Polikistik Over Sendromu
PCO doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluktur. % 6-8 oranında görülür. İlk kez 1935 yılında Stein ve Leventhal tarafından 7 vakalık bir çalışmayla bildirilmiştir. Aradan geçen 78 yılda PCO da önemli gelişmeler kaydedilmiştir. PCO tanısı koymak için biyokimyasal ve klinik olarak bazı kriterlerin bulunması gerekir. En son yapılan çalışmalarla aşağıdaki kriterlerden en az ikisi varsa PCO tanısı konulabileceği bildirilmiştir.
1-Seyrek adet görme ve yumurtlama olmaması
2-Klinik veya laboratuar bulgularıyla hiperandrojenizm bulguları olması (erkek tipi kıllanma veya kanda androjen seviyesinin artması )
3-Ultrasonografide polikistik over saptanması
PCOS yumurtlama olmaması nedeniyle oluşan kısırlık sebebidir. Tip 2 diyabet, kanda yağ seviyesi bozuklukları, kardiyovasküler hastalıklar ve endometrium kanseri gibi uzun dönem sağlık riskleri taşıdığı için önemli bir sağlık problemidir.
PCO puberte döneminden beri karşımıza çıkabilir. Düzensiz,seyrek adet kanaması, kıllanma, akne, ciltte yağlanma, kısırlığa sebep olabilir. Ayrıca bu tabloya obesite eşlik edebilir. PCOS lu vakaların % 20 sinde adetler düzenli olabilir. Obesite % 40-60 ında vardır. Kanda LH/FSH oranında artış vardır. %25-60 olguda insülin direnci ve kan insülin seviyesinde artış olur. PCOS li hastaların ultrasonografi incelemesinde yumurtalıklarda 2-9mm çaplı 12 ve daha fazlafollikül vardır veya over volümü 10 ml.üstündedir. PCOS olan hastaların bulguları hipofiz ve adrenal bez hastalıklarıyla karıştırılabilir.
PCOS olan kadınları uzun vadede şu riskler beklemektedir;
-İnsülin direnci,Tip 2 diyabet
-Yüksek tansiyon
-Dislipidemi
-Kalp rahatsızlıkları
-Kısırlık
-Endometrial hiperplazi (rahim iç tabakası kalınlaşması )
-Endometrial ca (rahim kanseri)
Tedavi evli kadının çocuk istemi olup olmamasına göre değişir. Çocuk sahibi olmak istemiyorsa adetler düzenlenir. Kıllanma tedavisi yapılır. Kilo problemi halledilmeye çalışılır. Çocuk sahibi olmak isteyenlerde insülin direnci engellenir, yumurtlama olması sağlanır. Yumurtlatıcı ilaçlarla % 80 yumurtlama sağlanır ve % 40 ıda çocuk sahibi olur.