Kıl Dönmesi diğer adıyla pilonidal sinüs ek bir sorun olmadıkça hiçbir belirti vermeden uzun yıllar kalabilir. Kılları (kılın dışında elbise tozu veya deri döküntüsü gibi şeyler de olabilir) saran kapsülün zedelenmesi durumunda iltihaplı veya cerahatli bir akıntı olabilir. Akındı günde birkaç damla olabileceği gibi kıyafetten çıkacak kadar çok ta olabilir. Akıntı hiç oluşmadıkça veya akıntı engelsiz bir şekilde devam ettiği sürece ciddi sıkıntı yaşanmayabilir.
Pilonidal Sinüs Apsesi Nedir
Kuyruk sokumunda olan hastalıklı alanın iltihaplanması sonucu cilt altında cerahat birikmesidir. Biriken bu cerahat bölgesel bir iltihaptır ve tüm iltihap belirtileri ortaya çıkar. İltihabın başlamasıyla apsenin ortaya çıkması arasında geçen süre 3-6 gün arasında değişebilir. Süre geçtikçe şikayetler de giderek artar.
Kıl Dönmesi Apsesi Neden Olur
Yukarıda bahsedildiği gibi deri altındaki kılların yumak yaptığı kısım çok ince zar gibi bir kapsülle kaplıdır. Bu kapsül sayesinde kıllarla vücut karşılaşmaz. Yolculukta uzun oturma, sert şekilde kuyruk sokumunun üzerine düşme veya tekme gibi sert darbe alınması durumunda bu zar şeklindeki kapsül yırtılır. Kapsülün yırtılmasıyla derinin altındaki yabancı maddelerle vücudun savunma mekanizmaları karşı karşıya gelir.
Savunma mekanizmaları kılları eritmek için iltihabi bir salgı salgılar. Bu salgı kılları ve olabilecek diğer yabancı cisimleri eritemez ve kılların girdiği delikten akıntı olarak vücut dışına akar.
Akıntının olduğu delik bir sebeple tıkanırsa salgılanan bu sıvı deri altında birikir. Süt gibi protein içerdiği için vücut ısısıyla saatler içinde kokuşmaya başlar yani bir tür mikrobik iltihap olur. İltihap akamadığı için giderek doku içinde birikir ve daha geniş alana yayılır. İşte bu cerahatin oluşturduğu boşluğa apse denir.
Kıl Dönmesi Apsesi Belirtileri
Kuyruk Sokumunda Ağrı:
İlk belirtisi ağrıdır. Kuyruk sokumu kısmında arka tarafta önceleri derinden gelen bir ağrırdı. Ağrının özelliği giderek şiddetlenmesidir. Sabahla akşam arasındaki ağrı şiddeti bile farklıdır. Önceleri kemikte hissedilen ağrı giderek artarken bir taraftan da daha geniş ve yüzeyelleşir. Hatta ilk gün kemik ağrısı şikayetiyle ortopedi uzmanına giden hasta sayısı azımsanmayacak kadardır. Ağrı apse boşaltılıncaya ya da kendiliğinden boşalıncaya kadar giderek şiddetlenir. Boşaltıldığı anda ciddi düzeyde azalır.
Kuyruk Sokumunda Şişlik
Deri altında biriken cerahatin yaptığı hacim artışı ve iltihabi reaksiyon sonucu ortaya çıkan dokuda sıvı birikmesi yani ödemden kaynaklanır. Şişlik başlangıçta fark edilmez düzeylerdeyken 1-2 günde elle fark edilir hale gelir ve her gün iki katına çıkan bir hızla büyümeye devam eder. Eğer iltihap başlamadn önce de şişlik varsa olan şişliğin hızla büyümesi şeklinde seyreder. Şişlik te ağrı gibi boşaltılıncaya kadar büyümeye devam eder.
