Kolon (kalın bağırsak ) nedir?
Kolon kalın bağırsaktır; insanların sindirim sisteminin alt parçasıdır. Bağırsaklar uzun ve boru şeklinde bir organdır. Bağırsaklar ince bağırsak, kalın bağırsak ve kalın bağırsağın son kesimi olan rektumdan oluşmaktadır. Yiyecekler yutulduktan sonra midede sindirilmeye başlar ve ince bağırsaklara geçer ve burada yiyecek içerisindeki besinler emilir. İnce bağırsaklarda yiyeceklerdeki besin maddeleri emildikten sonra geriye kalan kesim kalın bağırsağa geçer ve oradan da rektuma iletilerek vücuttan dışarı atılır. Kalın bağırsak ve rektum suyu emer ve insanlar tuvalete gidene kadar bu besin atıklarını içinde tutar.
Kalın bağırsak ameliyatları hangi durumlarda yapılmaktadır?
Durdurulamayan kanama: Kalın bağırsaktan durdurulamayan kanamalarda etkilenen bağırsak kesiminin çıkarılması gerekir.
Bağırsak tıkanıklığı:
Kalın bağırsak kanseri: Kalın bağırsak kanserinin erken evrelerinde yakalanan hastalarda kısmı bir bağırsak rezeksiyonu ile çözülebilirken geciktiğinde ameliyatın boyutu büyümektedir.
Crohn hastalığı: Eğer ilaçlarla tedavi edemediyseniz bu bölgenin ameliyatla çıkarılması en kesin tedavi gibi görünmektedir. Eğer kanser öncüsü lezyonlar gelişmekteyse de ameliyat yapılması gerekmektedir.
Ulseratif kolit: Eğer ilaçlar ile tedavi edilemedi ise ve şikâyetleri devam ediyor ise ameliyat önerilebilir. Bu hastalıkta da kanser öncüsü lezyonlar oluşabilir. Kanser öncüsü lezyonlara rastlandığı zamanda ameliyat yapılması gerekmektedir.
Divertikülit: Kalın bağırsakta oluşan küçük baloncuklara divertikül denilmektedir. Bu divertiküllerin iltihaplanmasına da divertikülit denilmektedir. Divertikülit birden fazla tekrar ederse veya komplikasyonları gelişmiş se ameliyat yapılabilir.
Gelişebilecek kanseri önlemek amacı ile yapılan kalın bağırsak ameliyatı: Çok sayıda kanser gelişme riski olan polibi olan hastalarda tüm kalın bağırsağı çıkararak kanser gelişmesi engellenebilmektedir. Bazı genetik hastalıklarda kalın bağırsak kanseri gelişme riski çok yüksek olması nedeni ile bu hastalarda da tüm kalın bağırsak alınabilmektedir. Mesela FAP(ailesel adenematozis poli) veya linc sendromu.
Doktorunuzla size uygulanacak kalın bağırsak türünü tartışın ve niye size bu ameliyatı önerdiğini detaylı olarak anlayın ve kafanızda soru işareti kalmayana kadar sorularınızı sorun. Bazı durumlarda alternatif seçeneğiniz olabilir bunların avantaj ve dezavantajlarını iyice anlayın ve ona göre tercih yapın.
Kalın bağırsak ameliyat tipleri:
Kalın bağırsak ameliyatında hastalığın düzeyine ve tipine göre kalın bağırsağın bir kısmını veya tamamı çıkarılabilir.
Kalın bağırsak ameliyat çeşitleri:
Total kolektomi: tüm kalın bağırsağın çıkarıldığı ameliyattır.
Parsiyal (subtotal) kolektomi: Kalın bağırsağın bir kısmının çıkarılmasıdır.
Hemikolektomi: Kalın bağırsağın sağ veya sol yarısının çıkarılmasıdır.
Proktokolektomi: Kalın bağırsak ve rektumun birlikte çıkarılasıdır.
Kalın bağırsak ameliyatları
Kalın bağırsak ameliyatı iki şekilde yapılabilir: kapalı veya açık ameliyat şeklinde olabilir.
• Standart açık kalın barsak ve rektum ameliyatlarında karnın orta kesiminde uzun bir ameliyat kesisi ile yapılmaktadır. Hastalar genellikle 7-8 günden sonra hastaneden taburcu edilebilmektedirler. Hastalar ameliyattan ortalama 6 haftalık bir derlenme döneminden sonra toparlayabilmektedirler. Günümüzde hemen hemen tüm kalın bağırsak ve rektum ameliyatları daha az invaziv olan ve hastaya daha az zarar veren laparoskopik yöntemle de yapılabilmektedir.
Laparoskopik (kapalı ) kalın bağırsak ameliyatı nedir?
Hemen hemen tüm kalın bağırsak ameliyatları laparoskopik olarak ameliyat edilebilir. Deliklerden girilerek kamera yardımı ile daha küçük karın kesiklerinden yapılan kalın bağırsak ameliyatıdır. Hastanın karnına bir cm den daha küçük 4-5 adet delik delinir ve bu deliklere trocar denilen borular yerleştirilir. Bu borular yardımı ile içeriye karbom dioksid gazı verilir ve karın kaidesi şişirilir. Ardından karın içerisine bu borulardan ince çubuk şeklinde bir kamera yerleştirilir ve bu kamera görüntüsünü daha büyüterek bir ekrana yansıtır. Diğer borulardan girilen el aletleri ile ameliyat kapalı olarak gerçekleştirilir. Ameliyat tipine bağlı olmakla birlikte bir terslik olmadığı takdirde hasta birkaç gün içinde taburcu olabilmektedir. Ayrıca normal aktivitelerine ve iş hayatlarına laparoskopik ameliyat yapılan hasta gurubunda daha erken dönmektedir.
Laparoskopik kalın bağırsak ameliyatının avantajları nelerdir?
Daha az ameliyat ağrısı
Hastanede kaldığı gün azalmaktadır.
Normal yiyeceklerle beslenmeye daha erken başlamaktadır.
Ameliyattan sonra bağırsak hareketleri daha erken başlamaktadır.
Normal aktivitelere daha erken dönebilmektedirler.
Daha küçük ameliyat kesisi olduğu için daha kozmetik bir sonuç alınmaktadır.
Ameliyat bölgesinde fıtık gelişme olasılığı daha az
Laparoskopik kalın bağırsak ameliyatının bir sürü avantajının olmasının yanında bu ameliyatı yapacak cerrahın bu konuda deneyimli ve eğitimini tamamlamış olması gerekmektedir.
