Çürük Nedir ve Çürüğe Neler Sebep Olur?
Aldığımız gıdalar (şekerli, unlu, nişastalı besinler, süt, meyve suları, kolalı içecekler, meyve ve sebzeler vb) tüketilirken dişlerimizin üzerinde bir miktar artık bırakırlar. Özellikle nişastalı ve şekerli gıdaların artıkları ağzımızda doğal olarak bulunan bakteriler tarafından aside dönüştürülür. Bu asit ise zaman içerisinde dişin dış yüzeyini kaplayan koruyucu mine tabakasını eriterek (demineralizasyon) dişi zayıflatır ve çürüğün başlamasına sebep olur.
Aldığımız gıdalar ve beslenme biçimimiz sadece ağız florasını değil bağırsak florasını da bozar.Antibiyotik kullanımı ve stres de bağırsak florasını bozucu etkenlerdendir.Bağırsak florasının ve ağız florasının % 99'unu anaerob bakteriler oluşturur.Bunun yanısıra az miktarda patojen bakteri ve candida albicans da vardır. Normal floradaki bifit bakteriler bu patojen bakterilerin üremesini ve beslenmesini engeller.Şayet bir sebepten dolayı bifit bakteri miktarı azalırsa patojen bakteri miktarı artar. bu da floranın ph'ında bir değişikliğe neden olur.Bu değişiklik asidikse hastanın ağzında bir anda birkaç çürük birden oluşabilir.
Çürük Nasıl Önlenir?
Dişlerin üzerindeki gıda artıklarının ve bakterilerden oluşan ( plak ) tabakanın ürettiği asitler bazen sadece tükürük tarafından nötralize edilebilir. Bu nedenle şekersiz sakız çiğneyerek tükürük akışını arttırmanız faydalıdır. Fakat çoğu zaman tükürük çürüklerle tek başına mücadele edemez.Bunun sebebi bağırsak florası bozulduğunda tükürüğün içinde bulunan ve patojen bakterilerle mücadele eden IgA miktarının ve tükürüğün tamponlayıcı etkisinin değişmesidir.
Bağırsak florası düzgün olan bir kişinin çürüklerle mücadele etmesinin en iyi yolu düzenli diş fırçası ve diş ipi kullanımıdır. Minenin zayıfladığı fakat daha çürüğün oluşmadığı durumlarda florid uygulamaları da mineyi tekrar kuvvetlendirerek remineralizasyonu sağlamaktadır.
Çocuklarda kullanılan ve sealent denilen koruyucu cilalar da çürüğü engellemede önemli bir yer tutmaktadır.
Kimler çürüğe daha eğilimlidir?
İçme suları florlanmayan ve beslenmesi daha çok unlu, şekerli, nişastalı gıdalara dayanan ülkemizin insanları çürük açısından ciddi bir risk altındadır. Çünkü şeker candida albicansın besinidir.Nişastalı ve unlu gıdalar da şekere dönerler.Candida albicansın bol olduğu bir ağızda ortam ph'ı asidiktirve çürüğe meyil artar.Ağzında çok miktarda dolgu ve protez olanlarda, (özellikle bunlar çok mükemmel yapılmamışsa) bakterilerin ve gıdaların tutunabileceği daha çok girinti oluşacağından çürüğe daha eğilimlidir. Çocuklar ve yaşlılar en çok kavite oluşma ihtimali olan iki gruptur.
Dişlerimi Çürükten Nasıl Korurum?
Şekerli ve nişastalı gıda alımını özellikle öğün aralarında tamamen durdurun.BAĞIRSAK FLORANIZI DÜZGÜN TUTUN.
Her öğünden sonra dişlerinizi fırçalayın ve diş ipi ile temizleyin. Çürükler çoğu zaman temizlenmesi daha zor olan diş aralarında başlar.
Doğru diş fırçalamayı ve ip kullanmayı öğrenin.
Altı ayda bir dişhekiminize giderek dişlerinizi kontrol ettirin ve hekiminizin önerilerine harfiyen uyun
