Hamilelikte olmazsa olmazlar

Hamilelikte olmazsa olmazlar

Bol Bol Su İçin

Hamilelik dönemlerinde kadınların karşılaşacağı sorunlar arasında kabızlık, idrar yolu enfeksiyonları ve hemoroitler sayılabilir. Eğer anne adayı yeterli derecede sıvı alırsa bu dışkının yumuşamasını sağlayarak kabızlığı ve dolayısıyla hemoroit oluşumunu engeller. Öte yandan su tutulumu ve şişlikler de çoğu zaman kadına rahatsızlık verir. Bu şikayetleri en aza indirmenin en basit yöntemi yeterli miktarda su içmekten geçer. Düşünüldüğü gibi fazla su içilmesi su tutulumuna neden olmaz.

Hamilelik süresince sıvı alımı önemlidir.Yeterli derecede alınan sıvı anne adayının kendisini son derece enerjik hissetmesine yardımcı olacağı gibi cilt kuruluğu gibi sorunlarında görülmesini engeller. Ayrıca yeterli sıvı aldığınızda hem anne adayının hem de bebeğin kanındaki elektrolit dengeyi kolaylıkla sağlanabilir.

Hamilelikte salgılanan hormonlar kişinin sıvıları kullanım şeklini değiştirir. Hamileliğin sonlarına doğru gebelerin kan hacmi yaklaşık 1.5 katına çıkar. Hamilelik döneminde solunum yolu ile akciğerlerden kaybedilen su miktarı da hamilelik öncesine göre daha fazladır. Bebeğinizin içinde bulunduğu amniyon sıvısı her 3 saatte bir kendini yenilemektedir. Yetersiz su alımına bağlı dehidrasyon durumunda amniyon sıvısının miktarı azalabilir. Besin maddelerini ve oksijeni kan yolu ile bebeğe taşıyan sudan başkası değildir. Su aynı zamanda hamilelikte sık görülen ve erken doğum ile düşüklere neden olabilen idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde de aktif rol alır. Yeteri kadar su içerseniz idrarınız seyrelmiş olur ve enfeksiyon şansınız azalır.Sağlıklı bir hamilelik geçirmek için günde en az 8-10 bardak su içmek gerekir.

Ara sıra Bitki Çayı

Piyasada satılan hazır poşet çayların içindeki maddelerin çoğu normalde diyetiniz içinde bulunan ve büyük olasılıkla hamilelik sırasında zararlı etki göstermeyen maddeler içerir.Bu tür çayları aşıra kaçmadan tüketmenizde bir zarar yokmuş gibi görünmektedir.

Bitkisel çay içmek isterseniz satın alırken içerdiği maddelere göz atın.İçindekiler eğer diyetinizde zaten bulunan portakal kabuğu, limon,adaçayı gibi bildik maddeler ise içmenizde sakınca yoktur.Ancak aslan kulağı,yarpuz,cohosh gibi garip ve daha alışık olmadığınız maddeler içeriyorsa kullanmamanız daha uygun olabilir.Bazı maddeler ise düşük miktarlarda alındığında yararlı olabilirken yüksek miktarlarda olumsuz etkiler yaratabilir.Bu tür bitkilere en güzel örnek sinameki’dir.Sinameki bağırsakları uyarıcı etkiye sahip bir bitkidir,ancak yüksek miktarlarda alındığında dehidratasyon ile sonuçlanabilecek ciddi ishal tablolarına yol açabilir.Bu, hem sizin için hem de karnınızdaki bebeğiniz için hiç hoş olmayan bir durumdur.

Hekim Önerisi Dışında İlaç Almayın

Annenin aldığı bir ilacın fetusu etkilemesi için plasentadan geçmesi gerekir.Büyük moleküllü ilaçlar dışında hemen hemen her ilaç plasentadan belirli ölçüde geçer.Bu nedenle hekime başvurmadan ilaç almayın.

