneye başlanmadan önce idrar torbasının boşaltılması yararlı olacaktır. Jinekolojik muayeneye ilave olarak meme muayenesinin de yapılmasını önerilir. Jinekolojik muayeneye başlamadan önce karın bölgesi gözden geçirilir. Karında göze çarpan herhangi bir kitle olup olmadığına bakılır.
Daha sonra jinekolojik muayeneye geçilir. Bütün muayenelerde olduğu gibi jinekolojik muayene de gözlemle başlar. Bu aşamada dış üreme organlarında göze çarpan herhangi bir kitle, renk değişikliği, erozyon ve bunun gibi anormalliklerin olup olmadığı not edilir.
Daha sonra vagina içinin izlenmesine olanak veren spekulum muayenesine geçilir.
Bu alet ile vagen duvarları bir birinden ayrılabilir. Ilık ve kayganlaştırılmış spekulum vagen içerisine doğru ilerletilir ve bu sırada vagen duvarları, vaginal akıntı, akıntı varsa bunun özellikleri izlenir. Sonrasında spekulum vagina tepesindeki rahim ağzına ulaşır. Rahim ağzı (serviks) değerlendirilir. Servikal ektropion,
Servisit (Rahim Ağzı Yarası) , erozyon, Vaginal akıntı (Lökore) , servikal akıntı, rahim ağzı kanseri (Serviks kanseri ) bu muayene ile tespit edilir. Bu aşamada rahim ağzı bölgesinden Smear (Rahim ağzı kanser tarama) testi  denilen bir test için örnek alınır. Bu işlemlerin hiçbir aşamasında ağrı hissedilmez.
Vaginanın genişliği, esnekliği, vaginaya doğru idrar torbası (sistosel) veya barsaklardan (enterosel) olan bir fıtıklaşma olup olmadığı değerlendirilir. Bu fıtıklaşma ve rahim sarkması olayı bir de ıkınma anında gözlenir. Sistosel, rektosel, enterosel, rahim sarkması (prolapsus) gibi durumlara 
Pelvik relaksasyon (sarkma) başlığın altında değinilmiştir.
Spekulum muayenesi bitirildikten sonra çıkartılır ve elle yapılan muayeneye geçilir. Bu muayene sırasında doktor bir eli ile vagina içersinden rahim ve yumurtalıkları muayene ederken diğer eli ile de karından bu muayeneye yardımcı olur. Bu muayene sırasında rahimin boyutları, pozisyonu, rahimden kaynaklanan herhangi bir tümoral oluşum olup olmadığı değerlendirilir. Daha sonra tüpler ve yumurtalıklar her iki yan tarafta muayene edilir. Yumurtalıkların boyutu, kıvamı muayene sırasında ağrı olup olmadığı değerlendirilir.
Jinekolojik muayene bitirildikten sonra eğer gerekli görülürse transvaginal ultrason yapılır.
Genç Kızlarda Jinekolojik Muayene Nasıl Yapılmaktadır?
Genellikle genç kızların sadece karından yapılacak ultrasonografik muayenesi yeterli olmamaktadır. Jinekolojik muayene ile genital organların durumu ve jinekolojik problemler değerlendirilir. Jinekolojik muayene için iç çamaşırının çıkartılıp, jinekolojik muayene masasına yatılması istenir. Bu sırada karın ve bacakların örtülebileceği bir örtü verilir ve muayene başlamadan önce masanın uç kısmına kayarak ayakların veya bacakların muayene masasının iki yanında bulunan özel bölümlere geçirilmesi istenir. Doktorun muayene yapabilmesi için bacakları ayırarak yatmak gerekir. Bu pozisyonda kişinin kendini rahat bırakması muayene işlemini çok kolaylaştırır. Doktor eldiven giyerek dış genital organları muayene eder. Kızarıklık, tahriş, kist ve siğil olup olmadığını kontrol eder. Eğer gerekirse, rektal yani makattan parmakla muayene yapılabilir. Çok kısa süren bu işlem herhangi bir acı vermez. Karından yapılacak ultrasonografik inceleme ile üreme organları değerlendirilir. 
Karından yapılan ultrason sırasında mesanenin dolu olması gerekir. Jinekolojik muayene sonrasında doktor idrar tahlili ve kan sayımı gibi birkaç tahlil isteyebilir.



JİNEKOLOJİK ULTRASON
Günümüzde ultrason değerlendirmelerinin jinekolojik muayenede çok önemli bir yeri vardır. 
Jinekolojik ultrason ile alt karın organları, özellikle de rahim, yumurtalıklar ayrıntılı bir şekilde değerlendirilir.
Ultrasonla rahimim yapısı, pozisyonu, büyüklüğü, rahimden kaynaklanmış tümörler ve 
Myom (Leiomyom) lar saptanabilir. Aynı zamanda rahim iç zarı (endometrium) değerlendirmesi de yapılarak gerekli bilgiler edinilir. 
Aynı şekilde her iki yumurtalığın yapısı, yumurta geliştirme kapasiteleri, 
Over Kisti  ve tümörleri de saptanabilir.
Jinekolojide kullanılan ultrason iki şekilde yapılabilir.
Abdominal ultrason
Karından yapılan ultrasondur. Bu yöntem daha çok bakirelerde kullanılır. Karından yapılan ultrason için kişinin idrar torbasının dolu olması, yani sıkışık olması gerekmektedir.
Vaginal ultrason
Vaginal yolla yapılan ultrasondur. Bu yöntemle iç organlar çok daha net bir şekilde izlenir. Bu yöntemin uygulanmasından önce idrar torbasının boş olması gerekmektedir.

Bu makale 13 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan

Etiketler
Ultrasonla rahim muayenesi
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan
Prof. Dr. Mehmet Cem Turan
İstanbul - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube