Olgu 1: 40 yaşında erkek hasta. Hasta 1992 yılında geçirdiği sarkoidoz sonrası sterosid kullanmış ve buna bağlı yaklaşık 2 yıldır, son 3 aydır çak daha şiddetli olmak üzere sızlayıcı ve uyutmayan ve gündüzleri sürekli karakterde kalça, kasık ağrısı yapılması ile ortepedi tarafından bileteral FAVN tanısı konan hasta cerrahi müdahaleyi kabul etmeyince algoloji ve fizik tedavi birimlerine yönlendirilmiş, bize geldiğinde VAS değeri 9-10’du.
Olgu 2: 42 yaşında erkek hasta. Bu hastamız sol femur başı avasküler nekrozu nedeniyle 1 yıl önce opere olmuş ama sağ kalça ağrısının tekrar yeniden başlaması nedeniyle ortepedi uzmanına gitmiş ve burada tekrar cerrahi müdahale önerilmiş ve hastanın kabul etmemesi üzerine konservatif tedavinin planlanması için algoloji ve fizik tedavi birimlerine refere edilmiştir. Bu hastamızında bize geldiğinde VAS değeri 9-10’du.
Her iki olguda da yük azaltma çalışmaları, ilgili kas gruplarına izometrik veya dirençli kas kuvvetlendirme egzersizleri, denge koordinasyon egzersizlerinden oluşan rehabilitasyon programına ek olarak algoloji birimince kaudal epidiral blok ve femur eklem içi enjeksiyonu uygulandı. Olgular bu tedavilerden klinik olarak fayda gördü. (1-3 ay kontrol ile) VAS değeri 1- 2 değerine düştü. Kontrol MR’larında radyolojik görüntülenme düzelme tespit edildi.
Tartışma: FAVN vakalarının tedavisinde multidisipliner olarak yaklaşıp ortepedi yanında fizik tedavi ve algoloji birimleride yer almalıdır. Algoloji tarafından yapılan sempatik bloklar vazodilatasyon yaparak revaskülarizasyonu artırarak bu gibi vakalarda faydalı olmaktadır. Burada ameliyattan önce fizik tedavi ve algoloji birimlerince yapılacak tedaviler sonrası operasyon geciktirilebilir. Hastanın yaşam kalitesi artırılabilir.
Sonuç: FAVN vakalarında amaç hastanın yaşam kalitesinin kısıtlamamak ve ağrısız yaşamasını idame ettirmektir. Bu nedenle operasyon en son planlanacak tedavi şeklidir. Bu gibi hastalarda fizik tedavi ve algolojinin tedavilerini uygulamak öncelikli olmalıdır.