Amerikan Gıda ve ilaç Komisyonu ( FDA) hamilelikte ilaç kullanımına ilişkin 5 kategori saptamıştır.

İnsanlarda yapılan çalışmalarda kullanılan ilacın fetusa bir zarar vermediği saptanmıştır.

Hayvanlarda yapılan çalışmalarda fetusa riski yoktur ancak insanlarda çalışma yapılmamıştır, veya hayvanlarda olumsuz etki saptanırken insanlarda yapılan çalışmalarda risk bulunmamıştır.

Hayvan deneylerinde olumsuz etki saptanmıştır ancak insanlarda deney yapılmamıştır.

İnsanlarda fetusa olumsuz etki riski vardır,ancak annenin yaşamını tehdit eden bazı durumlarda kontrollü olarak kullanılabilir.

Fetal risk son derece yüksektir.İlacın kullanımındaki risk ,yararından çok daha fazladır.Hamilelikte fark edilmeden ilaç kullanıldığında ya da ilaç kullanımı gerektiğinde mutlaka hekim ile temasa geçilmeli,ilacın içeriği saptandıktan sonra bu kategorilere göre sınıflanmış kitaplardan uygunluğu tespit edilmelidir.

Sigara ve Alkol’den Uzak Durun

Çocuk organları gelişirken sigaranın içindeki maddeler bu gelişimi bozar. Kalbinde ve diğer organlarında anomaliler oluşabilir. Ayrıca erken doğum, düşük kilolu doğum olup çocuğun yaşa­ma şansı azalabilir.Gebe kadınların içki içmemesi gerekir. Aşırı alkol, hem anne, hem de çocuk için zararlıdır. Dü­şüklere, erken doğuma sebep olduğu gibi çocukta gelişme bozukluklarına da yol açabilir.

Demir İlacını İhmal Etmeyin

Gebelik sırasında kan hacminin yüzde 50 artmasına bağlı olarak, hamilelikte demir gereksinimi artar ve anemi (kansızlık) oluşabilir. İşte kansızlıktan dolayı oluşan bu bulguları gidermek için hamilelik boyunca düzenli demir alımı gereklidir. Hamilelikte yeterli ve dengeli beslensek bile tüm gebelerin demir almaları gerekir.Demir eksikliği anemisi olan gebelerde; halsizlik, çabuk yorulma gibi belirtiler görülür ve bu durum ilerlerse bebek açısından erken doğum ve gelişme geriliği gibi olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bir hamilenin günde 1 gram demire ihtiyacı vardır. Bunun 300 mg'ı bebeğin kan hücrelerinin yapımında, 500 mg'ı ise annenin fazladan yapılan kan hücrelerinin yapımında kullanılır. Geriye kalan 200 mg'ı ise, günlük gereksinimdir.

Pamuklu İç Çamaşırı Giyin

Gebelikte vücut direnci düştüğü için bazı enfeksiyonlara yatkınlık olabilir. Özellikle genital bölgenin sıcak havalarda nemli kalması mantar enfeksiyonu için zemin hazırlamaktadır. Bu yüzden anne adayları pamuklu iç çamaşırı tercih etmelidirler.

Radyasyona Dikkat Edin !

Gebeliğin ilk 7 haftasında bebeğin kromozomlarının ve organlarının geliştiğini, bu safhada radyasyona maruz kalınması durumunda bebeğin hücrelerinin DNA’larında kırılma ve kopmalar meydana gelebilir. Böyle bir durumda hücreleri zarar gören organda anormallikler oluşur. Bu anormallikleri özellikle kendisini yenileyemeyen organlarda görürüz. Bunların basında beyin ve omurilik yani santral sinir sistemi gelir. Santral sinir sistemi radyasyon nedeniyle zarar gören bir bebeğin zeka seviyesi düşük olabilir.