Kuyruk sokumunda Kızarıklık
Bütün iltihaplı durumlar gibi iltihabın olduğu alan giderek kızarır. Kızarıklık ta apsenin ilk ve spesifik belirtilerindendir yani kızarıklık görüldüğünde teşhis doğrulanmış olur. Kızarıklık genellikle iki kal.çanın tap ortasındadır ama sağ kalçaya veya sol kalçaya doğru da olabilir. Yine kıl yumağının yerleşim yerine göre anüse çok yakın olabildiği gibi yukarıda da olabilir.
Isı Artışı
Bölgesel tüm iltihaplanmalarda bölgesel olarak ısınma olur, 3.-4. Günden sonra ortaya çıkmaya başlar ve giderek daha geniş alana yayılır.
Ateş
Vücutta genel ateş sıklıkla görülmez ama boşaltma işlemi geciktirilirse mikrobun kana karışması sonucunda vücut ısısı 38-39 dereceye kadar çıkabilir. Ateş yükselmesi iltihap vücuttan uzaklaşana kadar giderek artabilir. Tedavi başladıktan birkaç saat sonra yükselme durur, ertesi gün giderek düşer.
Kıl Dönmesi Apsesi Nasıl Anlaşılır
Hastaların önemli bir kısmı zaten önceden teşhisi konduğu için aklına gelir ve yukarıdaki belirtileri fark ettiğinde aklına apsenin olabileceği düşünür. Kendi kendini muayene edemese de aile içinde birilerine göstererek teşhis koymaya çalışılır. Çoğunun teşhisini aileden birileri doğru şekilde koyar, az bir kısmı emin olmak için proktoloji veya genel cerrahi uzmanına muayene olur. Doktor açısından teşhis son derece basittir. Hiçbir ek tahlile ihtiyaç duymadan doğru teşhis koyar. İlk 1-2 günde muayene bulgusu yetersiz olduğu için teşhis koymak için birkaç gün içinde tekrar muayene edilmesi gerekebilir.
Kıl Dönmesi Apsesi Tedavisi
Bütün apselerde yaklaşım aynıdır. Boşaltılabilecek düzey fark edildiği andan itibaren boşaltma planı yapılmalı ve uygun şekilde boşaltılmalıdır. Boşaltma işlemi bölgesel uyuşturmayla rahatlıkla yapılabilir. Uyuşturduktan sonra apsenin en zayıf yerinden basitçe kesmek yeterlidir. Neşter vurulduğu anda basınçlı bir şekilde akar. Cerahati boşalttıktan sonra çok gerekli olmasa da sinüsün içeriğini oluşturan yabancı cisimler de çıkarılabilir. Apsenin boşaltılması o dakikalarda ağrının % 70 oranında azalır. Hastalar “oh be dünya varmış, kaç gündür neden gelmediysem” derler. Boşlatım işlemi doğru yapılırsa son derece basit ve ağrısızdır.
Apse Boşaltıldıktan Sonrası
Her doktorun yaklaşımı farklı olabilir. Bazı cerrahlar işlemden sonra 10-15 gün kadar pansumana çağırırken bu konuda tecrübeli cerrahlar genellikle uygulamadan sonra ertesi gün bir defa pansuman yapar, deliğe akım sağlayan boru benzeri bir cisim koyduysa onu alır ve bir sonraki gün banyo önererek bir daha pansumana çağırmaz. Sonuç çok değişmez, her iki yaklaşımda da iyileşme tamdır. Yine bütün apselerde olduğu gibi antibiotik başlanır. Dokunun tam toparlanması için gereken 1-2 ayın sonunda normal kıl dönmesi ameliyatı yapılır. Boşaltma işlemi gecikirse vücut en zayıf bulduğu noktadan boşalmasını sağlar ancak boşalıncaya kadar gereksiz yere ağrı çekilmiş ve yine gereksiz yere iltihap çevreye yayılmış olur.
Apse İlacı
Doğru yaklaşım yukarıda ayrıntılı anlatılan yaklaşımdır, yine ek olarak antibiotik verilmesi uygun olur. Tek başına antibiyotik yetersiz kalır.
