Multipleks pcr yöntemiyle 162 dışkı örneğinde aldığımız sonuçlar

       Giriş

            Multipleks PCR teknolojisi, hastalık etkenlerinin belirlenmesinde yeni bir teknolojidir. Avantajı, birden çok hastalık etkeninin tek çalışmada ortaya konulabilmesi, yöntemin hassas olması, kültür gibi antibiyotiklerden etkilenmemesi ve aynı zamanda da hızlı sonuç alınabilmesidir. Tüm bu nedenlerle, dünyada bu teknoloji giderek artan oranda tanı alanında kullanılmaya başlanmıştır.

            Yöntem

            Laboratuvarımızda** bu yöntem, iki yıldan beri kullanılmaktadır. Bu amaçla, dışkı örneklerinin incelenmesinde PathoFinder (Hollanda) firmasının CE onaylı Multipleks PCR kiti kullanılmaktadır. Bu kit ile 9 bakteri, 4 protozoon ve 4 virüs olmak üzere, 17 patojen birlikte saptanabilmektedir.

            Bulgular

            Bu çalışmada, 2014 Eylül ile 2015 Mayıs ayları arasında laboratuvarlarımızda incelenen 162 dışkı örneği incelenmiştir. Bu örneklerden 51 (%31.5)’i incelenen 17 etken yönünden negatif, 111 (%68.5)’i ise pozitif bulunmuştur. 111 pozitif örnekte, toplamda 119 patojen saptanmıştır. 8 hastada, birden fazla patojen bulunmuştur.

            Bulunan 119 patojenden 95 (%79.8)’i bakteri, 16 (%13.5)’sı virüs ve 8 (%6.7)’i de protozoondur.

            Bakteriyel Etkenler: 62 hasta örneğinden 68 (%42)’inde Salmonella sp., 13 (%8)’ünde Clostridium difficile toksin A/B, 7 (% 4.3)’sinde Shiga toksin oluşturan E.coli

( STEC), 2 (% 1.2)’sinde Campylobacter jejuni, 1’inde Campylobacter sp., 1’inde Aeromonas sp., 1’inde Shigella sp., 1’inde de Yersinia enterocolitica saptanmıştır.

            Viral Etkenler: 162 dışkı örneğinden 12 (%7.4)’sinde Nörovirus, 2(%1.2)’sinde Astrovirus, 1’inde Rotavirus ve 1’inde de Adenovirus saptanmıştır.

            Protozoal Etkenler: 162 dışkı örneğinden 3 (%1.85)’ünde Giardia lamblia, 4(%2.47)’ünde Dientamoeba fragilis ve 1’inde de Crytosporidium sp. saptanmıştır.

            Tartışma ve Sonuç

            Multipleks PCR teknolojisinin, gastrointestinal patojenlerin saptanmasında oldukça verimli ve başarılı bir yöntem olduğu görülmektedir. 162 dışkı örneğinden, 111 (% 68.5)’inde pozitiflik saptanması bunu ortaya koymaktadır. Kültür ve diğer inceleme yöntemleriyle bu oranda bir pozitiflik yakalamak neredeyse olanaksızdır.

            Ayrıca, bu kadar farklı ve çeşitli patojenin tek bir çalışmada ve çok hızlı olarak

(1 günden az sürede) ortaya konulması, hem tanıda hızlılık sağlamakta, hem de hasta maliyetlerini ciddi oranda azaltmaktadır.

            Alınan sonuçlar, bugüne kadar var olan bilgilerimizi de değişikliğe uğratacak niteliktedir. Şöyle ki:

            Bakteriler içinde Salmonella sp.’nin net bir üstünlüğü görülmektedir. Clostridium difficile toksin A/B’nin de azımsanmayacak oranda bulunduğu görülmektedir (13 olgu, %8). Ayrıca, STEC de önemli bir oran oluşturmaktadır. Campylobacter jejuni de tanıda düşünülmelidir.

            Virüsler içinde, genellikle tanıda Rotavirus ve Adenovirus aranmaktadır. Halbuki, bu yöntemle Nörovirus’un 12 olguyla (%7.4) önde olduğu ve Astrovirus’un ikinci sırada olduğu görülmektedir.     

Protozoonlar içinde de Giardia lamblia ( 3 olgu, %1.85) ve Dientamoeba fragilis (4 olgu, %2.47) önde görünmektedir. 1 hastada da Cryptosporidium sp. saptanmıştır.

            Multipleks PCR yönteminin, gastrointestinal patojenlerin incelenmesinde geniş etken spektrumu olan, hızlı, ekonomik ve başarılı bir yöntem olarak rahatlıkla kullanılabileceği ve bu amaçla kullanılan yöntemler içinde giderek en çok kullanılacak tanı yöntemi olacağı görüşüne varılmıştır.

**Gelişim Tıp Laboratuvarları                                                                                        

01/06/2015

Prof. Dr. Paşa Göktaş                       
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı