Omurga hastalıkları, toplumda sık karşılaşılan ve sakatlığa yol açan sorunlardan biridir.Yapılan çalışmalrda okul çağı çocuklarında bel ağrısı görülme oranının çok arttığı tespit edilmiştir.
Bu nedenle okul çağı çocuklarında taşıdıkları sırt çantaları çok önemlidir. Sırt çantası çeşitli nedenlerden dolayı sırt ve bel ağrısına neden olur. Özellikle omurganın aşırı yüklenmesi ve çantanın uygun olmayan pozisyonda taşınması sonucu ortaya çıkan postür (duruş) bozukluğu, sırt ve bel ağrısına yol açmaktadır.Sırt çantasının şekli, çocukların taşıma biçimi ve çantanın ağırlığı postür ve kalp-solunum sistemi üzerinde de önemli etkilere sahiptir. Postür bozukluğunun da solunumu etkilediği göz önüne alınacak olursa, konu daha da önem kazanmaktadır.
1.ve 5. sınıf arası çocuklarda büyüme-gelişme çok hızlı olduğundan ağır sırt çantalarının taşınması vücudun duruş şeklinde olumsuz değişikliklere yol açarak, kalıcı şekil bozukluklarına yol açabilir.Sırt çantası kullanan çocuklarda sırtta rahatsızlık ve ağrı çok sık rastlanan bir durumdur. Ağır sırt çantaları taşımak omuz ve sırta binen yükü arttırarak, kaslarda yetersizlik ve hasarlara neden olabilir. Ve sonuçta bu çocuklar erken yaşta, kötü duruş pozisyonuna sahip veya kambur yürüyen bireyler haline gelebilirler.
Genellikle sağ ya da sol omuza asılarak kullanılan çantalar, taşındıkları yöne bağlı olarak sağa veya sola doğru, skolyoz adı verilen omurga eğriliğinin oluşmasına neden oluyor.
Sırt çantası taşımaya bağlı sorunları önleyebilmek için birtakım dikkat etmemiz gerekn hususlar bulunmaktadır.
Sırt çantası taşırken dikkat edilmesi gerekenler
Sırt çantasının içindeki ağırlık eşit olarak dağıtılmalıdır.
Ne çok büyük, ne de çok küçük olmalıdır.
Ağır olan defter ve kitaplar sırta en yakın bölgede taşınmalıdır.Hafif olanlar vücuttan uzakta olmalıdır.
Kalça kayışı kullanımı, ağır çantalar yüzünden bele binecek yükün azalmasına katkıda bulunabilir.
Arka kısmı yumuşak, kayışları geniş ve yumuşak çanta kullanılmalıdır.
Sırt çantasının her iki kayışı birlikte kullanılmalı ve belin 4-5 cm yukarısında duracak şekilde ayarlanmalıdır. Özellikle çantanın tek omuza asılması ciddi sorunlara yol açabilir.
Uzun ve gevşek askılı çantalar vucudun ağırlık merkezinin arkaya kaymasına neden olmakta ve bel kaslarında zorlanmaya yol açmaktadır.Dar askılar omuz baskısını artırıp, dolaşım bozukluğuna yol açmaktadır.
Çanta ağırlığı çocuğun ağırlığının %10’unu, en fazla %15’ini geçmemelidir. Mümkünse tekerlekli çanta kullanımı da önerilebilir.
Öğretmenle işbirliği yapılarak, gereksiz kitapların okulda bırakılabileceği bir dolap ortamının sağlanması, bu imkanın olmadığı durumlarda maddi imkanlar çerçevesinde eğer mümkünse ağır bazı kitapların 2. bir tanesinin evde de bulundurulması, haftalık ders programlarının etkin kullanımı gibi bazı yöntemler uygulanarak çanta yükü hafifletilebilir.