Sınav Kaygısı Nedir?
Ülkemizde öğrenciler okula başladıkları ilk andan itibaren sınav sistemiyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Kimi öğrenciler için sınav, eğitimin doğal bir sürecidir. Kimi öğrenciler için ise gerçekçi olmayan düşüncelerin neden olduğu yoğun kaygı dönemidir. Başarısız olma korkusu olarak adlandırılan sınav kaygısı, sınav esnasında sahip olunan bilginin istenilen şekilde kullanılamamasına neden olan ve başarının düşmesine yol açıp yoğun baskı uyandıran duygulanımdır. Son yapılan araştırmalar öğrencilerin en az %30’unun sınav kaygısı yaşadığını ve kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha kaygılı olduğunu ortaya çıkartmıştır.
Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir?
Sınavdan birkaç gün önce ortaya çıkabilen belirtiler, sınav günü yaklaştıkça artar ve sınav esnasında en yoğun haliyle yaşanır. Bu belirtiler şu şekildedir; kalp çarpıntısı, terleme, titreme, kusma, mide bulantısı, karın ağrısı, huzursuzluk, sinirlilik, uykusuzluk, konsantrasyon güçlükleri, unutkanlık, öğrendiklerini aktaramama, bilgileri anlamada güçlük çekme gibi olabilmektedir.
Sınav Kaygısı Yaşayan Öğrencilerin Düşünce Kalıpları Nasıldır?
“Ailemi hayal kırıklığına uğratacağım”, “Bu sınav hayatta başarılı olmamın tek yolu”, “Sınav çok zor olacak”, “Arkadaşlarım gibi ilk seferde anlayamıyorum”, “Öğretmenlerimin gözünden düşeceğim”, “Sınavda her şeyi unutacağım”, “Asla zamanı yetiştiremeyeceğim” gibi abartılmış ya da gerçekçi olmayan düşünme biçimleri görülmektedir.
Sınav Kaygısına Neden Olabilecek Faktörler Nelerdir?
Mükemmeliyetçi ve rekabetçi kişilik yapısına sahip olan ve kendisinden abartılmış başarı beklentisi içinde olan öğrencilerde gerçekçi olmayan sınav algısı oluşabilmektedir. Stres eşiği düşük olan ve kaygıyla baş etme stratejileri geliştirmekte zorlanan öğrencilerde de sınav kaygısı görülebilmektedir. Öğrencinin ailesiyle ya da arkadaşlarıyla problemler yaşaması da sınav performansını etkilemektedir. Ailenin başarı hırsı ve çocuğun yapabileceğinden daha fazla başarı beklemesi ve bu başarıyı gerçekleştirmeleri için çocuk üzerinde zorlayıcı ve baskıcı bir tutum sergilemesi sınav kaygısına neden olabilmektedir.
Sınav Kaygısıyla Nasıl Çalışmaktayız?
İşlevsel olmayan düşünce kalıplarını değiştirmek, ailenin ve öğrencinin gerçekçi beklentilerini ortaya çıkartmak, kaygıyla başa çıkabilme stratejileri geliştirmek, yaşamındaki stres faktörlerini ortaya çıkartmak, gevşeme egzersizleri, nefes egzersizleri, dikkati odaklama çalışmaları, imgelem egzersizleri ve güvenli yer çalışması gibi bir çok psikoterapi tekniği kullanılarak kaygının kişi için ideal bir düzeye getirilmesi amaçlanmaktadır.
