Günümüzde Tüp Bebek ve Genetik bilimindeki ilerlemeler ,sadece sağlıklı değil , mükemmel embriyo seçimini amaçlayarak hızla ilerlemektedir. Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) adı verilen bu yöntem, dünyada ilk defa 1989 yılında İngiltere’de kalıtsal bir hastalığı ayırt etmek için PCR yöntemi uygulanarak kullanılmıştır.
1989 ‘dan günümüze kadar , hızla ilerleyen gen teknolojisi ve Tüp Bebek yöntemleri ile günümüzde eskiye göre çok daha kısa bir sürede tüm kromozomların incelenmesi mümkün olmuştur. Başlangıçta hücre düzeyinde yapılan incelemelerin yerini moleküler düzeye kadar inen inceleme yönteml eri almıştır.
Eskiden embriyoların dondurularak uzun süre sonuç beklenmesini gerektiren yöntemler kullanılırken günümüzde Array Karşılaştırmalı Genetik Hibridizasyon ( aCGH) ve NGS gibi DNA miktarındaki değişiklikleri saptayan yeni moleküler yöntemler kullanılarak sonuçlar 12-24 saat gibi kısa sürelerde alınmaktadır. Günümüzde kapsamlı kromozom analizi ile 23 çift kromozomun tamamı taranabilmektedir.Tüm bu gelişmeler ,ileri yaş ve çok sayıda Tüp Bebek başarısızlığı olan çiftlerin sağlıklı çocuk sahibi olmasını kolaylaştırmıştır.
Eskiden embriyonun erken döneminde alınan biopsilerin yerini günümüzde 5. Gün alınan trofektoderm biopsileri almıştır. Embriyo gelişimine zarar verme ihtimali daha az olan bu yöntemle daha güvenilir sonuçlara kısa zamanda gidilmekte ve yanılma payı daha az olmaktadır.
PGT Önerilen Durumlar;
Genetik veya kalıtsal hastalık taşıyan çiftler
Önceden genetik hastalık taşıyan çocuk sahibi olan çiftler
Hasta çocukları için uygun doku tiplemesi olan verici olabilecek çocuk isteyen çiftler. (Talasemi , bazı lösemiler vb gibi hastalıklarda kemik iliği , kan vericisi olabilecek kardeş için tedavi amaçlı)
Genetik hastalıklara yatkınlık sebebiyle sağlıklı gebelik elde etmek için.
Kromozom anormalliği olan veya daha önce kromozomal anomalili gebelik öyküsü olanlar,
Tekrarlayan Gebelik kayıpları
İyi embriyo transferine rağmen ,ikiden fazla Tüp bebek başarısızlığı varlığında
Anne yaşı 37 nin üzerindeyse kromozomal yapı ve sayı anormalliği ihtimali artacağından PGT ile kromozomal yapısı normal ( Euploid) embriyo seçmek Tüp Bebek başarısını artırmaktadır.
Kromozom sayı bozuklukları olan (Anöploidili ) embriyolar rahim duvarına sağlıklı tutunamayacağından gebelik gerçekleşmez veya düşükle sonuçlanır. Bu doğanın bir çeşit kendini koruma mekanizmasıdır.
Bu mekanizma olmasaydı sakat doğan çocuk oranı şimdi olduğundan çok daha fazla olurdu . Bunun istisnası olan ve canlı doğumla sonuçlanan (Trizomi21), Down sendromu, (Trizomi 18 ) Edward s sendromu ve (Trizomi 13 )Patau sendromu gibi anomalilerin tanınması çiftlerin sağlıklı çocuğa sahip olması yönünden önem taşımaktadır. Gebelik sırasında da teşhisi mümkün olabilen ve yaşamla bağdaşan bu anomaliler, çiftleri gebeliği sonlandırma veya devam ettirme kararı arasında ikilemde bırakarak, yoğun , duygusal ve vicdani yük ve sıkıntılara neden olmaktadır. Kadın yaşının ilerlemesi ile kromozom anomali (anöploidi ) arttığı için gebelik ihtimali ve sağlıklı doğum ihtimali azalır, PGT ile sağlıklı embrio seçimi eve sağlıklı bebek götürme oranlarını artırmaktadır.
Tek Gen Hastalığı bulunan çiftlerde sağlıklı embriyo seçilmesi amacıyla ,önce genetik tanımlama çalışmaları (Mutasyon Analizleri) , ardından Tüp Bebek tedavisi ve son olarak PGT ile seçilen sağlıklı embriyoların transferi yapılmaktadır.
Aşağıdaki Tek Gen Hastalıklarında PGT ile sağlıklı embrio seçimi yapılabilmektedir.
