Vücudun en ağır organıdır karaciğer. Görevleri ise kendinden daha ağır diyebiliriz. · Karaciğer adeta bir kimya fabrikası gibi çalışır. Karaciğerin fonksiyonları arasında proteinler, safra, kan pıhtı faktörleri ve binden fazla enzimin üretimi yer alır. Ayrıca kolesterol metabolizması, kan şekeri seviyesinin normal değerde tutulması, bazı hormonların düzenlenmesi ve alkol dahil ilaçların ve zehirli maddelerin detoksifikasyonu (arındırılması) hep karaciğerin fonksiyonları arasındadır. Karaciğerin asıl görevi kan yoluyla aldığı besin maddelerini işlemek olduğu için, yapısının kanı muhafaza etmeye uygun olması gereklidir. Bu görevleri sadece konu başlığı olarak düşünebilirsiniz. Birde bu başlıkların tek tek alt başlıklar halinde incelendiğini düşüncesine. Karaciğerin vücudumuz için önemi büyüktür. Bu organın aksamadan görevlerini yerine getirmesi için ne yapmalıyız? Onu düşmanlarından korumalıyız. Savaşta en önemli strateji düşmanını iyi tanımaktır. Hadi o zaman karaciğerin düşmanlarını tanıyalım.
1)Obezite
Vücudunda fazladan yağ taşıyorsan, karaciğerinde yağ hücreleri oluşturabilir ve NAFLD(Alkole Bağlı Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığı) yol açabilirsin. Karaciğer büyüme yapabilir. Zamanla sertleşmiş doku skar dokusu sağlıklı dokuyla yer değiştirir.(Siroz Hastalığı) Orta yaşlı, kilolu, obez ve diyabetli bireyler NAFLD açısından yüksek risk altındadır. Sağlıklı yaşam tarzı bu durumu geri çevirebilir.
2)Şeker
Çok fazla şeker tüketmek sanma ki sadece dişlerin için zararlı. Karaciğer; yağ oluşturmak için meyve şekeri olarak adlandırılan fruktozu kullanır. Çok fazla rafine tüketmek ve yüksek miktarda fruktoz içeren mısır şurubu içeren gıdalar tüketmek karaciğer yağlanmasına ve hastalığına sebep olabilir. Bazı çalışmalar; kilolu olmasanız bile şekerinde alkol gibi karaciğer için zararlı olduğunu ortaya çıkardı. Gazoz, kola, hamur işleri gibi şeker eklenmiş gıdaları daha az tüketmen için bir neden daha.
3)MSG(Monosodyum Glutamat)
MSG lezzet vermesi amacıyla birçok paketlenmiş hazır ve hazır gıda içerisinde kullanılır. En çok bilinenler ise diyet kolalar ve cipslerdir. Paket üzerinde monosodyum glutamat yerine; "hidrolize bitkisel protein", "maya özü," ya da "soya ekstresi’’ gibi ifadelerle de karşılaşabilirsin. Hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar MSG’nin Alkole Bağlı Olmayan Yağlı Karaciğer Hastalığı’na (NAFLD) ve karaciğer iltihaplanmasına yol açabileceğini göstermiştir. Bilim adamları daha net bir tablo ortaya koymak için; insanlar üzerinde daha fazla araştırma yapılması gerektiğini düşünüyor.
4)Karakafes Otu(Merkep Kulağı)
Karakafes otu halk arasında merkep kulağı olarak da bilinir. Yapraklarındaki bir kimyasal madde sayesinde şişkinliği azaltır, cilde sağlık ve ışıltı katar. İşte bu özellikleri nedeniyle bazı kremler içerisine eklenir. Ama karakafes otunda karaciğere zarar veren maddeler vardır. Bir tedavi sürecinde ard arda en fazla 10 gün ve 1 yıl içerisinde toplamda 6 haftadan fazla ilacı kullanmayın. Tahriş olmuş cilde ya da yara üzerine kesinlikle uygulamayın.
5)Bitkisel Supplementler
Etiketin üzerinde doğal yazması zararsız olduğu anlamına gelmez. İçeriğini mutlaka incelemek gerekir. Kava kava; menopoza sürecinde ortaya çıkan semptomları hafifletmek ve rahatlamak için tüketilen bir bitkidir. Bazı çalışmalar bu bitkinin karaciğer yetmezliğine sebep olduğu göstermiştir. Bazı ülkeler tarafından yasaklanmıştır.
6) Çok Fazla A Vitamini Tüketmek
A vitamini yumurta, sütün dışında sarı, kırmızı ve turuncu renklerdeki taze meyve ve sebzelerden alabilirsin. Kemikleri güçlendirmek ve bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek için A vitamini içeren supplementler üretilmiştir. Fakat yüksek miktarda A vitamini almak karaciğer için toksiktir. Bir gün içerisinde 10,000 IU dan daha fazla A vitamini tüketmeyin.
7)Antidepresanlar
Bazı antidepresanlar karaciğere zarar verebiliyor. Hatta birkaç gün bile onları almak karaciğer için zararlı olabiliyor. Bazı durumlarda hasar ölümcül olabilir. Yaşlı kişiler ve farklı birçok ilaç tüketen kişiler yüksek risk altındadır. Çünkü zaten karaciğer hasar görmüş durumdadır.
8)Trans Yağlar
Yağların yüksek sıcaklıklarda sürekli olarak ısıtılması ve kızartılması ile trans yağ türü oluşumu gözlenir. Hazır gıda besinlerinde, margarinlerde, işlenmiş yiyeceklerde, ticari kızartma yağlarında oldukça fazla trans yağ tüketilmektedir. Trans yağlar; sıvı bitki yağlarının hidrojen ile ısıtılması sonucu oluşan yağlardır. Trans yağlardan zengin beslenme sadece bel çevrende artan yağ dokusuyla sonuçlanmaz. Aynı zamanda karaciğer hastalığına yakalanma riskini de ciddi oranda artırır. Yapılan bir araştırmada trans yağlardan zengin fastfood tarzı bir beslenme ile farelerde 4 ayın sonunda karaciğer hasarı görüldü.
9)Steril Olmayan Dövmeler
Dövme ya da piercing yaptıracağınız mekan lisanslı, sterilize ekipman kullanan ve temiz olmalı ki Hepatit C olma riskiniz olmasın. Hepatit C virüsü enfekte bir kişinin kanıyla yayılır ve yaşam boyu devam eden ciddi karaciğer hasarına eden olur. Dövme yaparken kullanılan ekipman mutlaka sterilize olmalı.
