Dünya obezite cerrahisi derneği (International Federation Surgery of Obesity:IFSO)’nin açıkladığı ve tüm dünyada kabul gören kriterlere göre Vücut kitle indeksinin 30 Kg/m2 nin üzerinde olması durumu şişmanlık olarak kabul edilmektedir. Bu indeks vücut ağırlığının boyun metre cinsinden karesine bölünmesi ile elde edilir. Örneğin 110 kg ağırlığında ve 170 cm boyunda olan bir kimsenin vücut kitle indeksi şu şekilde hesaplanır.
1.7x1.7= 2.89
110/2.89= 38.1 Kg/m2
Vücut kitle indeksi’ne göre bireyler şu gruplara ayrılabilir.
Normal Kilolu…………………….. 18-25 Kg/m2
Fazla kilolu…………………………...25-30 Kg/m2
Şişman…………………………………….30-40 Kg/m2
ölümcül şişmanlık………………………. 40-50 Kg/m2
Süper Şişman…………………………. 50-60 Kg/m2
Süper-Süper Şişman………………. 60 Kg/m2’ den fazla
Hormonal bir bozukluğa bağlı olmayan obezite tedavi edilmelidir. Şişmanlığın ortalama insan yaşamını 10 yıl kısalttığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Üstelik Sosyal yaşam ve öalışma yaşamını olumsuz etkilediği de bir gerçektir.
şişmanlık her zaman aşırı beslenmeye mi bağlıdır?
şişmanlık bazen hormonal bozukluklara bağlı olarak ta oluşabilmektedir. Özellikle böbrek üstü bezi veya hipofiz bezi kaynaklı sebeplerle kortizol hormonunun aşırı sağgılanmasına bağlı olarak tipik görüntüsü olan ve vğcudun bazı bölgelerinde aşırı yağlanmaya sebep olan Cushing Hastalığı obeziteye sebep olmaktadır. Yine kanda tiroid bezi hormonlarının azlığıyla ortaya çıkan hipotiroidi Şişmanlığa neden olabilmektedir. Bu hastalıkların neden olduğu obezite çok az bir hasta grubunda karşılaşılmaktadır. Şişmanlık tedavisi için baş vuran hastaların tamamına yakında kanıtlanmış bir hormonal bozukluk görülmemektedir.
Şişmanlığın ameliyat dışı tedavileri Varmıdır?
Şişmanlık tedavisinde ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri, beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, akupunktur uygulanması gibi tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Bu tedavi yöntemlerinin kalıcı ve etkili kilo kaybı sağlama oranı % 3-4 oranındaki kişilerde başarılı olabilmektedir ve büyük oranda başarısız denemelerden öteye gidememektedir. Özellikle ölümcül şişmanlık ve da ha üstü kilolarda başarısızlık daha da artmaktadır.
Şişmanlığın Cerrahi tedavisinde hangi yöntemler uygulanmaktadır?
Diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda şişmanlığın ameliyat ile tedavi yöntemleri başlıca seçenek olmaktadır. Pek çok ameliyat yöntemi olmasına karşın günümüzde sıklıkla Sleeve Gastrektomi (Tüp Mide) ve Roux-N-Y Gastrik By Pass (Mide By Pas’ı) en çok uygulanan yöntemlerin başında gelmektedir. Bu iki yöntemin birbirlerine üstün oldukları bazı tarafları vardır. Sleeve Gastrektomi Teknik olarak da ha kolay bir yöntem olmasına karşın, uzun dönem sonuöları konusunda yeterli bilgi yoktur. Hasta tekrar kilo alırsa Gastrik by pass yapılması gerekir. Gastrik by pass ise teknik olarak da ha zor, da ha riskli bir ameliyat olmakla birlikte uzun dönem etkinliği kanıtlanmış bir yöntemdir. Hangi yöntemin uygulanacağı hasta ile cerrahın birlikte vereceği karara bağlı olmalıdır.
Diğer cerrahi tedavi yöntemleri arasında Laparoskopik Ayarlanabilir Gastrik Bant (LAGB),Fobi Poş Uygulaması, Gastrik Plikasyon, Mini Gastrik By Pass, Bilio Pankreatik Diversiyon, Bilio Pankreatik Diversiyon+Duodenal Switch gibi yöntemler bulunmakla beraber nadiren uygulanmaktadırlar. LAGB önceki yıllarda ülkemizde en çok uygulanan yöntemlerde olmakla birlikte bant ile ilgi sık sorunlar yaşanması sbeiyle artık nadir uygulanan bir cerrahi yöntemdir.