Achondroplasia
Adenosine Aminohydrolase Deficiency (ADA)
Adrenoleukodystrophy (X-Linked ALD)Agammaglobulinemia, X-linked, Type 1
Alopecia Universalis Congenita; ALUNC
Alpers Syndrome
Alpha 1
Antitrypsin Deficiency
Alport Syndrome X-Linked
Alzheimer Disease, Early-Onset Familial
Amyloidosis I, Hereditary Neuropathic
Androgen Insensitivity Syndrome
Aneuploidies by STR Genotyping
Angioedema, Hereditary
Argininosuccinic Aciduria (ASL)
Ataxia-Telangiectasia
Basal Cell Nevus Syndrome (Gorlin Syndrome)
Beta-Hydroxyisobutyryl CoA Deacylase deficiency (HIBCH deficiency)
Blepharophimosis, Ptosis, and Epicanthus Inversus (BPES)
Blood Group – Kell Cellano System
Brachydactyly, Type B1; BDB1
Brain Tumor, Posterior Fossa of Infancy, Familial
Breast/Ovarian Cancer, Hereditary, BRCA1
Breast/Ovarian Cancer, Hereditary, BRCA2
Canavan Disease
Cardioencephalomyopathy (COX2 Deficiency, SCO2)
Cardiomyopathy, Hypertrophic familial (CMH4)
Ceroid Lipofuscinosis, Neuronal 2, Late Infantile (Batten)
Charcot Marie-Tooth Disease, Axonal, Type IIE
Charcot Marie-Tooth Disease, Demyelinating, Type IA (CMTIA)
Charcot Marie-Tooth Disease, Demyelinating, Type IB (CMTIB)
Charcot Marie-Tooth Disease, Type 2B (CMT2B)
Charcot Marie-Tooth Disease, Type X-Linked, 1 (CMTX1)
Chondrodysplasia Punctata 1, X-Linked Recessive; CDPX1
Choroideremia (CHM)
Citrullinemia, classic
Cohen syndrome (COH1)
Complex IV Deficiency (Leigh Syndrome, SURF1)
Congenital Adrenal Hyperplasia (CAH)
Congenital Nephrotic syndrome
Connexin 26(Auto Recessive Non-Syndromic Sensoneural Deafness)
Crouzon Syndrome (Craniofacial Dysostosis)
Currarino Triad
Cystic Fibrosis (CF)
Cystinosin (CTNS)
Darier-White Disease (DAR)
Desmin Storage Myopathy
Diamond-Blackfan Anemia
Dyskeratosis Congenita, X-Linked
Ectodermal Dysplasia 1, Anhidrotic (ED1)
Ectodermal Dysplasia, Hypohidrotic , Autosomal Recessive (EDAR)
Ehlers-Danlos Syndrome, Type IV, Autosomal Dominant
Emery-Dreifuss Muscular Dystrophy, Autosomal Dominant
Emery-Dreifuss Muscular Dystrophy, Autosomal Recessive
Emery-Dreifuss Muscular Dystrophy, X-Linked
Epidermolysis Bullosa Dystrophica, Pasini
Epidermolysis Bullosa (PLEC1, LAMB3, COL7A1)
Epileptic Encephalopathy, early infantile (CDKL5)
Epiphyseal Dysplasia, Multiple, 1 (EDM1)
Exudative Vitreoretinopathy, Familial, Autosomnal Dominant
Fabry Disease
Facioscapulohumeral Muscular Dystrophy
Familial Adenomatous Polyposis
Familial Amyloid Polyneuropathy
Familial Dysautonomia (Riley-Day Syndrome, DYS)
Familial Hemophagocytic Lymphohistiocytosis
Familial Mediterranean Fever
Fanconi Anemia A
Fanconi Anemia C
Fanconi Anemia E
Fanconi Anemia F
Fanconi Anemia G
Fanconi Anemia J
Fragile Site Mental Retardation 1
Fragile-X A Syndromes (FMR1)
Fragile-X E Syndrome
Friederich Ataxia 1 (FRDA)
Galactosemia
Gangliosidosis, GM2 (Hex A)
Gangliosidosis, Type 1 (GM1)
Gaucher Disease, Type 1
Geroderma Osteodysplastica
Glucose transport defect, blood brain barrier (GLUT1)
Glutaric Aciduria, Type I
Glutaric Aciduria, Type II
Glycogen Storage Disease, Type II
Granulomatosis, Chronic
Hemoglobin–Alpha Locus 1; HBA1
Hemoglobin–Beta Locus;HBB
Hemophilia A
Hemophilia B
Hereditary Multiple Exostoses, (HME)
Hereditary Nonpolyposis Colorectal Cancer (MSH2, MLH1)
HLA + Diamond-Blackfan Anemia; DBA
HLA + FANCD2
HLA + FANCI
HLA + Myotonic Dystrophy
HLA + Ectodermal Dysplasia, Hypohidrotic, Immune Deficiency
HLA + FANCF
HLA + FANCJ
HLA + Hemoglobin–Beta Locus; HBB
HLA + Krabbe +Aneuploidy
HLA + Sickle Cell Anemia
HLA + PKD1 + Aneuploidy
HLA Matching Genotyping
HLA + Adrenoleukodystrophy
HLA + FANCC
HLA + FANCA
HLA + Immunodeficiency with Hyper-IgM, Type 1; HIGM1
