20 yaş dişlerinden ne zaman ve neden kurtulmalıyız?

• 20 yaş dişi nedir?

Ağız boşluğundaki diş dizisinin en sonunda yer alan ve akıl dişi olarak da adlandırılan dişlerdir.
20 yaş dişleri; 7 yaşında oluşumuna başlar ve 25 yaşına dek oluşumunu tamamlarlar. Radyografilerde 9 yaşında ‘’tomurcuk’’ halinde görülmeye başlayan 20 yaş dişleri; 14 yaşında kuron denilen üst kısmın oluşumunu tamamlar. 16 yaşında kök oluşumu kısmi olarak tamamlanır. Bu dönemden itibaren çene gelişimi ile paralel olarak 20 yaş dişi kendine ağız  içerisinde bir yer arayışına başlar. Bu yer arayışında 20 yaş dişi ya kendine bir çıkış yolu bulup ağız içerisine sürmeyi başarır, ya da umutsuzca farklı bir yöne doğru çıkış yolu yaratmaya çabalar. Uygun bir çıkış yolu bulamayan 20 yaş dişi problemleri ise genellikle bu çıkış yolu arama süresince çıkarırlar ve müdahele edilmediği müddetçe istikrarlı bir şekilde sorun yaratmaya devam ederler.

• 20 yaş dişleri neden normal seyirde süremezler?

20 yaş dişlerinin sürememe sebeplerini kısaca özetleyebiliriz.
1) Diş genişliğinin fazla, fakat çenedeki genişliğinin az olması.
2) Dişin sürmesi sırasında anatomik veya patolojik farklı bir engel ile karşılaşması.
3) Çeşitli kuron ve kök malformasyonları
4) Kalıtsal etkenler
5) Uzun süreli kronik iltihaplanmalar
6) Yandaki dişin yapı veya dizi bozukluğu nedeniyle oluşturduğu baskı

• Hangi 20 yaş dişi çekilmeli?

Şüphesiz ki her 20 yaş dişi çekilmemelidir. Sorun yaratan ve/veya sorun yaratabilecek 20 yaş dişleri ise çekilmelidir. Ne yazık ki 20 yaş dişleri çoğunlukla sorun yaratırlar.

• 20 yaş dişleri hangi sorunlara yol açabilirler?

1) 20 yaş dişlerinin en sık yol açtığı sorun yarı gömük pozisyonda iken üzerini kısmi olarak örten yumuşak dokunun enfekte olmasıdır. Buna ‘perikoronit’ denir. Alt çeneden boyuna, üst dişlere, üst dişlerden kulağa ve hatta şakaklara kadar uzanan bir ağrı ile karakterizedir.
2) 20 yaş dişleri önlerinde yer alan 2.büyük azı dişlerinin çevresindeki diş eti ve kemik dokusundada enfeksiyona yol açarak 2. Büyük azı dişlerine zarar verebilirler.
3) Zaman zaman öndeki 2.büyük azı dişine yaslanarak  çürüğe neden olurlar.
4) 20 yaş dişleri önlerindeki 2.büyük azı dişin köklerine de zarar vererek rezorpsiyona yol açabilirler.
5) Özellikle dişsiz ağızlarda protez kullanımına bağlı olarak erüpte olurlar ve protez kullanımını engellerler.
6) 20 yaş dişlerinin oluşumunda kaynağını aldığı foliküler yapı zaman içersinde kistik veya tümoral oluşumlara neden olabilir.
7) Özellikle çene eklemi ile ilgili şikayetlerin büyük çoğunluğunun kaynağı 20 yaş dişlerinin sürme sırasında oluşturduğu baskıdan kaynaklanmaktadır.
8) Ortodontik tedavinin başarısını olumsuz etkilerler.
9) Alt çenede ön ve arka dişlerde çapraşıklık yaratabilirler. Sürmekte olan yirmi yaş dişinin, önündeki dişleri itekleme gücü yüksektir. Bu durumda ön dişler en fazla etkilenerek sıralanmaları bozulabilir.
10) Atipik ağız kokularının nedeni sıklıkla 20 yaş dişleridir.

• 20 yaş dişi çekimi ağrılı bir işlem midir?

Uygun ve doğru lokal anestezi ile 20 yaş dişi çekimi sırasında ağrı duymazsınız. 20 yaş dişi çekimi diğer diş çekimlerinden farklıdır. ‘Diş çekimi’  kulağa ürkütücü ve travmatik bir işlem gibi gelse dahi bir uzmanı bir hekim ve doğru teknikler ile zor bir işlem olmaktan çıkar.
Diş çekiminden korkan ve diş hekimi fobisi olan hastalarımıza ise sedasyon veya genel anestezi altında bu işlemi uygulayabilmekteyiz. Bu sayede hastalar işleme dair hiçbir şey hatırlamamakta ve konforlu bir cerrahi hizmeti almış olmaktalar.

• 20 yaş dişi çekimi sonrası yapılması gerekenler nelerdir?

20 yaş dişi çekiminde sonra doktorunuzun verdiği reçeteyi uygulamanız oldukça önemlidir. Bu reçete uygulanarak olabilecek ağrının önüne geçilebilir. Eğer cerrahi bir çekim gerçekleşmiş ise ilk gün buz tatbiki yapılması faydalı olur. İşlem sonrası özellikle ilk gün çok sıcak olmayan yiyecekler tüketilmesi. Ağız çalkalama ve tükürme gibi hareketlerden kaçınılmalıdır. 20 yaş dişi çekimi sonrası ağız bakımına her zamankinden daha fazla özen göstermemiz gerekmektedir.