Diş Bakıma Özen Gösterin

Hamilelik sırasında en önemli değişiklik, ağız hijyenindeki plak birikiminin artmasına bağlı olarak diş etlerinde kızarıklık, şişme ve kanama meydana gelmesidir. Bu sorunlar ikinci üç aylık dönemde daha şiddetli olur. Eğer tedavi edilmezse diş eti hastalığı oluşur. Bu hastalık dişlerin bakımı ve temizlenmesi ile önlenebilir. Hamilelik döneminde dengeli beslenmek ve diş bakımına önem vermek gerekir. Her gün en az iki kez, mümkünse her yemekten sonra dişler fırçalanmalıdır. Diş ipi ile dişler temizlenmelidir. Fırçalamadan rahatsızlık duyulan dönemde, ağız suyu veya floridli gargaralarla çalkalanmalıdır. Plak kontrolünün sağlanmasıyla diş eti iltihabı ve hamilelik tümörü oluşturma riski azalır. Diş tedavisinde anestezi ile ilaç verilmesi gerektiren durumlarda jinekolog ile irtibat kurulması ve hamilelikteki seyire göre tedavi edilmesi gerekir. İlk üç ay röntgen çekilmesi sakıncalıdır. Daha sonraki dönemlerde zorunlu olmadıkça röntgen çekilmemelidir. Zorunluluk varsa, kurşun önlük kullanarak 1-2 film alınabilir. Bilinçsizce ilaç kullanımından kaçmak gerekir. Bu şekilde kullanılan ilaçlar, bebeğin diş sağlığının yanı sıra genel vücut gelişimini de olumsuz yönde etkileyecektir

Gebelikte Aşılar

Gebelerde aşıyla önlenebilecek hastalıkların riski ile aşıların güvenliği sorun olabilmektedir. Gebelikte gerek anne, gerekse fetus açısından risk oluşturabilecek gereksiz ilaç kullanımı ve girişimlerden kaçınmak esastır.

Gebelikte Yapılması SAKINCALI Olan Aşılar
Kabakulak
kızamık
kızamıkçık
çocuk felci
çiçek
Sarı humma

Gebelikte Uygulanabilecek Aşılar

Tetanoz/difteri
Hepatit B
influenza (grip)
Pnömokok
Hepatit A
Kolera
Meningokok
Tifo-paratifo

Göğüslerinizin bakımına özen gösterin

Gebelik süresince göğüslerinize özen göstermelisiniz. Adetinizin geçikmesi ile birlikte vücudunuzdaki ilk değişikliği göğüslerinizde hissedersiniz. Damarlar belirginleşir, memeleriniz büyür ve ağırlaşır. Süt bezleri geliştiğinden ağrı ve sızı olur. Meme uçlarınız hassaslaşır ve koyu bir renk alır.İlk yapacağınız kendinize uygun bir sütyen almaktır. Genellikle hamilelik sütyenleri daha kalın askılı olup daha kavrayıcı özellikler sahiptirler. Böylece göğüslerinizdeki büyüme nedeniyle ortaya çıkan sarkma riskine karşı onları koruyabilirsiniz. Tabi bazı egzersizlerde bu sarkmaya karşı göğüslerinizi korur. İki elinizin avuç içlerini birbirine değdirip kollarınızı kaldırıp ellerinizi birbirine itmek bunlardan biridir.Göğüslerinize düzenli nemlendirici sürerek onlara bakım yapmalısınız.

C vitamini ve kalsiyum yönünden zengin gıdalar (turunçgiller, süt ve süt ürünleri) seçin.

