Tüp bebek uygulamalarında başarı şansını artırmak için, her sağlıklı kadında normalde ayda bir tane olan yumurta sayısını arttırmak gereklidir.Bu nedenle yumurtalıkları daha fazla sayıda (optimum 10 civarı) yumurta gelişmesine yönelik ilaçlar kullanılır. Yumurtalıkların ilaçlarla uyarılarak yumurta oluşumunun kontrollü olarak arttırılması için yapılan işlemlere "Kontrollü Ovaryen Hiperstimülasyon" denilmektedir. Kullanılan bu ilaçların tümüne ve uygulanma şekillerine verdiğimiz isim de "tedavi protokolü"dür.
Tüp bebek tedavi protokolü; hastanın yaşı, daha önceki tedavi öyküsü, daha önceki tüp bebek uygulamalarındaki sonuçlar, adetin 2. veya 3. günündeki muayene bulguları ve FSH,inhibin gibi bazı hormon düzeyleri ile belirlenir. Dolayısıyla her hasta için kullanılacak tedavi protokolü özel olarak seçilmelidir. Aynı yaştaki iki kadında farklı aynı tedavi protokolünü uyguladığınızda farklı sonuçlar elde edebilirsiniz. Dolayısıyla tedaviyi seçen ve uygulayan hekimin tecrübesi bu noktada önemli olmaktadır. Bazen bir hastanın özelliklerine göre seçtiğimiz ve uyguladığımız bir tedavi protokolü istediğimiz sonuçları vermeyebilir ki o zaman bir sonraki denemede bu durum da göz önünde bulundurularak yeni bir protokole geçmek gerekebilir. Yumurtalıkları uyarmada kullanılan ilaçların neredeyse tamamı enjeksiyonla kullanılmaktadır yani iğne tedavisi şeklindedir. Daha nadiren basit hap tedavileri kullanılabilir.Hatta bazı hastalarda hiç ilaç verilmeden yumurta gelişimini takip etmek daha uygun olur.
Tedaviye hazırlık dönemi sırasında 1-2 aylık doğum kontrol hapı kullanılabilir. Bu durum çocuk isteği içinde olan hasta için tezat gibi gelebilir.Doğum kontrol hapları bazı hasta gruplarında, daha sonra kullanılacak yumurtlama ilaçlarına yumurtalıkların vereceği cevabı düzenleyebilme etkisine sahiptir.
Doğal yollarla yumurta gelişimi sonrası beyin son bir hormon salgılayarak gelişen yumurtalık kistinin çatlamasına yol açar. Tüp bebek tedavisinde çok sayıda yumurta aynı anda geliştiği için bu hormonun erken salgılanma ihtimali daha fazladır. Dolayısıyla kistlerin çatlamasını engellemek için beyinden bu hormonun salgılanmasına yönelik kontrolün ele alınması gerekir. Bu tarz ilaçlar tedavinin belli dönemlerinde yumurtacı uyarıcı ilaçlarla beraber kullanılabilir. Bazen yumurta uyarıcı ilaçlara başlamadan 15-20 gün önce yani bir önceki ayda bu ilaçlara başlanır.
Tedavi protokolü süresince yumurtalıklardaki gelişen folliküler (yumurtalar) sık aralıklarla yapılan ultrasonografi (folikülometri) ve hormonal incelemelerle takip edilir. Tüm bulguları değerlendirerek yumurta toplama için en uygun gün belirlenir.
Yeterli büyüklüğe erişen folliküllerdeki yumurtaların olgunlaşması için farklı bir ilaç belirtilen saatte uygulanır ve 34 - 36 saat sonrasında yumurta toplama işlemi yapılır.
Ortalama % 10 kadında işlemin, yetersiz yumurta gelişimi, erken yumurtlama, hormonlarda istenmeyen değişiklikler gibi çeşitli nedenlerle yumurta toplama aşamasından önce sonlandırılması gerekebilir.
