Metabolizma insan vücudunun temel ihtiyaçlarını karşılanabilmesi için yaktığı enerji miktarıdır. Metabolizmamız gün içerisinde tükettiğimiz gıdalardan ve yapmış olduğumuz hareketlerin sonucunda oluşan enerjiye göre hızlı veya yavaş çalışmaktadır. Her kişinin metabolizma hızı farklıdır. Kişi metabolizma hızının altında besleniyorsa, ideal yağ kaybı yerine su ve kas kaybına neden olur, bu da kişinin sağlıksız bir şekilde kilo vermesine ve günden güne yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Böyle zayıflayan kişilerde tekrar kilo alımı kaçınılmaz sondur.
Metabolizmamızı peki neler etkiler:
Ah ben gençken neler yapardım diyorsunuz ya! işte orada devreye metabolizmanız giriyor. Çünkü her yaşın ayrı bir metabolizma hızı vardır. En hızlı çalıştığı zamanlar 15-30 yaş aralığıdır. 30 yaşından sonra düşmeye başlar ve bayanlar da menopoz dönemine girildiğinde tekrar hızlı çalışmaya başlamaktadır. Ergenlik döneminde ve bayanların hamilelik döneminde de metabolizma hızı yine artış gösterir.
Cinsiyet faktörü de bu konuda etkili kadınlardaki kas oranı erkeklerden az olduğu için erkeklerin metabolizması daha hızlı çalışmaktadır.
Ailenizde metabolizma rahatsızlığı görülüyorsa, sizinki de yavaş çalışabilmektedir.
Kilolu insanların uyguladıkları diyetlerle sürekli kilo alıp vermeleri de metabolizmayı yavaşlatır.
Metabolizmanızda değişikliğe neden olacak diğer etmenlerde tiroit bezleridir. Hızlı çalışması metabolizmayı hızlandırırken, yavaş çalışması da yavaşlatmaktadır. Vücudunuzun kortizon veya insülin salgılaması da metabolizma hızını yavaşlatabilir.
‘Su içsem yarıyor’ diyorsanız metabolizmanız yavaş demektir.
Şimdi gelelim metabolizmayı hızlandırmanın yollarına:
·Kilo kaybederken asla aç kalmamalısınız diyetinize 2.5-3 saatte bir beslenerek porsiyonlarına uygun olarak devam etmelisiniz aksi taktir de metabolizma hızınız düşer.
·Uyandıktan yarım saat sonra kahvaltınızı yaparsanız metabolizmanız daha hızlı çalışacaktır.
·Metabolizmayı hızlandırmak için günde 2.5 lt’ ye yakın su için. Su tüketimi toksinlerden arındırır, ödemi azaltır, vücut ısısını dengeler. İçemiyorsanız içerisine aroma verici meyveli eklemeler yapabilirsiniz.
·Düzenli fiziksel aktivite ve her gün 6-8 saatlik uykuda metabolizmanın hızlanmasına yardımcıdır.
Tarçın: Kan şekeri seviyesini düzenler. Aynı zamanda tip 2 diyabet hastalarında iştahı azaltmak için kullanılır. Tatlısız olmaz diyenlerdenseniz tat almak için kahve, yoğurt veya çayın içine karıştırıp tüketebilirsiniz
Yeşil çay: Yeşil çayın içerisinde metabolizmayı etkileyen fitokimyasallar vardır. Enerji üretimini artırarak 24 saat boyunca metabolizma hızını artırır. Karın yağı yakarak vücudu uyarır ve günde birkaç fincan içmeniz kilo kaybı sağlar.
Kahve: Filtresiz sade kahveler ekstra kalori içermezler ve kahve gibi içeriğinde kafein bulunan içecekler metabolizmayı uyardığı küçük miktarlarda tüketildiğinde merkezi sinir sistemini uyararak metabolizmanızı hızlandırır.
Yağsız süt: Bu sütler içeriğindeki protein ve kalsiyumla sizin tok kalmanızı sağlarken aynı zamanda karın ve bel bölgenizde kilo kaybı sağlar.
Greyfurt: İçerdiği bol miktarda lifle sindirimi uzun sürer bu da metabolizmanın daha fazla çalışmasını sağlayarak yağ yakıcı bir özelliğe sahiptir. Aynı zamanda daha az kaloriyle uzun süre tok kalmış olursunuz. Yemeklerden önce yarım bardak greyfurt suyu veya yarım greyfurt yerseniz yemekte daha az yiyerek daha az kalori almış olursunuz.
Karpuz: İçerdiği su oranı yüksek olan gıdalardandır. Bağırsaklarınızda daha fazla yer kaplayarak yemek için vücudunuzda daha az yer bırakır. Aynı zamanda likopenden zengin bir kaynaktır. Gün içinde almanız gereken A ve C vitamini almanıza yardımcı olur.
Üzüm: Yaş üzüm yerine kuru üzüm tüketmeniz kalori değerini düşürerek uzun süre tok kalmanızı sağlar.
Armut ve elma: Lifli meyveler oldukları için su içeriği yüksektir. Lifin çok olması ekstra enerji harcamak demektir.
Fasülye: İçerisinde çok miktarda çözünür lif içerir ve düşük kolesterollüdür. Metabolizmana destek olmada ucuz ve kolay bir yoldur.
·Et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt gibi protein ağırlıklı beslenmeniz metabolizmanızı hızlandırır. Özellikle sabahları simit poğaça yerine yumurta yiyerek daha uzun süre tok kalabilirisiniz. Ancak protein miktarının günlük gereksiniminize göre ayarlanması gerekir bu çok önemlidir.
·Hamur işleri metabolizmayı yavaşlatır bu yüzden tüketmekten kaçının.
· Zencefil, zerdeçal metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olur. Her akşam 1 kase yoğurdun içerisine 1 çay kaşığı bu baharat karışımını ekleyerek tüketebilirsiniz.
Yulaf ezmeleri: Lif bakımından zengindir. Bol su ve sıcak sütle karıştırılıp yendiğinde daha uzun süre tok hissedersiniz. İçerisine Hindistan cevizi tarçınla da daha lezzetli hale getirebilirsiniz.
Salata yapımında en fazla kullandığımız marul midede yer kaplayan su içeriği bol bir besindir. Meyve, sebze, peynirde ekleyerek lezzetini artırmış olursunuz. Salatanıza sirkede eklediniz mi vücutta yağ yakıcı etkisiyle yağlarınızın erimesine nasıl yardım ettiğini görmüş olursunuz.
Fındık: Kuruyemişlerden olan fındık öğünler arasında açlığı bastırmada en güzel yoldur. Sağlıklı yağları yüksek oranda içerir. Ölçülü yendiğinde kolesterol düzeyini düzenlediği,kilo kaybına yardımcı olduğu çalışmalarla desteklenmiştir.
