Çocukluk Çağı Akıcılık Bozuklukları
Akıcı konuşma; Konuşmanın sürekli, eforsuz kabul edilebilir bir hızda olmasıdır. Çocukluklarda en sık görülen akıcılık bozuklukları kekemelik ve hızlı bozuk konuşmadır.
Hızlı Bozuk Konuşma ve Konuşma Terapisi
Hızlı bozuk konuşma; Konuşmanın anormal hızda ve düzensiz olması ile karakterize bir akıcılık bozukluğudur.
Hızlı bozuk konuşması olan bireylerin konuşmalarında bir düzen yoktur, uygunsuz yerlerde durup, durulması gereken yerleri hızlı bir şekilde geçebilirler. Hızlı bozuk konuşması olan bireyler takılmalar yaşayabilirler ancak bu takılma tipleri kekemeliği olan bireylerin takılmalarından biraz farklıdır. Kelime tekrarları, tamamlanmamış sözcükler, araya sözcük eklemeler görülebilir. Bunların yanında kelimeden hece atma sık görülür. Kendileri ve çevreleri bunu kelimeleri yutuyor olarak tanımlayabilirler. Hızlı bozuk konuşması olan bireyler bazen kelimelerin son bölümlerini tekrar edebilirler. Bütün bu akıcılık bozuklukları bizlerin sıklıkla karşılaştığı kekemeliği olan bireylerin yaptığı takılma tiplerinden daha farklıdır. Aynı zamanda hızlı bozuk konuşması olan bireyler genelde bu durumun farkında değildirler; çevrelerinden sıklıkla duydukları ‘seni anlamıyoruz, çok hızlısın, tekrar eder misin?’ ifadeleri ile durumun farkına varırlar ancak kekemeliği olan bireyler durumun farkındadırlar.
Hızlı bozuk konuşması olan bireylerin kafaları dil konusunda biraz karışık olabilir, söyleyeceklerini hızlı şekilde organize edemeyebilirler, artikülasyon hataları gösterebilirler. Sıklıkla koartikülasyon yani sesleri birbiri içine geçmiş şekilde kullanımları vardır. Konuşma sırasında sıra almaları ve sıralarını beklemeleri biraz zayıftır. Bütün bunların yanında ya da sonucunda sosyal sorunlar yaşayabilirler. Hızlı bozuk konuşması olan bireyler bazen aşağıda yazılan sorunlar ile eş zamanlı olarak konuşma problemi yaşayabilirler.
Özensiz-düzensiz el yazıları,
Öğrenme güçlükleri,
Dil bozuklukları,
Dikkat dağınıklığı
İşitsel İşlemleme Bozuklukları,
Aspergel Sendromu
Değerlendirme sırasında terapist bütün bu değişkenlere bakmalıdır ve terapiste bu sorunların var olup olmadıkları mutlaka söylenmelidir. Gerekli görüldüğünde başka uzmanlardan da görüş alınmalıdır.
Çocuğumuzda Hızlı Bozuk Konuşma Olduğunu Düşünüyorsak Ne Yapacağız?
Bu konuda size en fazla yardımcı olacak kişi bir dil ve konuşma terapistidir. Hızlı bozuk konuşma çok fazla değişkeni olan, her bireyin farklı biçimlerde, farklı nedenlerle gösterdiği bir durumdur. Ve aynı terapi bütün bireylere/çocuklara uygulanmaz. Kişiye özel hazırlanmalıdır. Spesifik olmalıdır. Ancak sıklıkla kullanılan yöntemler arasında;
Bireyin kendini izlemesi
Temiz ve net bir artikülasyon
Duraklama ve sözcükleri bölme
Dinleyici partneri ile etkileşim içinde olma
Organize ve anlaşılır bir dil kullanımı
Doğal ve kabul edilebilir bir konuşma
Akıcısızlığın azaltılmasına yönelik terapi gibi yöntemler vardır.
http://www.asha.org/PRPSpecificTopic.aspx?folderid=8589935336§ion=References
Yaruss, J. S. (2007). Application of the ICF in fluency disorders. Seminars in Speech and Language, 28(4), 312-322.
Yaruss, J. S., Coleman, C., & Hammer, D. (2006). Treating preschool children who stutter: Description and preliminary evaluation of a family-focused treatment approach. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 37(2), 118-136.
St. Louis, K. O., & Hinzman, A. R. (1986). Studies of cluttering: Perceptions of cluttering by speech-language pathologists and educators. Journal of Fluency Disorders, 11(2), 131-149.
St. Louis, K. O., & Hinzman, A. R. (1988). A descriptive study of speech, language, and hearing characteristics of school-aged stutterers. Journal of Fluency Disorders, 13(5), 331-355.
St. Louis, K., Myers, F., Bakker, K., & Raphael, L. (2007). Understanding and treating cluttering. In E. Conture & R. F. Curlee (Eds.), Stuttering and related disorders of fluency (pp. 297-325). New York, NY: Thieme.
St. Louis, K. O., & Rustin, L. (1996). Professional awareness of cluttering. In F. L. Myers & K. O. St. Louis (Eds.), Cluttering: A clinical perspective (pp. 23-35). San Diego, CA: Singular.
St. Louis, K. O., & Schulte, K. (2011). Defining cluttering: The lowest common denominator. In D. Ward & K. Scaler Scott (Eds.), Cluttering: Research, intervention and education (pp. 233-253). East Sussex, UK: Psychology Press.
