Erkeklerde bu araştırma semen analizi ile yapılmaktadır. 3 ila 5 günlük bir cinsel perhizi takiben masturbasyon ile sağlanan sperm örneği mikroskop altında incelenerek sperm sayısı, hareketliliği ve yapısı hakkında bilgi edinilmektedir. Gerektiği hallerde antisperm antikoru da testlere eklenebilir. Hanımlarda yumurtlamanın varlığı adet kanamalarının düzeninden anlaşılabileceği gibi beklenen adetten 7 gün önce yapılacak kan testleri ilede teyid edilebilir. Bazen hekiminiz yumurta gelişimini ve yumurtlamayı 1 ay boyunca yapacağı ultrason testleri ile gözlemek isteyebilir. Yumurta kalitesinin değerlendirilmesi için adetinizin 2 ila 5. günleri arasında FSH, LH, östrojen ve AMH düzeylerine kan testi ile bakılmaktadır.
Fallop tüplerinin açık yada kapalı olması HSG olarak adlandırılan bir rontgen filmi ile kontrol edilebileceği gibi bazı durumlarda bu laparoskopi ile karın içinin teleskopik-kamera vasıtası ile görüntülenmmesinide gerektirebilir. HSG rahim iç tabakasının ve tüplerin rontgen tetkikidir. Rahim ağzına yeleştirilen ince bir tüp vasıtası ile rahim içine verilen rontgen sıvısı rahimi ve fallopian tüplerini doldurarak karın içine dökülmektedir. Eğer rahim içinde düzensizlik yaratan büyük bir myom yada tüplerde bir tıkanıklık varsa bu çekilen filimlerde görülecektir. Test adet kanamasının tamamen bitimini takiben en geç adetin 10. gününe kadar yapılabilmektedir. Böylelikle test esnasında hamile olmadığınızdan emin olunur. Ancak hamile olma ihtimaliniz olduğunu düşünüyorsanız bunu doktorunuza ve rontgen teknisyenine test öncesi muhakkak söylemelisiniz, zira gebelik esnasında yapılan bu test düşüğe ve/veya bebekde doğum arazlarına neden olabilmektedir. Test esnasında adet ağrısı benzeri bir rahatsızlık yaşanabileceğinden işlemden bir saat önce paracetamol benzeri basit bir ağrı kesici alabilirsiniz. Düşükde olsa bir enfeksiyon riski olduğundan tek doz antibiyotik kullanılmaktadır. HSG öncesi cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
İşlem sonrası 24 saat hafif vajinal kanama ve adet ağrısı benzeri karın ağrısı olabilir. Kanama ağır ve uzun süreli olursa, rahatsız edici vajinal akıntı, kötüye giden karın ağrısı ve/veya ateş gelişirse hekiminizi hemen haberdar etmelisiniz. Rahim ve yumurtalıkların değerlendirilmesi için ultrason teknikleri kullanılmaktadır. Gebeliğin daha sağlıklı seyri açısından her iki çiftin Hepatit B, C ve HIV testleri ile hanımın Rubella bağışıklığının kan testi ile belirlenmesi önerilmektedir.
Salin Ultrasonografisi
Rahimin iç tabakasında embryonun yapışmasını engelleyebilecek polip, myom, yapışıklık gibi düzensizlikleri testpit etmekde kullanılan çok duyarlı bir ultrasound testir. Rahim ağzına yerleştirilen ince bir tüp vasıtası ile rahim içerisine steril su solüsyonu verilmekte ve vajinal ultrasound ile rahimin iç tabakası detaylı olarak gözden geçirilmektedir. Bu test adetinizin 9. ila 12. günleri arasında yapılmaktadır. İşlem esnesında adet sancısı benzeri bir rahatsızlık hissedilebilir. İşlemden 1 saat kadar önce basit bir ağrı kesici kullanılabilir. İşlem esnasında çok düşük de olsa enfeksiyon riski söz konusu olduğundan önleyici antibiyotik tedavisi kullanılmaktadır.