Kişinin kalsiyum ihtiyacı daha doğmadan önce başlar. Karnınızda gelişmekte olan bebeğinizin de güçlü kemiklerinin ve dişlerinin olması için kalsiyuma gereksinimi vardır. Ayrıca sağlıklı sinir sitemi, kalp ve kas yapıları için de kalsiyum önemlidir. Tıpkı sizin olduğu gibi, gelişimini hızla devam ettiren bebeğinizin kalp atım ritminin normal ve kan pıhtılaşma sisteminin düzgün şekilde gelişmesi için yeterli kalsiyum alması şarttır. Günlük vitamin ve mineral ihtiyacı her iki dönem için de çok önemlidir. Örneğin, kalsiyum ihtiyacı hem gebelikte hem de emzirme döneminde önem taşır. Yetersiz alımı sonucunda annenin kemiklerinden kalsiyum çekilmesi (osteomalasia) meydana gelebilir. Hamileyken günlük kalsiyum gereksiniminiz 1.200-1.500 miligram’dır.Kalsiyum’u yoğurt,peynir,şalgam,ıspanak gibi… besinlerden alabilirsiniz.

C Vitamini hamilelik döneminde ol­dukça önemlidir. Fetal doku gelişimi ve demir emilimi açısından gereklidir. Son araştırmalar, C vitamininin preeklempsi-yi önlemeye yardımcı olduğunu belirtir. Bu vitaminin yetersizliği erken doğumla ilişkilendirilir; C vitamini amniyotik ke­senin oluşmasına katkıda bulunur. Öne­rilen günlük doz 85 mg’dır – bu doğum öncesi vitaminin içerdiğinden biraz daha fazladır. İhtiyacınız olan ekstra C vita­minini bu vitaminin bulunduğu meyve ve sebzeleri bol bol yiyerek alabilirsiniz.

Her gün, C vitamini açısından zengin bir veya iki porsiyon meyve ve ekstra demir, lif ve folik asit için en azından bir koyu yeşil veya sarı sebze yiyin.

Sauna Zararlı

Saunalar genelde rahatlama ve stres gidermek için tercih edilen ortamlardır. Hamile bir kadın da bu tür rahatlamalara çoğu zaman gereksinim duyar. Daha önceden düzenli olarak sauna, kaplıca gibi sıcak ve sıcak suyun rahatlatıcı etkisini kullanan ve bu ortama alışkın kişiler gebeliklerinde de bu alışkanlıklarını devam ettirip ettiremeyeceklerini merak ederler.

Ancak ne yazık ki hamilelik sırasında sauna, kaplıca, sıcak su banyosu gibi ortamlara girilmesi sakıncalıdır.Sauna ve sıcak su banyolarının hamilelik sırasında kullanımı risklidir. Yüksek sıcaklık değerleri özellikle bebeğin organ gelişiminin devam ettiği ilk 3 aylık dönemde teratojen yani sakatlık yaratabilecek etkilere sahiptir. Bebek gelişimi üzerindeki bu olumsuz etki azalmakla birlikte ikinci ve üçüncü üç aylık dönemde de devam etmektedir. Hamile bir kadının vücut sıcaklığını arttıracak her türlü eylem anne karnındaki bebek üzerinde potansiyel zararlara sahiptir. Benzer şekilde gebelik sırasında ateşin kontrolsüz yükselmesi de bebeğe zararlı olabilir.

Bazı Sporlardan Uzak Durun (Bisiklete binme,tenis oynama ve kayak yapma gibi…)

Hamilelikteençok önereceğimiz spor yüzmedir.Yüzme sporu sayesinde hem sırt kasları gelişir hem nefes egzersizlerine alışılmış olunur.Bir diğer spor ise aşırıya kaçmamak şartıyla yapılacak yürüyüş egzersizleridir.

Topluklu Ayakkabı Giymeyin

Hamilelik sırasında vucud dengesinde bozulma olur.Topuklu ayakkabı giyildiğinde zaten düşmeye eğilimli vucud yapısı daha yüksek risk altına girer.Hamilelik sırasında eklemlerde oluşan değişiklerde bu tür yaralanmalar için öncü unsur teşkil eder.Ayrıca var olan sırt ağrılarında artış söz konusu olabilir

Bu makale 16 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Serdar Koç

Etiketler
İlaç kullanımı
Op. Dr. Serdar Koç
Op. Dr. Serdar Koç
İstanbul - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube