Hamileliğin başlaması ile memeler nasıl değişime uğrar ?

Memeler bağ dokusu tarafından desteklenerek göğüs duvarına asılmış olan yoğunlukla yağ dokusundan oluşur. Her memede; süt üreten hücreler ve kanalları çevreleyen yağ ve destek bağ dokusu lobülleri oluşturur. Birkaç lobül de bir araya gelerek lobları oluşturur. 15-20 lob da bir memeyi oluşturur. Her lob meme ucuna açılan kanala (duktusa) sahiptir. Meme ucunun çevresindeki koyu renkli dokunun altında ise meme ucunun kayganlığını sağlayan montgomery salgı bezleri vardır.

Gebelikte memelerde meydana gelen değişimin tek amacı bebeği beslemektir. Bunu sağlayanda östrojen, progesteron ve prolaktin adlı hormonların düzeyindeki ani artıştır.

Memede hacim artışı (büyüme) ile birlikte sadece meme ucunda veya tüm memede hassasiyet artışı ve ağrı oluşabilir. Bu da genellikle gebeliğin ilk işaretlerinden biridir. Sütyen numarası özellikle ilk gebelikte 1 veya 2 numara büyüyebilir. Hacimdeki artış memenin çok ağır, gergin ve ağrılı hissedilmesine neden olur. Bazı kadınlar ise memede karıncalanma, batışma olarak tarifledikleri şikayetler tanımlarlar. Gebeliğin devamında meme ucu ve areolası (çevresindeki koyu renkli alan) daha koyu renk alır, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde bu areoladaki dairesel montgomery bezleri belirginleşir. Memedeki yüzeyel venler ( toplar damarlar) daha belirgin hal alırlar.

Hamilelikte hangi dönemde memelerden süt gelebilir ?

Gebeliğin 16 haftasından itibaren memeler süt üretimine başlarlar. Bu dönemden sonra meme ucundan açık sarı, saman rengi az miktarda sıvı gelebilir. Buna Kolostrum adı verilir ve halk arasında “ağız sütü” olarak da tanımlanır. Kolostrum ilk geldiğinde yoğun ve sarı renklidir, ilerleyen dönemde daha açık renkli ve daha sulu bir hal alır. Bebeğin ilk günlerdeki ihtiyaçlarını, gerek besin gerekse bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu antikorlar bakımından mükemmel şekilde karşılayan bu kıvamlı sıvı gebeliğin mucizelerinden biridir.

Her gebenin hamileliğinde memelerinden süt gelir mi ?

Hayır her gebeden gelmez. Gelmesi de gerekmez.

Memelerden süt geldiğinde ne yapılmalı ?

Memeden gelen sıvı açık sarı renkli, kokusuzsa, kan veya iltihap içermiyorsa endişe etmeye gerek yoktur. Sütyeni ve elbisenizi ıslatmaması için temiz göğüs pedi kullanmak yapılması gereken tek iştir. Ayrıca memedeki hassasiyeti azaltmak amacıyla destekleyici sütyenler etkili olacaktır. Özellikle egzersiz yaparken artmış ağırlığı ve hacmi desteleyecek, ağrıyı azaltacak sütyenler etikili olacaktır. Bu sütyenlerde de pamuklu olanlar sentetiklere tercih edilmelidir.

Keza meme dokusunu besleyen damarların ani ve çok büyümesi ile meme ucundan nadiren sızıntı şeklinde kanda gelebilir. Bu da gebelikte normaldir fakat bunun ayrımını gebenin takip olduğu kadın doğum uzmanının yapması yerinde olacaktır.

Gebelikte memede ele gelen kitleler nasıl değerlendirilir ?

Gebelik boyunca memelerde bahsettiğimiz değişimler oluşurken dahi ,kişinin kendi kendine 4-5 hafta arayla meme muayenesine devam etmesini öneririm. Gebelikte yapılan meme muayenesinde ele gelen kitlelerin çoğunu süt kanallarının tıkanması nedeniyle oluşmuş kitleler oluştursa dahi, şüpheli sert, geçmeyen kitleleri kadın doğum uzmanı mutlaka görmelidir.