Polimiyaljiya romatika nedir?
Polimiyaljiya romatika (PMR olarak kısaltılır, yaygın ağrılı-iltihablı kas romatizması), yaşlılarda sık görülen, yaygın ağrı ve tutuklukla giden inflamatuar (iltihabi) bir romatizmal hastalıktır. Aslında sadece yaşlıların hastalığıdır. Çünkü hastalık 50 yaşından sonra ortaya çıkar. Hastalığın tipik bulgusu, özellikle sabahları olan boyun - omuz ve kalça kuşağında ağrı ve tutukluktur. Hastalar güçsüzlükten değil, ağrıdan yakınırlar. Bazen el ve el bileği eklemlerinde de ağrı olabilir. Ağrı sabahları çok fazladır; gün içinde hareketle azalabilir; ancak hareketsiz kalındığında gün boyu sürer. Hastalar, geceleri ağrı nedeniyle uyandıklarını, sabahları giyinirken, kollarını hareket ettirirken veya kalça hareketlerinde ağrıdan yakınırlar.
Polimiyaljia romatikanin sebebi nedir?
PMR’nin nedeni bilinmiyor. Omuz ve kalça eklemi ve çevresindeki bursalarda (eklem yastıkçıkları) inflamasyon saptanır. Miyalji, kas ağrısı demektir; fakat bu hastalarda kas enzimleri ve kas biyopsisi normaldir.
Polimiyaljia romatika kimleri tutar?
PMR’yı 50 yaşın üzerindeki yetişkinleri tutar; semptomlar ortalama 70 yaşında başlar; 80’li yaşlarda daha sıktır. Kadınlarda erkeklerden daha fazladır. Beyaz ırkta, diğer ırklara göre fazladır. Fakat tüm ırkları etkileyebilir. Görülme sıklığı:600/100 000. Bazı Avrupa ülkelerinde %1 sıklığında görülür.
Polimiyaljia romatika nasıl teşhis edilir?
PMR’yi gösteren özel bir test yoktur. Üç aydan uzun süreli istirahatte gelişen, durdukça artan boyun, omuz ve kalça kuşağında yaygın ağrıları 50 yaşın üstündeki kişilerde; eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve C- reaktif protein (CRP) yüksekliği vardır. Kronik hastalık anemisiyle uyumlu kansızlık olabilir. Ancak bunların hepsi, enfeksiyon, kanser, romatoid artrit gibi bir çok hastalığın seyrinde de olabilir. Bu nedenle PMR tanısı koymak için, karışabilecek bu gibi durumların ekarte edilmesi şarttır.
Polimiyaljia romatika nasıl tedavi edilir?
PMR’den şüphe edildiğinde, başlanacak günlük 16mg prednizon (steroid) dozuyla dramatik düzelmenin olması, tanıyı da bir anlamda destekleyen bir bulgudur. 2-3 hafta bu dozda verilir, sonra giderek azalan dozlarda yaklaşık bir yıl tedaviye devam edilir; bazen 2-3 yıla uzayabilir. Düşük doz, haftada bir gün metotreksat tedavisinin steroid tedavisine eklenmesi; hem steroid ihtiyacını azalttığı ve daha rahat doz azaltılmasını sağlar.
Bu hastaların yaşlı olduğu düşünülürse; düşük dozda bile olsa, steroid tedavisinin komplikasyonları açışından dikkatli olmak gerekir. Kan basıncı ve kan şekeri takibi, mide yakınmaları, kilo alımı, katarakt ve osteoporoz (kemik erimesi) açısından önlem alınmalıdır.
PMR’li hastaların, yaklaşık %5-15inde, dev hücreli arterit adı verilen büyük damar iltihabı eşlik eder. Bu hastalarda, ateş, şiddetli baş ağrısı, kafada saçlı deride hassasiyet, çenede yemek yerken veya konuşurken yorulma ve bazen de geçici görme kaybı ile bulgu verebilir. Bu durumda derhal romatoloji doktorunuza başvurmanız gerekir.
