Spiral veya rahim içi araç (RİA), günümüzde en çok tercih edilen geri dönüşümlü bir doğum kontrol aracıdır. İntrauterin alet (IUD) olarak da adlandırılır. Metalden yapılan ya da hormon içeren türleri olan bükülebilir plastik araçlardır. Hormon içeren rahim içi araçlarda bulunan progesteron hormonu yavaş salınımlı olup servikal mukusu kalınlaştırarak ve endometriumu incelterek gebeliğe engel olur. Bakır salan RİA'lar spermin uterin kaviteye ulaşmasına engel olur. Bakırlı, gümüşlü, altın merkezli RİA'lar da mevcuttur.
RİA tipleri:
Bakır içeren RİA tipleri:
- Nova T,
- Cupper T 380 A,
- Multiload 375
Hormon salan RİA tipleri:
- Progestasert (ülkemizde yok),
- MİRENA -beş yıl etkin
RİA Uygulaması: Bu konuda iyi eğitim almış doktorlar tarafından kolaylıkla rahim içine steril şartlarda takılır ve çıkartılabilir.
Uygulamadan sonra görülen yan etkileri: Uygulamadan hemen sonra ağrı, rahim kasılması görülebilir, geç dönemde ise anormal adet kanamaları, ara kanamalar, rahim ve pelviste enfeksiyon (PID) görülebilir. RİA takılan hastalarda kontrolsüz kaldığı taktirde aktinomiçes enfeksiyonu ya da apsesi de görülebilir.
RİA Uygulamasının Olası Riskleri: Rahim delinmesi, enfeksiyon, RİA'nın rahim içine değil de myometrium içine ya da parametriuma takılması, servikal kanalda kalması.
RİA Uygularken Dikkat Etmesi Gereken Durumlar: Rahim ağzı iltihabı, myomlar, kronik pelvik enfeksiyon, rahim içinde polipler, izah edilemeyen vaginal kanama ya da gebelik şüphesi durumlarında RİA uygulaması yapılmamalıdır. Rahim kanseri durumunda, immun sistemi bozuk olan kadınlarda, metal allerjisi bulunanlarda ve çok sayıda cinsel partneri olanlarda RİA tavsiye edilmez.
RİA Avantajları:
Gebe kalmaya engel olur (her yıl için her 100 kadında gebelik oranı %0,3-1,0).
Acil postkoital gebelik önlemek amacıyla da kullanılır.
Emziren anneler için uygundur.
Uzun dönem koruma sağlar(5-8 yıl).
RİA takıldıktan hemen sonra etkindir.
RİA'nın Dezavantajları:
En fazla takılma ve çıkartılma dönemlerinde olmak üzere pelvik enfeksiyon riski artar.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korumaz.
Adet miktarı biraz artabilir, ara kanama olabilir.
Nadiren ağrılı adetlere neden olur.
RİA kayması veya uterustan atılması gibi durumlarla karşılaşılabilir.
