Bu dişler 17–25 yaşları arasında sürüdüğü için 20 yaş dişi de denmektedir. Tüm vücudun beslenmeye en çok ihtiyaç duyduğu yaş döneminde sürmeleri, çene arkında yeterli yer bulamamaları ve diş arkının en sonunda bulundukları için yeteri kadar temizlenememelerine bağlı olarak 20 yaş dişleri genellikle sorunlu dişlerdir. Çeşitli nedenlerle çene kemiği içinde kalarak süremeyen dişler gömük dişlerdir. Diğer dişler de gömük olabilir. Ancak gömük diş denince ilk olarak akıla gelen 20 yaş dişleridir.
|
Yirmi Yaş Dişi Neden Çekilir?
Çürük: Dişin sürmesi sırasında oluşan yuvada tükürük, bakteri ve yiyecek artıkları birikirse dişte çürük oluşturabilir ve yanındaki dişi de tehdit edebilir. Bunları erken fark etmek zordur. Çürük oluşursa bu dişlerde ve çevre dokularda enfeksiyona ve apseye neden olabilir.
Dişeti Apsesi(Perikoronitis): Bir kısmı sürmüş dişlerde, dişin üzerinde kalan diş eti çiğnemeye bağlı olarak ezilir, iltihaplanır. O bölgede ağız kokusuna, ağrıya ve şişliğe neden olur. Bazen ağız tam olarak açılamaz veya ağız tamamen açılamayabilir. Zamanında ve yeterli girişim yapılmazsa lenfler aracılığı ile iltihap yanak ve boyun bölgesine de yayılabilir.
Basınç Ağrısı: Sürme sırasında 20 yaş dişleri komşu dişlere de baskı yapıp o bölgede basınç ağrısına neden olabilir. Hatta yandaki dişte aşınmaya neden olabilir.
Ortodontik Amaçlı: Yer darlığı nedeniyle oluşan çapraşıklıklarda diğer dişlere yer açmak ve tedavinin geri dönüşünü önleyebilmek için 20 yaş dişleri çekilebilir. Protezle İlgili Sebepler: Protez planlaması yaparken bazen sorun yaratabilecek 20 yaş dişlerinin çekilmesi gerekebilir. Kist Oluşumu: Gömülü dişlerin çevresinde kistik oluşumlar görülebilir. Bu oluşumlar büyüyüp kırıklar olabilecek kadar kemiği zayıflatabilir. Böyle durumlarda yirmilik dişlerin çekimi geciktirilmeden yapılmalıdır. |
Çekim Sonrası Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
• Ağrı, enfeksiyon veya kanama gelişmemesi için yara yeri ile oynanmalıdır.
• Çekim sonrası hafif bir ağrı normaldir, anestezi etkisi geçmeden aspirin harici bir ağrı kesici kullanabilir (Aspirin kanamayı arttırır).
• Çekim sonrası ilk 24 saat o taraf ile çiğneme yapılmamalıdır.
• 2 gün boyunca aşırı sıcak (kanamayı arttırır) aşırı soğuk (iyileşmeyi geciktirir) gıdalar ve içecekler tüketilmemelidir. Yara tam iyileşinceye kadar yumuşak gıdalar tüketilmeli, bol bol su içmelidir.
• Çekim sonrası 3 gün sigara içilmemelidir (Aslında hiç içmemek en doğrusu). Sigara, sıcaklığı, ortama yaydığı zehirli maddeleri ile iyileşmeyi bozmaktadır. Ayrıca sigara içerken ağızda oluşan vakum nedenli ile çekim yerinden sürekli kanama olmaktadır.
• Eğer çekim yerine dikiş atılmamışsa steril gazlı bezle çekim sonrası 20–30 dakika tampon yapılmalıdır. Pıhtı oluşana kadar tampon ağızda tutulmalıdır. Kanama devam ediyorsa yeni bir tampon konulmalıdır. Tamponun sık değiştirilmesi kanamayı arttırır.
• Operasyon sonrası yüzde şişme ihtimaline karşılık bölgeye soğuk tampon uygulanır.
• Çekim sonrası ilk 24 saat içinde dişler fırçalanmamalı. İkinci gün sadece çekim yeri dışındaki bölgeler fırçalanmalıdır.
• Gerek görülürse uygun gargaralar kullanılabilir.