Makatta ıslaklık hissi genellikle çok ciddi sorun olmasa da hastayı özellikle yaz aylarında çok rahatsız edebilir. Makatın sürekli ıslak kalması zaten hassas olan makat cildinde tahrişe bu sebeple de kişide ciddi sıkıntıya neden olabilir.
Makatta ıslaklık nedenleri
Aşırı terleme ;
Bazı kişilerde terleme fazla olur. Bu durumda uygun sıklıkta makat bölgesinin tahrişini önlemek için tuvalet kağıdı veya peçete ile o alanı kurulamak gerekir.Bu kurulama işlemi sürtme tarzında değil yumuşak hareketlerle hafifçe bastırarak yapılmalıdır.Sürterek temizleme cildi tahriş edebili olur. Araya peçete konması bu nemi alabilir. Daha etkin tedavi olan botox koltukaltı terlemesi gibi makat bölgesi aşırı terlemesinde de kullanılabilir.
Makat bölgesinin kirli bırakılması
Makat bölgesi suyla iyice yıkanmalı ,tuvalet kağıdı ile dışkı kalıp kalmadığı kontrol edilmeli,tuvalet kağıdı ile yine silerek değil hafif hareketlerle bastırarak kurutulmalı fazla sert sürülmemelidir.Ayrıca taharetlenirken makat temizliği için üretilmiş kimyasal içeren ıslak mendillerden uzak durulmalıdır. Hem içerdiği kimyasallar hem de florayı bozarak enfeksiyon gelişmesine neden olurlar.
Anüs bölgesinin aşırı temizliği;
Aşırı temizlik salgıları uyarabilir, anal dermatit yapabilir.
Makatta yırtık
Kronik makat çatlağında memeler oluşur. Bu memeler genellikle çatlak tarafında ,çoğu zaman tek bazen birden çok sayıda,bazen 2-3 mm bazen de 1-2 cm kadar uzundur. Bu durumda bu memelerin altında yada çatlağın tabanında salgı olaşabilir.
Basur
Makatın tam çıkış bölgesinde yerleşmiş olan ve her insanda bulunan damarlardan oluşmuş yastıkçıklardır. Bu yastıkçıkların görevlerinden biri de kalın bağırsağın içini kayganlaştıran sıvının makat derisine bulaşmasını önlemektir. Mukus özellikle makat çevresi bölge için tahriş edici olup bu bölgede kaşıntı oluşmasına neden olmaktadır. Hemoroid yastıkçıklarını oluşturan damarlardaki dolaşım bozukluğu hemoroidal hastalık gelişmesine neden olmaktadır.Bu yastıkçıkların dışarı çıkması ile kalın barsak mukusunun anüs ve çevresine bulaşmasına buda ıslaklık ve kaşıntıya neden olmaktadır. İçerdeki basur memelerinin dışarıda kalması bağırsak salgısının cildi ıslatmasına neden olur
Anal Fistül
Sürekli akıntı olan bir kanal vardır. Bağırsağın içi ile deri arasında boru şeklinde açıklık olur, içerden sürekli kirlendiği için dışarıdaki delikte akıntı olur.
bir bağlantının oluşmasına ise makat fistülü (perianal fistül, anorektal fistül, anal fistül)denir. Makatta siğil
Siğilin salgısı akıntı gibi etki yapar.
Anüs apsesi
Patladığında akıntı yapar ve bir süre devam eder.
Makat kanseri
Bölge kanserlerinde değişik salgılar ortaya çıkabiliyor. Bu salgılarda kanlı akıntı yapabilir.
Anüste sarkma
Ikınırken dışarı çıkan parçanın yaptığı salgı olur, fazla ıkınılmamalı ve çıkan kısım içeri itilmelidir.
Gaz dışkı kaçırma
Kaçırılan maddeler cildi tahriş eder.
Egzama
Tüketilen gıdalar kurdeşen yapabilir bu da cilt salgısına neden olur.
İltihabi barsak hastalığı
Kolitis ülseroza hastalığında kanlı dışkılama olur ve çok sık tuvalete gidilir bu da nemlenme yapabilir.
Mayasıl (anal dermatit);
Daha çok kaşıntı olur ancak ilerlediğinde nem de rahatsız edici düzeylere çıkabilir, az miktarda kanama olabilir.
En belirgin bulgu kaşıntıdır, kaşıyarak yapılan tahriş ciltte sıyrılmalara sebep olur, bu sıyrıklardan salgı akar. İlaçla tedavi edilir. Anal dermatit tedavisi için üretilen pruzon merhem 2-3 günde kaşıntı ve ıslanma hissini yok eder. Kortizon içeren merhemler kullanılabilir ama uzun süre kullanım gerekebileceğinden daha çok yan etkisi olmayan bitkisel kortizonlar tercih edilir.
Op.Dr.Atilla KAYA
