Hamilelik sırasında idrar kaçırma (idrarını tutamama, üriner inkontinans) problemi oldukça yaygın rastlanan bir durumdur. Hamilelikte sık idrara çıkma hemen her zaman görülen bir durumdur ve normal bir durum olarak kabul edilir; bu duruma bazen idrar kaçırma eşlik edebilir. Bazı hamilelerde ara sıra ve az miktarda idrar kaçırma olurken bazı hamilelerde daha ciddi boyutlarda olabilmektedir. İdrar kaçırma şikayetine gebeliğin ilk 3 ayında nadiren rastlanır, 4. aydan sonra artmaya başlar, gebeliğin son aylarında da yaygındır. Bütün hamilelerin yaklaşık yüzde 50'si idrar kaçırma durumu ile karşı karşıya kalmaktadır. Genellikle doğumdan sonra lohusalık döneminde idrar kaçırma problemi kendiliğinden ortadan kalkar ancak nadiren devam edebilir.
Doğumdan sonraki aylarda aşırı çay içmek, kahve tüketimi, kolalı içecekler ve alkol tüketimi mesane kontrolünü azaltır; bu tür içeceklerden kaçınmak idrar kontrolünü kolaylaştırır. Bu tür çalışmalarda stres inkontinansın doğum eylemi sırasında pelvik taban doku ve kaslarında meydana gelen hasara bağlı geliştiği vurgulanmıştır. Bu önlemlere rağmen geçmeyen idrar kaçırma (üriner inkontinans) mutlaka doktor tarafından değerlendirilmelidir
Üriner inkontinans sorununun tedavi yaklaşımında jinekoloji, üroloji, nöroloji, fizik tedavi, psikiyatri uzmanları ve sosyal danışmanların birlikte çalışmaları ile kişiye en uygun tedavi metodu saptanabilir.İdrar kaçırma problemi olan anne adaylarına muhakkak idrar kültürü ve antibiyogram yapılmalıdır. Bu işlemler idrar yolu enfeksiyonun mevcut olup olmadığının fark edilmesini sağlar. Eğer enfeksiyon var ise tedavisi gerçekleştirilmelidir. Gebelik sırasında bazı fizyolojik değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler sebebi ile doğum sonrası 6 hafta geçinceye dek diğer ürolojik tetkiklerin yapılması ertelenebilir.İdrar kaçırma şikayetlerinin giderilmesinde cerrahi olmayan medikal ilaç tedavileri yanı sıra uygulanan bir takım cerrahi ameliyatlar bulunmaktadır.
Doğumdan sonra idrar kaçırma %20-30 oranında görülür.Normal doğum sonrası sezaryen doğumlara göre biraz daha fazla olur.Doğum eylemi sırasında pelvis taban ve kaslarında hasar meydana gelir ve bunun sonucunda idrar tutamama gibi sorunlar çıkabilir.Ayrıca spinal,epidural anestezi alımı sonrası da idrar kaçırma şikayeti görülebilir.Kegel egzersizi adı verilen çok basit olan egzersizleri gebeliğin 16.haftasından sonra yapmaya başlamak ve doğum sonrası dönemde de düzenli bir şekilde devam ettirmek bu sorunların tedavisinde etkilidir.
Op. Dr.Melike Özge Çiçek Özek
Kadın Hastalıkları ve Doğum