Laparoskopi
Laparoskopi infertilite nedenlerinin araştırılmasında sıklıkla kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Fallopian tüplerinin açık olup olmadığının yanı sıra endometriozis, myom, yapışıklık gibi gebelik şansını azaltan diğer jinekolojik problemler de tespit edilebilmektedir. Hastaların çoğu ameliyat sonrası 4 ila 6 saatlik bir izlemi takiben taburcu edilebilmektedir. Ameliyat sonrası 24 saat dikkat gerektiren aktivitelerden örneğin araba sürmekten kaçınılmalıdır. Bazı durumlada gözlem ve nekahat için hastanede 24 saat kalmanız gerekebilir. Hastaların çoğunluğu 2 ila 3 hafta içinde işe dönebilmektedirler. Ameliyat gebelik olasılığında yada adet kanaması esnasında yapılmamaktadır. Ameliyatın yapılacağı ayda adet kanamasını takiben cinsel iıişkiden kaçınılmalıdır. Laparoskopik gözlemde göbekten yapılan 1 cm lik küçük bir kesinden karın içine yerleştirilen bir teleskop vasıtası ile rahim, tüpler ve diğer pelvik organlar değerlendirilir. Karın içine verilen karbodioksit gazı ile karın duvarı ameliyat süresince şişirilmekte böylelikle organlar daha detaylı görülebilmektedir. Bikini hattına açılan ufak bir ikinci kesi ile ameliyatta kullanılan diğer aletler karın içine yerleştirilebilmektedir. Ameliyat sonrası karına verilen gaz boşaltılır ancak kısa bir süreliğine omuzlarda ağrı ve karında şişkinlik hissi gözlenebilir. Karındaki kesiler için genelde sadece 1 dikiş gerektirmekte ve ameliyat sonrası 5. günde alınmaktadır. Eve döndüğünüzde hafif vajinal kanama görülebilir. Ağırlaşmadığı, rahatsızlık veren kokulu bir akıntıya dönüşmediği ve uzun sürmediği müddetce bu kanama bir problem ifade etmez. Tampon kullanılmamalı ve cinsel ilişkiden 1 hafta kaçınılmalıdır.
Histeroskopi
Histeroskopik gözlemde ufak bir teleskopik kamera sistemi rahim ağzından rahim içine ilerletilir. Bu ameliyat için herhangi bir kesiye gerek yoktur. Bu teleskop vasıtası ile rahim içine steril sıvı verilerek rahim iç cidarı gözden geçirilmekte, myom, polip, yapışıklık, septum gibi problemler tespit edilebilmekte ve gerekirse biopsi alınabilmektedir. Tanı amaçlı yapılan bu işlem sonrasında tespit edilen problemlerin aynı seansda cerrahi histeroskopi ile tedaviside mümkün olmaktadır. Ameliyat için çoklukla genel anestezi kullanılsada lokal anestezi ve sedason alında da yapılabilmektedir. Büyük myom çıkartma ameliyatları hariç aynı gün eve dönebilirsiniz. Bu durumda size yetişkin bir kişi 24 saat eşlik etmelidir. Histeroskopi adet kanaması esnasında yada gebelik ihtimalinde düşüğe neden olacağından kullanılmaz. Histeroskopinin yapılacağı ay adet kanamsı sonrası güvenli bir doğum kontrol yöntemi kullanılmıyorsa cinsel ilişiden kaçınılmalıdır. Histeroskopi sonrası hafif vajinal kanama ve adet sancısı benzeri karın ağrısı olabilir. Ağrı için basit ağrı kesiciler alınabilir; kanama birkaç gün içinde azalarak dinecektir. Ağırlaşmadığı, rahatsızlık veren kokulu bir akıntıya dönüşmediği müddetce bu kanama bir problem ifade etmez. Tampon kullanılmamalı ve cinsel ilişkiden 1 hafta kaçınılmalıdır.
