Yumurtalıklar rahmin her iki tarafında bulunan ve bağlarla rahim ile karın yan duvarına tutunan en önemli üreme organlarındandır. Over torsiyonu yumurtalığın kendi etrafında döndüğü, bu nedenle tutunduğu bağlar ve bu bağların içinden geçen damarların da burkulması sonucu bağların içerisinde bulunan kan damarlarının tıkanması ya da kan akımının güçleşmesi sonucu gelişen klinik durumdur. Over torsiyonu genellikle tek yumurtalıkta olur.
Nedenleri:
Nedeni saptamak her zaman mümkün olmamakla birlikte normalden büyük, ağır ve hareketli bir yumurtalık olması risk faktörüdür. Kistler özellikle de dermoid kist ana nedenlerindendir. Diğer risk faktörü de gebeliktir. Gebelikte büyüyen yumurtalıkların kendi etrafında dönme olasılıkları artar. Bunun dışında yumurtalık ile rahim arasındaki bağın uzun olması da yumurtalık dönmesine yol açabilir. Kısırlık tedavisi sırasında yumurtalıkların aşırı büyümesi ya da yumurtalıklarda kist oluşması yumurtalık riskini artırabilir.
Belirtiler:
Yumurtalık dönmesinde en önemli belirtiler karnın alt tarafında ve kasık bölgesinde ani başlayan hassasiyet ve çeşitli derecelerde ağrılardır. Ağrılar bazı vakalarda hafif, bazılarında ise çok şiddetli olabilir. Ayrıca ağrılara bulantı, kusma ve ateş de eşlik edebilir. Kadın hareket ettiğinden ağrılarda artış görülebilir. Tam bir dönmenin olmadığı durumlar da olabilir. Böyle vakalarda yumurtalık hafifçe kendi etrafında döndüğü halde sonradan kendiliğinden eski haline döner. Bu durum ara sıra oluşan ve kendiliğinden geçen çok şiddetli karın ağrılarının oluşmasına neden olur. Yumurtalığın tam dönmediği durumlara semi-torsiyon denir.
Tanı:
.Over torsiyonu tanısında en önemli araçlardan biri ultrasonografidir. Normalden büyük yumurtalık ya da yumurtalıktaki kist ve kitleler ultrasonografide rahatça görülebilir. Ayrıca doppler ultrasonografi dönmüş olan yumurtalığın kan akımında azalma veya tamamen kesilme olup olmadığını tesbit eder. Bunun dışında büyümüş olan yumurtalık ya da olası bir kist tomografi ile de görülebilir. Ancak kesin tanı laparoskopi ile direkt gözlenerek konabilir.
Over torsiyonu komplikasyonları:
Nadir de olsa yumurtalık dönmesi bazı rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Bunlardan bazıları:
- Enfeksiyon
- Peritonit (Mide, bağırsaklar, safra kesesi, apandisit, karaciğer, dalak vb. karın bölgesinde bulunan organların ortasında serbest kalan bir boşlukta oluşan bakteri enfeksiyonu).
- Sepsis (Bakteri veya diğer patojenlerin kan dolaşımına geçmesi sonucu gelişen sistemik bir cevaptır.)
- İç genital organlarda yapışıklıklar
- Kronik kasık ağrısı
- Nadiren kısırlık
Over torsiyonu tedavisi:
Her hastalıkta olduğu gibi over torsiyonunda da erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır. Tedavi ise cerrahidir. Teşhis ve tedavide zaman kaybedilmesi yumurtalıklara kan gitmemesine ve buna bağlı olarak doku ölümüne neden olabilir. Bunun sonucunda yumurtalığın tamamen alınması gerekebilir. Ancak yumurtalıkta doku ölümü yaşanmamışsa eski haline getirilebilir ve yeniden dönmemesi için etrafındaki dokulara dikilebilir. Bu müdahaleler hastalığın tekrarlamasını engellemez. Yumurtalık dönmesi yeniden oluşabilir. Doku ölümünün gerçekleştiği durumlarda, gelişmiş izlenimi veren, büyük, şişmiş, ödemli görünen vakalarda yumurtalığın ameliyatla alınması mecburidir. Kalan tek yumurtalığın üreteceği hormon daha az olacağı için kadınlarda bazen erken menopoz ya da kısırlık görülmesi söz konusu olabilir.