HLA + Wiskott-Aldrich Syndrome; WAS
Holoprosencephaly (SHH)
Hoyeraal-Hreidarsson Syndrome (HHS)
Huntington Chorea
Hydrocephalus, X-Linked (L1CAM)
Hyperglycinemia, nonketotic (NKH)
Hyperinsulinemic Hypoglycemia, Familial, 1;HHF1
Hypertrophic Cardiomyopathy
Hypophosphatasia (Infantile)
Hypophosphatemia, X-Linked (PHEX)
Ichthyosis Congenita, Harlequin Fetus Type
Ichthyosis Follicularis Atrichia, Photophobia Syndrome
Ichthyosis Lamellar
Immunodeficiency with Hyper-IgM, Type 1
Incontinentia Pigmenti (IP)
INI1 Gene Mutation, Rhabdoid Tumors of the Brain
Ipex, X-Linked (FOXP3)
Isovaleric Acidemia; IVA
Kallmann Syndrome
Kell Blood Group Compatibility
Krabbe Disease
Li-Fraumeni Syndrome (Mutations in p53 Gene)
Loeys-Dietz Syndrome, Type 2B; LDS2B
Long-Chain Hydroxyacyl-CoA Dehydrogenase (LCHAD)
Marfan Syndrome
Medium-Chain ACYL-CoA Dehydrogenase Deficiency (MCAD)
Metachromatic Luekodystropy
Metaphyseal Chondrodysplasia, Schmid Type; MCDS
Metaphyseal Dysplasia
Methacrylic Aciduria
Methylenetetrahydrofolate Reductase Deficiency (MTHFR)
Microcoria-Congenital Nephrosis Syndrome
Microtubule-associated Protein 7; MAP7
Migraine, Familial Hemiplegic, 1;FHM1
Mucopolysaccharidosis Type 1H (Hurler Syndrome)
Mucopolysaccharidosis Type II (Hunter’s Syndrome)
Mucopolysaccharidosis Type IVA (Morquio Syndrome A)
Mucopolysaccharidosis Type V1 (Maroteaux-Lamy Syndrome)
Multiple Endocrine Neoplasia, 1(MEN1)
Multiple Endocrine Neoplasia, Type IIA; MEN2A
Multiple System Tauopathy
Muscular Dystrophy, Duchenne Type (DMD)
Muscular Dystrophy, Becker Type (BMD)
Myopathy, Myofibrillar, Desmin-related
Myotonic Dystrophy (DM1)
Myotubular Myopathy. X-Linked
Neimann Pick Disease
Nephrosis, Congenital (LAMB2, NPHS1)
Neonatal Epileptic Encephalopathy (PNPO gene)
Neurofibromatosis Type 1
Neurofibromatosis Type 2
Neuropathy, Hereditary Sensory and Autonomic, Type III; HSAN3
Norrie Disease
Ocular Albinism, Type 1; OA1; X-linked
Oculocutaneous Albinism Type 1
Oculocutaneous Albinism Type 2
Omenn Syndrome
Optic Atrophy
Ornithine Carbamoyltransferase (OTC) Deficiency
Ornithine Transcarbamylase Deficiency, due to Hyperammonemia
Osteogenesis Imperfecta
Osteopetrosis, Malignant, Autosomal Recessive
Pancreatitis, Hereditary; PCTT
Pelizaeus-Merzbacher Disease
Peutz-Jeghers Syndrome; PJS
Pfeiffer Syndrome
Phenylketonuria
Polycystic Kidney Disease Autosomal Dominant Type 1
Polycystic Kidney Disease Autosomal Dominant Type 2
Polycystic Kidney Disease Autosomal Recessive ARPKD
Popliteal Pterygium Syndrome
Progressive Familial Intrahepathic Cholestasis
Propionic Acidemia
Retinitis Pigmentosa
Retinoblastoma
Rett Syndrome
Rhesus Factor Compatibility (RH Factor)
Sandhoff Disease
Sickle C Anemia (Hemoglobin SC Disease)
Sickle Cell Anemia (Hemoglobin SS Disease)
Smith-Lemli-Opitz Syndrome
Sotos Syndrome
Spinal Muscular Atrophy (SMA)
Spinocerebellar Ataxia Type 1
Spinocerebellar Ataxia Type 2
Spinocerebellar Ataxia Type 3, Machado-Joseph Disease (MJD)
Spinocerebellar Ataxia Type 6
Spinocerebellar Ataxia Type 7
Stickler Syndrome
Succinic Semialdehyde Dehydrogenase Deficiency
Surfactant Metabolism Dysfunction, Pulmonary, 3; SMDP3
Symphalangism Proximal (SYM1)
Tay-Sachs Disease (TSD)
Thrombotic Thrombocytopenic Purpura, Congenital; TTP
Torsion Dystonia (DYT1)
Treacher Collins Syndrome
Trifunctional Protein Deficiency
Tuberous Sclerosis Type 1
Tuberous Sclerosis Type 2
Tyrosinemia, Type 1
Ulnar-Mammary Syndrome; UMS
Van der Woude Syndrome;VWS
Vanishing White Matter Disease
Very Long Chain ACYL-CoA Dehydrogenase Deficiency (VLCAD)
Von Hippel-Lindau Syndrome (VHL)
Wiskott Aldrich Syndrome
Wolfram Syndrome
Wolman Disease
Zellweger Syndrome (PEX1 and PEX2)
