GÖMÜLÜ DİŞ NEDİR?
Sürme zamanı geldiği halde ağzın içinde bulunması gereken bölgeye yerleşememiş, kemiğin yada dişetinin içinde kalmış dişlere gömülü dişler denir. Gömülü kalmış dişler, konumlarına göre tam gömülü veya yarı gömülü olarak değerlendirilirler.
DİŞLER NEDEN GÖMÜLÜ KALIRLAR?
Dişlerin gömülü kalmasının pek çok nedeni olabilir. Çenelerdeki yer darlığı, diş ve çene boyutları arasındaki uyumsuzluklar, komşu dişlerin pozisyonları, kemik yoğunluklarındaki farklılıklar, dişin sümesine engel olabilecek patolojik dokular, fazla oluşmuş dişler, anormal pozisyonlar, genetik faktörler, D vitamini eksikliğine bağlı raşitizm, damak yarıkları gibi çene ve yüz gelişimini etkileyen bazı hastalıklar bunlar arasında sayılabilir.
EN ÇOK HANGİ DİŞLER GÖMÜLÜ KALIR?
Ensık karşılaşılan gömülü dişler alt 20 yaş dişleridir. Bunu sırasıyla üst yirmi yaş, üst kanin (köpek), alt küçük azı, alt kanin (köpek), üst küçük azı, üst kesici dişler izler.
Sürme zamanı geldiği halde yerini almamış, gömülü kalmış dişler, radyografik olarak tespit edilebilir.
GÖMÜLÜ DİŞLERE MÜDAHALE GEREKİR Mİ?
Gömülü dişin bulunduğu bölge ve oluşturduğu yada oluşturabileceği potansiyel problemler göz önüne alınarak cerrahiye karar verilir.
Daimi dişlenme sırasında 7-13 yaşları arasında gömülü kalan kesici ve kanin dişleri estetik ve çene gelişimi açısında sorun oluşturabilir. Bu yaşlarda yerini alamayan gömülü dişlerin gömüklük nedenleri radyografik olarak araştırılmalıdır. Sürme yollarında dişe engel olan süpernümerer diş veya patolojik dokular varsa bunlar cerrahi ile uzaklaştırılarak dişin sürmesine yardımcı olunmalıdır. Engel olmadığı halde pozisyon vs. gibi sorunlar nedeniyle süremeyen dişlere cerrahi ile birlikte ortodontik olarak sürme rehberliği yapılmalıdır.
Süremeyecek konumdaki gömülü dişlerin çekimine hastanın şikayetleri ve varsa taşıdıkları potansiyel riskler değerlendirilerek karar verilmelidir.
GÖMÜLÜ DİŞ OPERASYONU NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Gömülü dişler;
- Ağrı ve enfeksiyona neden oluyor
- Komşu dişlere zarar veriyor
- Yer darlığına bağlı çıkamıyor yada mevcut dişleri şıkıştırarak diş dizisini bozuyor
- Kist vs. patolojik dokuların oluşumuna yardımcı oluyor
- Vücudun diğer yerleri için bir enfeksiyon odağı oluşturuyor
- Yapılacak ortodontik ve protetik tedaviler için engel oluşturuyor ise operasyon gereklidir.
Bu problemlerden herhangi birine sahip olan dişler operasyonla alınmalıdırlar.
GÖMÜLÜ DİŞ OPERASYONU NASIL YAPILIR?
Ağız Diş Çene Cerrahisinin en çok yapılan operasyonlarıdır. Ggömülü diş operasyonları genellikle lokal anestezi ile gerçekleştirilir. Genel anesteziye nadiren ihtiyaç duyulur. Zor pozisyondaki dişler, kist, tümör vs. gibi patolojik dokuların varlığı ve hasta isteği göz önünde bulundurularak genel anestezi tercih edilebilir.
Lokal anestezi altında yapılan işlemler tamamen ağrısız olarak gerçekleştirilir. Operasyon süresi diin şekli, pozisyonu ve gömüklük derecesine göre değişkenlik gösterebilir. Operasyon süresi 5 dakika ile yarım saat arasında değişmekle birlikte ortalama bir gömülü diş operasyonu 15 dakikadır. Genellikle dikiş atılması gereklidir.
OPERASYON SONRASI NASILDIR?
Operasyon sonrası genellike ağrı kesici ve antibiyotik kullanımı gereklidir. Genellikle ağızdan alınan ağrı kesiciler işlem sonrası ağrıyı kesmekte yeterlidir. Operasyondan sonraki ilk 24 saat içinde, çalışılan bölgede, yüzde ödem (şişlik) beklenir. Ödem 48 saate kadar artabilir. Daha sonraki günlerde yavaş yavaş azalarak kaybolur. İlk 24 saatte operasyon bölgesine uygulanacak soğuk tamponlar ödemin daha az olmasına yardımcı olacaktır. İlk 24 saat boyunca sızıntı şeklinde kanama gelebilir. Erimeyen bir malzemeyle atılan dikişler 1 hafta sonra alınır.
